کشف هیولای دریایی دوران تریاسه به طول ۱۷ متر در نوادا

هیولای دریایی که اوایل عصر دایناسورها زندگی می‌کرد، به‌طور غیرمنتظره‌ بسیار بزرگ است و نشانگر این موضوع است که این جانوران ازنظر تکاملی با سرعت بالایی به این اندازه بدن رسیده‌اند. این کشف نشان می‌دهد که ماهی‌خزنده‌سانان یا ایکتیوسورها (گروهی از خزندگان دریایی به شکل ماهی که در دریاهای عصر دایناسورها زندگی می‌کردند) در طول فقط ۲/۵ میلیون سال، به این اندازه عظیم رسیده‌اند.

برای درک بهتر این موضوع، باید بدانید که حدود ۹۰ درصد از تاریخ ۵۵ میلیون ساله نهنگ‌ها طول کشید تا آن‌ها به اندازه‌های بزرگی برسند که ایکتیوسورها در یک درصد ابتدایی تاریخ ۱۵۰ میلیون ساله خود به آن رسیدند. لارس اشمیتز، پژوهشگر ارشد مطالعه و دانشیار زیست‌شناسی در کالج اسکریپس در کالیفرنیا به لایوساینس گفت:

ایکتیوسورها با سرعت بسیار بیشتری نسبت‌به نهنگ‌ها به اندازه‌های بزرگ رسیدند و این اتفاق زمانی رخ داد که جهان از انقراض ویران‌گری درحال احیا بود (در پایان دوره پرمین). این نشانه‌ای از انعطاف‌پذیری زندگی است و نشان می‌دهد اگر شرایط محیطی مناسب باشد، تکامل می‌تواند با سرعت بالایی اتفاق افتد و حیات می‌تواند دوباره احیا شود.

تصویری از Cymbospondylus youngorum در اقیانوسی از عصر تریاسه که سرشار از حیات است. در این محیط اقیانوسی باز آمونیت‌ها (شاخ‌قوچی) و ماهیان مرکب فراوان بودند.

پژوهشگران برای اولین‌بار در سال ۱۹۹۸ متوجه فسیل‌های ایکتیوسورها شدند که در صخره‌های کوه‌های آگوستا در شمال غربی نوادا گیر کرده بود. اشمیتز گفت: «تنها چند مهره از سنگ بیرون زده بود، اما مشخص بود حیوان بزرگی بوده است». پژوهشگران سرانجام در سال ۲۰۱۵ موفق شدند به کمک هلیکوپتر آن را به‌طور کامل از میان سنگ‌ها بیرون آورند. فسیل‌های باقیمانده شامل جمجمه، شانه و زائده باله‌مانند بود که به موزه تاریخ طببیعی لس‌آنجلس منتقل شد و در آنجا آماده‌سازی و تجزیه‌و‌تحلیل آن انجام شد.

پژوهشگران اخیرا در مجله‌ی Science گونه جدید را گزارش کردند که Cymbospondylus youngorum نام گرفته است. این خزنده دریایی که آرواره‌های بسیار بزرگی داشت، ۲۴۷ میلیون سال پیش در دوران تریاسه زندگی می‌کرد. جانور مذکور نیز همچون دیگر موجودات آن زمان، عجیب بود. اشمیتز می‌گوید: «حیوانی را تصور کنید که مانند اژدهای دریایی است: بدنی دوکی‌شکل و بسیار بلند و اندام‌هایی که به شکل باله درآمده‌اند و دمی بلند».

پژوهشگران دریافتند که با جمجمه‌ای به‌طول تقریبا دو متر، طول بدن C. youngorum بالغ می‌توانسته به ۱۷ متر یا بزرگ‌تر از یک نیمه تریلر برسد. زمانی که این جانور ۴۵ تُنی زنده بود، در اقیانوس جهانی پانتالاسا در سواحل غربی آمریکای شمالی زندگی می‌کرد. براساس اندازه و شکل دندان‌ها، C. youngorum احتمالا ایکتیوسورهای کوچک‌تر، ماهی و احتمالا ماهیان مرکب را می‌خورد.

