گرگ‌های بالغ هم مانند سگ‌ها به انسان وابسته می‌شوند
شکی نیست روابط پایدار و کهن انسان با سگ، این حیوان را به موجودی خاص برای او تبدیل کرده است. سگ‌ها حتی بر تکامل انسان هم تأثیر گذاشتند؛ اما این حیوانات ویژگی‌هایی مثل ایجاد روابط احساسی عمیق و قوی با انسان را از اجداد وحشی خود به‌ارث بردند. تیمی از پژوهشگران دانشگاه لوراند مجارستان رفتار بین گرگ‌های دست‌آموز (کانیس لاپوس) و سگ‌ها (کانیس فامیلیاریس) را مقایسه کردند. ریتا لنکی، رفتارشناس، دراین‌باره می‌گوید:
سگ‌ها در وضعیت خطر به‌دنبال جلب مراقبت صاحبان خود و در حضور آنان آرام‌اند و در نبودشان علائم استرس را نشان می‌دهند. حالا این سؤال مطرح می‌شود که گرگ‌های بالغ دست‌آموز چه ویژگی‌های مشترکی با سگ‌ها دارند که باعث وابستگی آن‌ها به صاحبانشان می‌شود.
معیارهای علمی وابستگی به انسان عبارت‌اند از: ترجیح صاحب خود بر دیگران، احساس امنیت در حضور صاحب، بروز علائم استرس در نبود او و تلاش برای برقراری ارتباط و رفتارهای خوش‌آمدگویی در برخورد با صاحب. در مجموعه‌ای از آزمایش‌ها، گرگ‌ها رفتاری مشابه با سگ‌ها را نشان دادند. وقتی گرگ‌ها در محیطی ناآشنا رها می‌شدند، ناله می‌کردند، نفس‌نفس می‌زدند، لب‌های خود را می‌لیسیدند (علائم استرس) و سعی می‌کردند محل اختفای صاحبشان را پیدا کنند. توماس فاراگو، رفتارشناس، معتقد است:
درمقابل وقتی غریبه‌ای از مقابل گرگ‌ها ناپدید شود، رفتارهایی مثل استرس به‌ندرت بروز می‌کنند.
گرگ‌ها در حضور صاحبان خود تمایل زیادی به کنجکاوی و بررسی محیط پیدا می‌کنند. این تمایل نشان‌دهنده‌ی حس ایمنی گرگ‌ها در حضور صاحبانشان است. آزمایش یادشده ماهیت رابطه‌ی بین کانیس‌ها (سگ‌سانان) و انسان‌ها را بررسی کرد. شخص شرکت‌کننده در این پژوهش، پرورش‌‌دهنده‌ی اصلی گرگ نبود؛ به‌همین‌دلیل طبق نتایج، چنین رابطه‌ای معمولا در سنین بالاتر شکل می‌گیرد. رفتارشناسان این پژوهش بیان می‌کنند:
این نتایج نشان می‌دهند رابطه‌ی انسان و سگ‌ها در پیوند اجتماعی بین گرگ‌ها ریشه دارد. ساختار اجتماعی گرگ‌ها بسیار مشابه با خانواده‌های انسانی است.
به‌گفته‌ی لنکای، با اینکه رفتارهای مشابهی از گرگ‌ها در طول آزمایش دیده شدند، باید به تفاوت آن‌ها با سگ‌ها توجه کرد. همچنین، گرگ‌ها هرگز به حیوان خانگی تبدیل نمی‌شوند. طبق پژوهش‌ها، دو گونه‌ی سگ و گرگ تقریبا از ۴۰ هزار سال پیش راه خود را از یکدیگر جدا کردند. در طول این دوره، سگ‌ها به توانایی پیوند با انسان‌ها در تمام سنین دست یافتند. براساس پژوهش جدید، پیوند سگ‌ها با انسان از پیوند گرگ‌ها قوی‌تر است.
پژوهشگران این مقاله اعتقاد دارند: «در فرایند اهلی‌سازی تغییرات کمّی هستند، نه کیفی.» پژوهش یادشده ثابت کرد انسان‌ها و سگ‌ها تنها گونه‌هایی نیستند که می‌توانند ارتباط عمیقی برقراری کنند و این روابط را می‌توان در نخستی‌سان‌ها هم مشاهده کرد. طبق شواهد جدید، ویژگی‌های رابطه‌ای مشابهی مثل استرس جدایی در گربه‌ها دیده شدند؛ بااین‌حال، پژوهش‌ها اندک هستند.
با وجود نگه‌داری حیوانات در خانه یا باغ‌وحش و نیز تاریخچه‌ی مشترک انسان با حیواناتی مثل اسب، ابعاد مختلف این روابط بررسی نشدند؛ اما مؤلفه‌های رفتاری دیگر وابستگی به انسان مثل احساس امنیت حیوانات در حضور صاحبانشان تا اندازه‌‌ای مدنظر قرار گرفتند. البته کمبود پژوهش‌ها در گونه‌های دیگر لزوما به‌معنی ناتوانی آن‌ها برای برقراری ارتباط نیست و توانایی نگه‌داری از موجودات دیگر در گونه‌های یکسان را می‌توان در تاریخچه‌ی پستانداران جست‌وجو کرد.
نظرات