بوئینگ نقص طراحی 737 مکس را از خلبانان و نهادهای ناظر پنهان کرده بود

سال گذشته‌ی میلادی، دو هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ مکس در فاصله‌ی چند ماه سقوط کردند و متأسفانه ۳۴۶ نفر جان خود را از دست دادند. در پی آن اتفاق‌ها، تحقیقات گسترده درباره‌ی هواپیمای مذکور آغاز شد و هنوز‌هم ادامه دارد. به‌تازگی گزارش جدید وابسته‌ به کنگره‌ی آمریکا مدعی شده که بوئینگ نقص‌های موجود در طراحی هواپیمای ۷۳۷ مکس (Boeing 737 Max) را از خلبانان و نهادهای ناظر پنهان کرده است که ادعای بزرگی به‌حساب می‌آید. درواقع، بوئینگ می‌خواسته هواپیمای ۷۳۷ مکس در موعد مقرر به پرواز دربیاید و حاضر نبود نقص‌های طراحی را به خلبانان و نهادها بگوید تا آغاز به ‌کار رسمی هواپیما به‌تعویق نیفتد. 

گزارش جدیدی که کمیته‌ی حمل‌و‌نقل مجلس نمایندگان ایالات متحده‌ی آمریکا منتشر کرده است، با ارائه‌ی برخی شواهد اعلام می‌کند شرکت هواپیماساز بوئینگ تصمیم گرفته راهِ میان‌بر را انتخاب کند و نهادهای ناظر را زیرفشار قرار دهد تا از نظارت دقیق روی تمامی جوانب طراحی هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ مکس چشم‌پوشی کنند. کنگره‌ی آمریکا می‌گوید بوئینگ از این طریق قصد داشته است تلاش کند در میدان رقابت با رقیب بزرگش، یعنی ایرباس، باقی بماند. ظاهرا بوئینگ به نهادهای ناظر نیز گفته است که برای اعمال نظارت درست، بیش‌از‌حد نگران هستند. 

گزارش جدید کمیته‌ی حمل‌و‌نقل مجلس نمایندگان می‌گوید دو بار سقوط بوئینگ ۷۳۷ مکس در سال گذشته نتیجه‌ی مجموعه‌‌‌ای از فرضیات فنی اشتباه مهندسان بوئینگ و شفاف‌نبودن گروه مدیریتی بوئینگ درباره‌ی طراحی این هواپیما بوده است. کنگره می‌گوید واضح است اداره‌ی هوانوردی فدرال آن‌طور که باید و شاید بر بوئینگ ۷۳۷ مکس نظارت نکرده و این کار نیز به سقوط مرگ‌بار هواپیما منتهی شده است.

کنگره‌ی آمریکا به مجموعه‌ای از محاسبات فنی اشتباه و قضاوت‌های نادرست گروه مدیریت اشاره می‌کند که همگی تقصیر بوئینگ هستند. کنگره باردیگر روی نقص‌های موجود در سیستم نظارتی اداره‌ی هوانوردی فدرال تأکید می‌کند و از نقش درخورتوجه این اتفاق روی سقوط ۷۳۷ مکس سخن به‌میان می‌آورد.

از سال گذشته‌ی میلادی، تحقیقات گسترده و متعددی روی فعالیت‌های بوئینگ انجام شده است و چند نهاد نظارت را شروع کرده‌اند. بوئینگ ۷۳۷ مکس در مدت پنج ماه دو بار سقوط کرد و نگرانی‌های بسیار زیادی به‌ بار آورد. به‌دنبال این موضوع، مجوز پرواز این هواپیما به‌سرعت لغو شد تا دراین‌زمینه بررسی‌هایی دقیق انجام شود.

در اکتبر ۲۰۱۸، نخستین‌بار یکی از پروازهای خطوط هوایی «لایِن ایر» (Lion Air) دقایق کوتاهی پس از بلندشدن از فرودگاهی در نزدیکی جاکارتا در اندونزی سقوط کرد که درنتیجه‌ی آن، تمامی ۱۵۷ مسافر هواپیما به‌همراه خدمه به کام مرگ کشانده شدند. چند ماه بعد و در مارس ۲۰۱۹، یکی از هواپیماهای خطوط هوایی «اتیوپین ایرلاینز»‌ (Ethiopian Airlines) در نزدیکی منطقه‌ای به‌نام آدیس‌آبابا در کشور اتیوپی سقوط کرد و درنتیجه‌ی آن، ۱۸۹ نفر فوت شدند. 

بررسی نهادهای ناظر نشان می‌دهد یکی از حسگرهای ویژه‌ی هواپیما دچار نقص فنی بوده و باعث شده ۷۳۷ مکس به‌یک‌باره دماغه‌ی خود را به‌سمت پایین متمایل کند تا فرایند سقوط آغاز شود. خلبانان هر دو هواپیمایی که سقوط کردند، تلاش کرده بودند دماغه‌ی ۷۳۷ مکس را باردیگر به‌سمت بالا هدایت کنند؛ اما سیستم هدایت خودکار هواپیما بر آن‌ها غلبه کرد. 

از فصل نخست سال گذشته‌ی میلادی، اعضای کنگره اعلام کردند که در پی بررسی جوانب پرونده‌ی بوئینگ هستند. گزارشی که روز چهارشنبه‌ی این هفته منتشر شد، نتیجه‌ی ۱۷ ماه تحقیقات دقیق و گسترده است. این تحقیقات پنج جلسه‌ی استماع عمومی و ۲۴ مصاحبه و ۶۰۰،۰۰۰ صفحه سند را شامل می‌شود. اداره‌ی هوانوردی فدرال در بیانیه‌ای گفت خود را به همکاری با کمیته‌ی حمل‌و‌نقل مجلس نمایندگان به‌منظور اعمال تغییرات لازم‌ متعهد می‌داند.