استخراج خون از اسبی ۴۲ هزار ساله با هدف شبیهسازی آن
دانشمندان در منطقهی یوکوتسک سیبری نمونههایی از خون مایع را از بدن یک کره اسب ۴۲۰۰۰ ساله که در لایهی منجمد خاک پیدا شده بود، استخراج کردند. آنها امیدوارند که سلولهای مناسبی را برای هدف کلونیگ این گونهی منقرضشدهی اسب جمعآوری کنند. این کره اسب نر، در تاریخ ۱۱ اوت سال ۲۰۱۸ در فرورفتگی بتاگایکا کشف شد. خاک منجمد موجب شده بود که وضعیت بازمانده خوب باشد و این امید را به وجود آورد که شاید سلولهای آن را بتوان استخراج کرد. تصور میشود این نمونه متعلق بهگونهای منقرض شده از اسبها به نام لنسکایا (اسبهای لنا) باشد.
پژوهشگران مراکز پژوهشی مختلف درحال حاضر در حال تجزیهوتحلیل بقایای این موجود هستند. آنها قصد دارند این اسب باستانی را شبیهسازی (کلون) کنند. البته برای انجام چنین کاری، پژوهشگران باید سلولهای بدنی زیستپذیری را استخراج کرده و پرورش دهند؛ کاری که تاکنون موفق به انجام آن نشدهاند. بیش از ۲۰ تلاش برای رشد سلولهایی از بافتهای این جانور انجام شده است که همه با ناکامی روبهرو شدهاند. در این رابطه، تجزیهوتحلیل دقیقتری از ماه گذشته آغاز شد و انتظار میرود تا پایان آوریل طول بکشد.
به گزارش سیبری تایمز، پژوهشگران توانستهاند نمونههایی از خون مایع را از عروق قلب این موجود استخراج کنند که ظاهرا تحت شرایط خوبی در خاک منجمد حفظ شده است. مشخص نیست که آیا بتوان سلولهای زیستپذیری از این نمونهی خون به دست آورد یا نه. سیمیون گریگوریف، پژوهشگر این مطالعه گفت:
کالبدشکافی، اندامهای بهخوبی حفظ شده و بافتهای ماهیچهای دارای رنگ قرمز طبیعی را نشان داده است. علاوهبراین، کره اسب هنوز موهایی روی سر، پاها و بخشهایی از بدن خود دارد. وجود موهای او یک شور علمی دیگر است؛ زیرا تمام اسبهای باستانی که پیش از این پیدا شده بودند، همگی بدون مو بودند. رنگ بدن این حیوان وقتی زنده بوده، قهوهای مایل به قرمز بوده و او دم و یال سیاه رنگی داشته است.
او ادامه داد:
مطالعات ما نشان میدهند که این کره اسب در لحظهی مرگ، دو هفته سن داشته است. همانند جانوران ماقبل تاریخ بهخوبی حفظشدهی دیگر، علت مرگ او نیز گیر کردن در گلی بوده است که منجمد و تبدیل به لایهای از خاک شده است. مقدار زیادی از گلولایی که طی آخرین ثانیههای عمرش قورت داده است، درون مجرای گوارشی او دیده میشود.
طبیعت حفظشدهی اسب بههمراه نمونه خون، او را بهعنوان جانور عصر یخبندانی که به بهترین نحو ممکن حفظ شده است، معرفی میکند.
نمونه خون استخراجشده از کره اسب منجمد پیدا شده در سیبری
البته گریگوریف به مورد دیگری نیز اشاره میکند. در سال ۲۰۱۳، دانشمندان روسی خون مایعی را در بقایای یک ماموت ۱۵۰۰۰ ساله پیدا کردند. نمونه خون کره اسب درمقایسه با نمونه خون ماموت، ۲۷۰۰۰ سال قدیمیتر است. همانطور که اشاره شد، یکی از اهداف اصلی پژوهشگران احیای این جانور ازطریق شبیهسازی است. ظاهرا این کار چنان پیشرفت کرده است که پژوهشگران بهدنبال مادیانی هستند که نقش تاریخیِ تولد نخستین گونهی احیاشده را بر عهده بگیرد. واضح است که دراینمیان، چندین مسئلهی تکنیکی و اخلاقی وجود دارد که باید به آنها پرداخته شود.
احیای گونهها بهدلایلی نظیر کاهش کیفیت زندگی جانور شبیهسازیشده (که بهطور مداوم درمعرض آزمایش قرار خواهد گرفت)، مسئلهی تنوع ژنتیکی و همخونی و نبود زیستگاه مناسب بحثبرانگیز است. پژوهشگران روسیهای و کرهای نیز در تلاش برای شبیهسازی ماموت یادشده هستند و پژوهشهای مرتبط با کره اسب میتواند راهگشای آن مطالعهی متوقفشده باشد. بازگشت گونههای منقرضشده، اینکه آنها آن را بخواهند یا نه، سریعتر از آنچه فکر کنیم، اتفاق خواهد افتاد.