زیستشناسان پرندهای پیدا کردند که خصوصیات نر و ماده را باهم دارد
دانشمندان در پنسیلوانیا پرندهی بسیار نادری پیدا کردهاند که پرهای جنس نر و ماده را باهم دارد. رنگ پرهای گودال بال یک سمت پرندهی مذکور زردرنگ و در سمت دیگرش صورتیرنگ است. گرچه نمیتوان بدون آزمایش خون یا کالبدشکافی مطمئن بود، پژوهشگران میگویند این سهره نوکبزرگ سینهسرخ (Pheucticus ludovicianus) احتمالا محصول نوعی ناهنجاری ژنتیکی است که ژیناندرومورفی دوطرفه نامیده میشود که پیشازاین نیز، در پرندگان دیده شده است.
برخلاف هرمافرودیسم حقیقی که به داشتن بافتهای تولیدمثلی نر و ماه اشاره میکند، ژیناندرومورفها خصوصیات جنسی متضادی روی هر طرف بدن خود نشان میدهند. در این مورد، درحالیکه یک سمت سهرهی نوکبزرگ سینهسرخ ازنظر ژنتیکی ماده بهنظر میرسد، سمت دیگر تمام نشانههای یک نر ژنتیکی را نشان میدهد. حتی پشت بالها و دم پرنده تفاوتهای جنسی بسیار مهمی نشان میدهد و سمت چپ سایهای قهوهایتر و سمت راست سایهای سیاهتر را نشان میدهد.
اگر پرندهی مذکور مانند ژیناندرومورفهای دیگری باشد که پیدا کردهایم، ممکن است این تقسیم چپ به راست درون بدن و ازجمله در مغز و اندامهای تولیدمثلی او نیز وجود داشته باشد. آنی لیندسی، مدیر برنامه میگوید: «کل گروه پژوهشی از دیدن چنین پرندهی نادری از نزدیک بسیار هیجانزده بودند و بهخاطر تجربهای که یکبار در زندگی پیش میآید، بسیار خوشحال بودند.»
از سال ۱۹۶۲، پرندهشناسان مرکز تحقیقات PARC در آمریکا در حال حلقهگذاری حدود ۱۳ هزار پرنده در پارک طبیعی Powdermill بودهاند. پایگاه دادهی کامل آنها که حاوی رکوردهای مربوط به صدها هزار پرنده میشود، شامل کمتر از ۱۰ مورد پرندهی ژیناندرومورف دوطرفه است. آخرینباری که یکی از پرندگان نیم نر و نیم ماده در پارک طبیعی پیدا شد، سهرهی نوکبزرگ سینهسرخ دیگری بود که در سال ۲۰۰۵ پیدا شد و زیر یکی از بالهایش صورتی و زیر بال دیگرش زردرنگ بود.
سهره نوکبزرک سینهسرخ ژیناندرومورف سال ۲۰۰۵
پدیدهی عجیب ژیناندرومورفیسم در خزندگان و پروانهها و سختپوستان نیز گزارش شده است و ما هنوز از نحوهی عمل آن بهخوبی آگاه نیستیم. در ابتدا، چنین گفته میشد که ژیناندرومورفها درنتیجهی ادغام دو رویان در حال رشد تشکیل میشوند که بهطور جداگانه بارور شدهاند؛ اما اکنون دانشمندان ایدهی دیگری دارند.
در فرایند تولید تخمک در پرندگان ماده، سلول نیمی از کروموزومهای خود را درون کیسهای بهنام جسم قطبی دور میاندازد. اگر تخمک این DNA را با خود حفظ کند، این بخش میتواند هستهی خود را تشکیل دهد. اگر تخمکی که دو هسته دارد، بهجای یک اسپرم بهوسیلهی دو اسپرم بارور شود و این هستهها جداگانه تقسیم خود را آغاز کنند، ازنظر تئوری، هر طرف از بدن فرزند میتواند جنس خود را داشته باشد و در یکی از سمتها، کروموزمومهای ماده بیان میشوند و در سمت دیگر، کروموزومهای مربوط به جنس نر خود را نشان میدهند. پژوهشگران PARC در بیانیهای مطبوعاتی نوشتند:
سؤال رایج در محافل علمی این است که آیا چنین پرندهای میتواند تولیدمثل کند. ازآنجاکه معمولا فقط تخمدان چپ در پرندهها فعال و سمت چپ این پرنده سمت مادهی او است، ازنظر تئوری، این پرنده اگر بتواند با پرندهی نری با موفقیت جفتگیری کند، میتواند فرزندانی تولید کند.
پرندگان ژیناندرومورفی که بخشهای مادهی آنها در سمت راست قرار دارد، معمولا نابارور هستند؛ اگرچه ممکن است حتی درصورت فعالیت تخمدان، این پرندهی دوستداشتنی نتواند جفتگیری کند. باتوجهبه اینکه سهرههای نوکبزرگ پرندههای آوازهخوانی هستند و نرها برای جذب مادهها متکیبر آواز خود هستند، مشخص نیست که اگر این پرنده آوازش برای پرندگان دیگر گیجکننده باشد، بتواند جفتی برای خود جلب کند.
در سال ۲۰۱۹، یک کاردینال نیم ماده و نیم نر موجب شد دانشمندان در این زمینه بحث کنند که آیا شبکههای عصبی کافی مربوط به جنس نر در مغز پرنده وجود دارد که آواز بخواند یا حتی انگیزهی آن را داشته باشد. برخی از سهرههای گورخری ژیناندرومورف وقتی در اطراف پرندهی ماده قرار دارند، میتوانند آواز مربوط به جنس نر را بخوانند؛ اما این موضوع درباره تمام این نوع پرندهها صادق نیست.
در سال ۲۰۱۷، گزارش شد که آدمگریز شرقی ژیناندرومورف (Pipilo erythrophthalmus) آواز میخواند و جوجهها را تغذیه میکند که نشان میدهد در برخی مواقع ممکن است این پرندهها صاحب فرزند شوند. اینکه آن جوجهها وقتی بزرگ میشوند، به چه شکلی درمیآیند یا چگونه آواز میخوانند، پرسش بیپاسخ دیگری است.
نظرات