اندازه ایکتیوسور جدید شاید به بهترین شکل درمقایسه‌با اندازه انسان نشان داده شود

جانوران عظیم‌الجثه زیادی در عصر دایناسورها زندگی می‌کردند اما C. youngorum به دلایل متعددی برجسته است. برای مثال، این جانور فقط ۵ میلیون سال پس از انقراض پرمین (مرگ بزرگ) زندگی می‌کرد. انقراض پرمین رویداد انقراض جمعی بود که ۲۵۲ میلیون سال پیش در پایان دوره پرمین رخ داد و حدود ۹۰ درصد از کل گونه‌های جهان را از بین برد.

طبق مطالعه‌ای که سال ۲۰۱۲ در مجله‌ی Nature Geoscience منتشر شد، چیزی که موجب می‌شود اندازه بزرگ ایکتیوسورها بسیار چشمگیرتر شود، این است که حدود ۹ میلیون سال طول کشید تا حیات پس از آن انقراض احیا شود. اگرچه، مطالعه سال ۲۰۱۲ نشان داد طی یک تا سه میلیون سال از انقراض جمعی پرمین، تنوع گروهی از نرم‌تنان دریایی به نام آمونیت‌ها به‌شدت زیاد شد. به‌گفته‌ی پژوهشگران مطالعه جدید، به‌نظر می‌رسد دستیابی ایکتیوسورها به اندازه‌های غول‌پیکر تاحدودی ناشی از تغذیه از آمونیت‌ها و کنودونت‌های مارماهی‌مانند بدون آرواره بود که پس از انقراض جمعی فضای اکولوژیکی خالی را پر کرده بودند.

اوا ماریا گریبلر نویسنده دیگر مقاله و بوم‌شناس تکاملی از دانشگاه یوهانس گوتنبرگ در آلمان گفت، درمقابل، نهنگ‌ها با خوردن تولیدکنندگان اولیه پربازدهی مانند پلانکتون‌ها بزرگ شدند، اما این‌ موجودات در شبکه‌های غذایی عصر دایناسورها وجود نداشتند.

مقایسه مستقیم دو غول اقیانوسی از دوره‌های مختلف: گونه Cymbopsondylus youngorum از عصر تریاسه (گونه جدیدی که در مقاله توصیف شده است) درمقایسه‌با نهنگ عنبر امروزی و انسان.

تکامل اندازه بدن بزرگ در ایکتیوسورها درمقایسه‌‌با نهنگ‌ها بسیار سریع‌تر اتفاق افتاد. منحنی‌ها روند بزرگ‌ترین اندازه بدن را نشان می‌دهد که براساس درصد بزرگ‌ترین اندازه‌ای که تاکنون برای ایکتیوسورها و نهنگ‌ها به دست آمده است، نشان داده شده است. در آغاز، شیب منحنی ایکتیوسور بسیار بیشتر از شیب منحنی مربوط به نهنگ‌ها است.

پژوهشگران برای انتقال هوایی فسیل‌های ایکتیوسور از کوه‌های دورافتاده و ناهموار آگوستا در نوادا به هلیکوپتر نیاز داشتند

با وجود مسیرها و جدول زمانی متفاوت نهنگ‌ها و ایکتیوسورها در جهت دستیابی به اندازه‌های بزرگ، این دو گروه شباهت‌های اندکی نیز با هم دارند. برای مثال، ارتباطی میان اندازه بزرگ و نحوه شکار وجود دارد: نهنگ‌های عنبر که برای شکار ماهی‌های مرکب غول‌پیکر در آب شیرجه می‌زنند. همچنین، ارتباطی میان اندازه بزرگ و از دست دادن دندان وجود دارد: مانند نهنگ‌های بزرگ که دندان ندارند و ساختارهای درون دهان دارند که غذای موجود در آب را فیلتر می‌کند. اشمیتز گفت:

فسیل جدید به‌طور چشمگیری روند تکامل سریع اندازه بدن بزرگ در ایکتیوسورها را مستند می‌کند. درمقابل، نهنگ‌ها مسیر متفاوتی برای رسیدن به اندازه بدن بزرگ را طی کرده‌اند که بسیار طولانی‌تر و کندتر بوده است.