یکی از ایدههای اساسی داروین تایید شد
چارلز داروین در کتاب منشا گونهها که در سال ۱۸۵۹ منتشر شد، ادعاهای جسورانهای را درمورد ماهیت تکامل مطرح کرد. یکی از پیشنهادات او این بود که یک گونهی جانوری که در خط خود تنوع بالاتری دارد، زیرگونههای بیشتری نیز تولید میکند. این فرض آن گونه که ممکن است تصور کنید، آشکار نیست. تنها چند سال پیش، سرانجام مشخص شد که این فرضیه درمورد پرندگان درست است. اکنون پژوهشگران دانشگاه کمبریج در انگلستان نشان دادهاند که این موضوع درمورد پستانداران نیز صدق میکند: زیرگونههای پستانداران ازنظر تکاملی مهم هستند و شاید اهمیت آنها بیشاز چیزی باشد که قبلا تصور میشد.
یافتههای جدید جدا از نقش مهمی که درزمینهی درک ما از تکامل دارد، میتواند در تلاشهای حفاظت نیز سودمند باشد و به کارشناسان کمک کند تا دریابند که کدام گونهها نیاز به حفاظت دارند. لورا ونهولشتاین، متخصص انسانشناسی زیستی میگوید:
پژوهش من با بررسی ارتباط میان گونهها و انواع زیر گونهها تایید میکند که زیرگونهها نقشی حیاتی در پویایی تکاملی بلندمدت و تکامل آیندهی گونهها دارند.
داروین زیرگونهها را واریته مینامید اما ایده همان است؛ گروههایی درون یک گونه که صفات و محدودههای تولیدمثلی خاص خود را دارند. برای مثال سه زیرگونه از زرافهی شمالی و ۴۵ زیرگونه از روباه سرخ وجود دارد. از طرف دیگر، انسان هیچ زیرگونهای ندارد.
ونهولشتاین برای آزمایش فرضیهی داروین پایگاه دادهی عظیمی از طبقهبندیهای جانوری را مورد بررسی قرار داد و به دنبال یافتن الگوهایی در این زمینه، دانش جمعآوری شده درمورد گونهها و زیرگونههای پستانداران را تجزیهوتحلیل کرد. دادهها نشان میداد همانطور که داروین گفته بود، ایجاد تنوع بین گونهها و ایجاد تنوع بین زیرگونهها با هم ارتباط دارد. علاوهبراین، تشکیل، تنوع و تمایز زیرگونهها بستهبه نوع زیستگاه (برای مثال خشکی درمقایسهبا دریا) متغیر است. این یافتهها نشان میدهد که همبستگی میان تنوع گونهها و تنوع زیرگونهها در پستانداران غیرخشکیزی (آنهایی که در دریا زندگی کرده یا مدت زمان زیادی را در هوا میگذارنند) و کمتر تحتتاثیر مرزهای فیزیکی مانند کوهستانها قرار میگیرند، قویتر است.
سوال دیگری که پژوهشگران مطرح کردند این بود که آیا هیچ رابطهای بین زیرگونهها و تشکیل نهایی یک گونهی کاملا جدید وجود دارد. ونهولشتاین میگوید:
پاسخ مثبت بود. اما تکامل در تمام گروهها با عوامل یکسانی تعریف نمیشود و برای اولینبار علت آن را میدانیم زیرا ما شدت ارتباط میان غنای گونهها و غنای زیرگونهها را مورد بررسی قرار دادیم.
اکتشافات درمورد زیستگاه زیرگونهها مخصوصا ازنظر بحث حفاظت اهمیت پیدا میکند زیرا زیستگاههای بسیاری از جانوران در اثر تغییرات اقلیمی و فعالیتهای انسانی مورد تهدید قرار گرفته است و این یافتهها نشان میدهد که اقدامات ما روی فرایند تکامل اثر دارد. ونهلشتاین میگوید:
اکنون، مدلهای تکاملی میتوانند از این یافتهها برای پیشبینی این که چگونه فعالیتهای انسانی نظیر جنگلزدایی با تخریب زیستگاههای گونهها، روی تکامل آینده تاثیر میگذارند، استفاده کنند. تاثیر این عوامل روی جانوران بستهبه توانایی آنها در گسترش قلمرو و زندگی در زیستگاههای جدید متغیر خواهد بود. زیرگونههای جانوری معمولا نادیده گرفته میشوند اما آنها نقشی اساسی در پویایی تکاملی بلندمدت ایفا میکنند.
نتایج این پژوهش در مجلهی Proceedings of the Royal Society B منتشر شده است.
نظرات