روش عجیب نوعی مار برای شکار طعمه

مارها معمولا به خودشان برای جویدن زحمت نمی‌دهند و به‌جای این کار، دهان خود را کاملا باز می‌کنند و طعمه‌شان را در یک مرحله می‌بلعند! اما میان مار چشم‌گربه‌ای که در جنوب شرقی آسیا زیست می‌کند، روش متفاوتی دارد؛ این جانور به‌ظاهر بی‌دست‌وپا، شکار خود را به چند قطعه تقسیم می‌کند.

مارها پنجه یا چنگالی برای نگه داشتن طعمه‌های خود ندارند و حتی دندان‌های آن‌ها برای جویدن مناسب نیستند. بنابراین بلعیدن یکباره‌ی غذا انتخابی معقول و طبیعی برای آن‌ها به‌ نظر می‌رسد. واقعیت آن است که مار چشم‌گربه‌ای در یک اکوسیستم گیاهی مانگرو زندگی می‌کند. در این جامعه‌ی گیاهی، غذا همیشه به‌راحتی پیدا نمی‌شود. با این حال، تیمی از پژوهشگران دانشگاه سینسینتی در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که این نوع مارها نه‌تنها می‌‌توانند طعمه‌های خود را در محیط پیرامون شکار کنند، بلکه حق انتخاب هم دارند! در واقع، خرچنگ‌ها خوراک مورد علاقه‌ی این مارها هستند.

این‌طور که معلوم شده است، وقتی خرچنگ‌ها پوست‌اندازی می‌کنند، این مار می‌تواند دریچه‌ی نفوذی پیدا کند. در این حالت پوست خرچنگ بسیار نرم‌تر از حالت معمول است. پوسته‌ی جدید برای سخت شدن به یک ساعت زمان نیاز دارد و مار قبل از این مدت‌‌زمان دست به کار می‌شود! بروس جاین، به‌عنوان یک متخصص زیست‌شناسی می‌گوید:

مار ۲۰ دقیقه فرصت دارد تا خرچنگ مورد علاقه‌ی خود را بخورد.

خرچنگ‌هایی که پوست‌اندازی کرده‌اند، نرم هستند؛ بنابراین مار می‌تواند آن‌ها به قطعات کوچک‌تر پاره کند. بدون آن که نیاز به دست داشته باشد! به این ترتیب، مار خرچنگ را با دهانش می‌گیرد و دور بدن طعمه حلقه می‌زند. سپس خرچنگ را از طریق این حلقه در چندین مرتبه خرد می‌کند. علاوه بر این، مار پاهای خرچنگ را جدا می‌کند و آن‌‌ها را به‌صورت مجزا می‌خورد.

چنین روش پیچیده‌ای به مارهای گربه‌ای این امکان را می‌دهد که طعمه‌های بزرگ‌تری نسبت به دیگر مارها بخورند و در رقابت دستیابی به منابع غذایی موفق‌تر عمل کنند. این خرچنگ‌ها بسیار بزرگ هستند؛ به‌طوری که طول پاهای آن‌ها به‌تنهایی هم‌اندازه‌ی دهان کاملا باز این مارها است.

تیم پژوهشی این مطالعه، دو گونه‌ی دیگر مار را هم تحت بررسی قرار داد. تمام این سه نوع مار از خانواده‌ی مارهای آبی و سمی بودند و در خوردن سخت‌پوستان هم ذائقه‌ی مشابه داشتند؛ اما روش شکار این سه گونه متفاوت بود.گونه‌ی اول خرچنگ‌های سخت‌پوست اما کوچک را می‌بلعید. گونه‌ی دوم میگوها را شکار می‌کرد و آن‌ها را در یک مرحله می‌بلعید. هر چند به‌ نظر می‌رسید که گونه‌ی ‌اول نسبت به مارهای گربه‌ای حالت مرسوم‌تری برای خوردن شکارش انتخاب می‌کند؛ اما باز هم رفتارهای عجیبی از خود نشان می‌دهد.

مطالعه‌ی دیگری به نتایج جالبی در خصوص تکامل مارها در شیوه‌ی شکار آن‌ها رسید. هارولد وویس از موزه‌ی تاریخ طبیعی و از محققان این بررسی می‌گوید:

مطالعه‌ی ما به بررسی تکامل همگرا می‌پردازد. در واقع این پرسش مطرح می‌شود که آیا این تشابهات رفتاری و تاکتیک‌های شکاری در مناطق جغرافیایی مختلف هم وجود دارد؟ یا تفاوت‌های قابل توجهی بین رفتار این گونه‌ها در مناطق مختلف برقرار است؟