بتمن؛ الهه‌ی قوم مایا در ۲۵۰۰ سال پیش
به نظر می‌رسد، آن بَتمنی که همه ما می‌شناسیم، شخصیتی کاملا اصیل نیست؛ زیرا درواقع نسخه‌ای باستانی از این ابرقهرمان محبوب وجود دارد. این بتمن اصیل‌تر که از خدایان مورد احترام قوم مایا بود، «کاماسوتز (Camazotz)» نام داشت. قوم مایا که پدیده‌آورنده یکی از عظیم‌ترین تمدن‌های تاریخ بود، در زمینه‌های بسیاری همچون هنر، معماری و شهرسازی، ستاره‌شناسی و ریاضی دستاوردهای چشم‌گیری داشت و حوزه‌ی فعالیتش به کشورهای مکزیک، گواتمالا و السالوادر معطوف بود.
کاماسوتز که شخصیت نسبتا کوچک اما قابل اعتنایی در فرهنگ مایاها محسوب می‌شود، در زبان کیچی (از گویش‌های مردمان مایا) به‌معنای «خفاش مرگ» است. کاماسوتز در حدود سال ۲۰۰ ق.م مورد پرستش قرار می‌گرفت و در اساطیر مایا عمدتا به‌صورت مردی با بدن و بال‌های خفاش، با صورتی نقاب‌پوش به تصویر کشیده شده است. در متون کهن به‌جای مانده از تمدن مایا، این خدا این‌طور توصیف شده که چاقویی را برای قربانی کردن در یک دستش گرفته و در دست دیگر نیز قلب خود قربانی را در دست دارد. بااین‌حال، هیچ مجسمه یا کتیبه‌ای از این خدای برجای نمانده است.
کتیبه‌ای باستانی که کاماسوتز را به نقش کشیده. این خدایگان نیمه انسان - خفاش در زبان کیچی به‌معنای خفاش مرگ است
البته این بتمن- کاماسوتزی که اخیرا دوباره تصویرش در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده و بازتاب نسبتا گسترده‌ای بین هواداران دنیای کامیک‌ها داشته، اثر هنرمند پیکرتراشی به نام کریستین پاچیکو است. پاچیکو صاحب استودیوی طراحی به نام «کیمبال (Kimbal)» در ایالت یوکاتان، مکزیک است، جایی که مهد تمدن مایاها بوده و هنوز هم مردمانی با تبار مایایی در آنجا زندگی می‌کنند. او یادآور می‌شود که بتمن، اولین موجود انسان‌گونه‌ای نیست که به‌صورت نیمه انسان-خفاش به تصویر کشیده می‌شود. درواقع، این مایاها بودند که قبلا خدای کاماسوتز را مورد پرستش قرار می‌دادند.
پاچیکو، یکی از ۳۰ هنرمند دیگری از سراسر جهان بود که در سال ۲۰۱۴ به مناسبت سالگرد ۷۵ سالگی بتمن به نمایشگاه شرکت فیلم‌سازی برادران وارنر دعوت شد تا اثری با محوریت شوالیه تاریکی دنیای دی‌سی کامیکس خلق کند. پاچیکو در اثر خود، به خوبی توانست درونمایه‌های آشنای شوالیه تاریکی از محبو‌ب‌ترین شخصیت‌های دنیای کامیک را با یکی از اساطیر دنیای واقعی گره بزند. حاصل کار او، مجسمه نیم‌تنه‌ای بود که هر ببینده‌ای را در نگاه اول متحیر می‌کرد.
بتمن/ کاماسوتز اثر کریستین پاچیکو از استودیوی طراحی کیمبال
مجسمه‌ی مورد بحث در سال ۲۰۱۵ به موزه مد مکزیک منتقل و در همانجا نیز توسط شخصی ناشناس خریداری شد. تا امروز، هیچکس به درستی نمی‌داند که چه کسی مجسمه‌ی بتمن باستانی را خریداری کرده یا برای این اثر ذی‌قیمت چقدر پرداخت کرده، اما مطمئنا هرکس که حالا صاحب این مجسمه است، از توأمانی دنیای کامیک با اساطیر مایاهای باستان به وجد آمده بود.
ممکن است برای شما سؤال پیش آمده باشد که آیا خود کاماسوتز نیز در کتاب‌های مصور به تصور کشیده شده است؟ جالب اینکه، کاماسوتز خودش در کتاب‌های کامیک ظاهر شده، اما نه در صفحات مجموعه کتاب‌های کامیک بتمن. بلکه درواقع به‌عنوان دشمن «پسر جهنمی (Hellboy)» در کتاب‌های کامیک و فیلم‌های این مجموعه ظاهر شده است. این خدای باستانی در جدیدترین اثر سینمایی از پسر جهنمی که به‌تازگی اکران شد نیز با شخصیت استبان ریوز حضور دارد.
نظرات