نارضایتی کارکنان سابق نورالینک از رویکرد ایلان ماسک در این شرکت

ایلان ماسک هیشه گفته است که نورالینک، شرکتی که او در سال ۲۰۱۶ برای ساخت رابط‌های مغزی -رایانه‌ای تأسیس کرده است، قرار است کارهای خارق‌العاده‌ای انجام دهد. در اظهارنظری جدید او اعلام کرد فناوری جدید شرکت نورالینک به انسان‌ها اجازه خواهد داد با هوش مصنوعی پیشرفته تنها ازطریق فکر کردن، ارتباط یکپارچه برقرار کند. البته در مسیر توسعه‌ی این فناوری می‌توان به درمان بسیاری از افراد با آسیب‌های نخاعی و افراد دارای اختلالات مغزی، از پارکینسون گرفته تا اسکیزوفرنی، کمک کرد.

اکنون این شرکت در مرحله‌ی انجام یکی از حساس‌ترین آزمایش‌های خود قرار دارد، آزمایش بالینی رابط مغزی-رایانه‌ای روی انسان‌ها. در ماه دسامبر سال ۲۰۲۱ (آذر ۱۴۰۰) ایلان ماسک به یکی از شرکت‌کنندگان در کنفرانس گفت امیدوار است تا پایان سال ۲۰۲۲ میلادی، اولین نوع از این چیپ‌ها در مغز نخستین گروه از داوطلب‌ها جا گذاشته شود. در ماه ژانویه‌ی سال ۲۰۲۲ میلادی، این شرکت اطلاعیه‌ی استخدام مدیرمسئول آزمایش بالینی را در وب‌سایت خود منتشر کرد، موضوعی که نشان‌دهنده‌ی پیشرفت کارها براساس زمان‌بندی ایلان ماسک است.

بیشتر این کارکنان سابق به‌دلیل نگرانی از نقض قراردادهای عدم افشای اطلاعات و احتمال برانگیختن خشم ماسک، خواستار پنهان ماندن هویت خود شدند. ایلان ماسک و شرکت نورالینک به درخواست‌های متعدد برای اظهار نظر در این مورد پاسخ نداده‌اند.

کارکنان سابق می‌گویند ایلان ماسک این شرکت نوپا را تحت فشار طاقت‌فرسا قرار داده تا از برنامه‌ی زمان‌بندی غیرواقعی او عقب نماند. یکی از کارکنان سابق نورالینک که به‌عنوان تکنسین فنی در سال ۲۰۱۹ در آنجا کار می‌کرد می‌گوید:

در داخل شرکت، مقام‌های بالا از کارکنان زیردست خود نارضایتی شدیدی درمورد سرعت پیشرفت کارها داشتند. با این که سرعت کار ما واقعاً بی‌سابقه بود اما ایلان ماسک از کار ما راضی نبود.

چند کارمند سابق شرکت می‌گویند ایلان ماسک کارکنان را از ایرادگیری از تأمین‌کنندگان و فروشندگان طرف قرارداد با شرکت که در انجام قرارداد تأخیر داشتند، منع کرده بود. در واقع آن شخصی که عهده‌دار ارتباط با آن شرکت خارجی بود باید مسئولیت تأخیر در انجام کارها و به پایان رسیدن ضرب‌الأجل‌ها را بر عهده می‌گرفت، حتی اگر این تأخیر خارج از اختیارات او بوده باشد.

کارمندان سابق می‌گویند همه‌ی کارکنان نورالینک نگران خشمگین شدن ایلان ماسک به‌خاطر برآورده نکردن برنامه‌های بلندپروازانه و غیرواقعی او بودند. یکی دیگر از کارکنان سابق با اشاره به کسب‌وکارهای ایلان ماسک از جمله شرکت نورالینک می‌گوید:

ترس بر همه‌ی کسانی که در این امپراطوری کار می‌کنند سایه افکنده است.

این محیط کاری پر از ترس و سرزنش باعث شد بسیاری از کارکنان، این شرکت را ترک کنند. از هشت دانشمندی که ایلان ماسک برای تأسیس نورالینک آن‌ها را به شرکت آورده بود تنها دو نفر یعنی پاول مورلا و دانکجین سئو همچنان مشغول فعالیت در آنجا هستند.

فشار کاری زیاد به‌خصوص در شرکتی که روی فناوری‌های حساس و جدید کار می‌کند و با چالش‌های علمی و مهندسی زیادی روبه‌رو است می‌تواند مشکلات زیادی ایجاد کند. تیم هانسون، محقق پردیس تحقیقاتی جانلیا که بخشی از مؤسسه پزشکی هاوارد هیوز در اشبرن در ایالت ویرجینیا است، عضوی از تیم موسس نورالینک بود که روی پروژه‌ی ربات جراح کار می‌کرد و همچنین در حوزه‌ی مطالعات حیوانی و استفاده از رابط های مغزی-رایانه‌ای فعالیت داشت. تیم هانسون که در سال ۲۰۱۸ شرکت نورالینک را ترک کرده می‌گوید:

یک عدم تطابقی در سرعت پیشرفت کار وجود داشت. مطالعه‌ی حساب‌شده‌ی علوم پایه نمی‌تواند پا‌به‌پای پیشرفت مهندسی در ساخت ابزار و توسعه فناوری جدید حرکت کند. طبیعت علوم پایه اساساً آهسته است.

مهندسان نورالینک گاهی مجبور بودند در مورد برخی از مسائل مهم مانند طراحی الکترود براساس تصمیم خود عمل کنند، قبل از این که داده‌های علمی مرتبط با موضوع از طرف تیم تحقیقاتی که در حال انجام آزمایش‌های حیوانی بودند در‌ دسترس آن‌ها قرار گیرد. مطالعات حیوانی ممکن است ماه‌ها یا حتی سال‌ها زمان ببرد، اما مهندسان دائماً تحت فشار بودند تا کارها را در چند روز یا چند هفته به سرانجام برسانند. همچنین یکی از کارمندان سابق می‌گوید در ساخت چیپ‌های رایانه‌ای مخصوص رابط‌ها که با چیپ‌های رایانه‌ای معمولی متفاوت هستند تأخیرهایی به وجود آمده بود؛ اما ایلان ماسک بدون توجه به این موضوع می‌خواست هرچه سریع‌تر آزمایش‌های انسانی شروع شود.

مکس هوداک یکی دیگر از افراد مؤثر در نورالینک بود. او در‌ واقع سمت ریاست کل این شرکت را قبل از خروجش از این شرکت بر عهده داشت. در گزارش اخیر نشریه بیزنس اینسایدر، اشاره شده که هوداک ازطریق صفحه‌ی بلاگ شخصی خود، علاقه‌ی خود به سرمایه‌گذاری در یکی از شرکت‌های رقیب نورالینک با نام سینکرون را آشکارا مطرح کرده است. هوداک هم مانند کارکنانی که پیش‌تر اشاره کردیم، از برخی رویکردهای ماسک در نورالینک ابراز نارضایتی می‌کند. هوداک البته یادآوری کرده است که هنوز هم سهمی از نورالینک را در‌ اختیار دارد و لزوماً قصد واگذاری یا فروش سهم‌های خود از نورالینک را ندارد. بااین‌حال تصمیم گرفته بخشی از سرمایه‌ی خود را هم در شرکت رقیب سینکرون متمرکز کند. به‌عقیده‌ی وی، هم نورالینک و هم سینکرون در مسیر خود می‌توانند به موفقیت‌هایی دست یابند؛ اما هوداک رویکرد سینکرون را از برخی جهات بهتر می‌داند.

تنش‌هایی از این دست برای استارتاپ‌هایی که روی فناوری‌های نوین و در محیط رقابتی شدید کار می‌کنند غیرمعمول نیست. پیش از این نیز صداهای اعتراضی از فشار زیاد ایلان ماسک بر کارکنان شرکت اسپیس ایکس و تسلا نیز شنیده شده بود. اما این موضوع برای شرکتی که در حوزه‌ی سلامت کار می‌کند حساسیت بیشتری دارد. حال باید منتظر بود و دید که آیا نورالینک می‌تواند انتظارات زیادی را که اظهارات ایلان ماسک در مورد توانایی‌ فناوری‌های جدید شرکتش ایجاد کرده، برآورده سازد یا نه.