یافته بحث‌برانگیز: اجداد انسان‌ها و میمون‌های بی‌دم از اروپا منشأ گرفته‌اند

مطالعه‌ای جدید ادعا می‌کند فسیل میمون بی‌دم (انسا‌ن‌نما) که در ترکیه پیدا شده است، نشان می‌دهد اجداد انسان‌ها و میمون‌های بی‌دم آفریقا در اروپا تکامل یافتند و پس از آن به آفریقا مهاجرت کردند. این ادعا خلاف این دیدگاه مرسوم است که انسان‌ساییان (hominines) در آفریقا تکامل پیدا کرده‌اند. انسان‌ساییان گروهی است که شامل انسان‌ها، میمون‌های بی‌دم آفریقا (شامپانزه‌ها، بونوبوها و گوریل‌ها) و اجداد فسیلی آن‌ها می‌شود.

به‌گزارش لایوساینس، کشف چندین فسیل انسان‌ساییان در اروپا و آناتولی (ترکیه امروزی) موجب شده است برخی از پژوهشگران چنین استدلال کنند که انسان‌ساییان ابتدا در اروپا تکامل پیدا کرده‌اند. طبق این دیدگاه، انسان‌ساییان بعداً و در حدود ۷ تا ۹ میلیون سال پیش در آفریقا پراکنده شدند.

دیوید بگون، نویسنده ارشد مطالعه از دانشگاه تورنتو تصریح کرد که آن‌ها درمورد جد مشترک انسان‌ساییان صحبت می‌کنند و نه تبار انسانی که از اجداد شامپانزه‌ها و بونوبوها جدا شد. از زمان آن واگرایی، بیشتر تاریخ تکاملی بشر در آفریقا اتفاق افتاده است. به احتمال زیاد، تبارهای شامپانزه و انسان نیز در آفریقا از هم جدا شده‌اند.

پژوهشگران در مطالعه جدید فسیل میمون بی‌دم تازه‌شناسایی‌شده را از محوطه باستان‌شناسی ۸٫۷ میلیون ساله‌ای در آناتولی مرکزی تجزیه‌و‌تحلیل کرده‌اند. آنادولویوس تورکای (Anadoluvius turkae) احتمالا ۵۰ تا ۶۰ کیلوگرم وزن داشته است.

پژوهشگران براساس فسیل‌های حیوانات دیگری که در کنار آن پیدا شده است و همچنین شواهد زمین‌شناسی دیگر، پیشنهاد کرده‌اند که میمون بی‌دم تازه‌پیدا شده در جنگلی خشک زندگی می‌کرد. آرواره‌های قدرتمند و دندا‌ن‌های بزرگ آنادولویوس تورکای نشان می‌دهد از غذاهای سفتی مانند ریشه گیاهان تغذیه و احتمالاً زمان زیادی را روی زمین سپری می‌کرد.

دانشمندان روی جمجمه ناقصی تمرکز کردند که سال ۲۰۱۵ کشف شد. این فسیل بیشتر ساختارهای صورت و بخش جلویی جمجمه را شامل می‌شد.

طبق پیشنهاد پژوهشگران، آنادولویوس تورکای و سایر میمون‌های بی‌دم فسیلی مناطق مجاور مانند میمون آسمانی (Ouranopithecus) و میمون یونان (Graecopithecus) گروهی از انسان‌سایان اولیه را تشکیل می‌دهند. بنابراین، ممکن است اولین انسان‌سایان در اروپا و شرق مدیترانه به وجود آمده‌ باشند. تیم ادعا می‌کند میمون‌های بی‌دم آناتولی و بالکان از اجدادی تکامل پیدا کرده‌اند که در اروپای مرکزی و غربی زندگی می‌کردند.

یکی از سوالاتی که یافته‌ها ایجاد می‌کند، این است که اگر انسان‌سایان در اروپا ظهور کردند، چرا دیگر در آنجا حضور ندارند (به جز انسان‌های تازه‌وارد به اروپا) و چرا انسان‌سایان باستانی در آسیا پراکنده نشدند. به‌گفته‌ی بگون: «تکامل قابل پیش‌بینی نیست و به شکل مجموعه‌ای از رویدادهای نامرتبط و تصادفی روی می‌دهد. می‌توانیم چنین فرض کنیم که شرایط در اواخر دوره میوسن مهیا نبود تا میمون‌های بی‌دم از شرق مدیترانه به آسیا بروند، اما شرایط برای پراکندگی آن‌ها در آفریقا مناسب بود.»

بگون نمی‌خواهد این پژوهش به اشتباه تفسیر شود یا مورد سوءاستفاده قرار گیرد تا نشان دهد اوراسیا به نحوی در تکامل انسان اهمیت داشته است. او می‌گوید باید بدانیم جد مشترک میمون‌های بی‌دم آفریقا و انسان‌ها کجا تکامل پیدا کرده است تا بتوانیم شرایط این تکامل را درک کنیم.

برخی پژوهشگران می‌گویند تحلیل‌های جامع اخیر از میمون‌های بی‌دم بزرگ فسیلی و انسان‌ساییان اولیه این استدلال را تأیید نمی‌کند که انسان‌ساییان از اروپا منشأ گرفته‌اند. به‌گفته‌ی منتقدان، براساس همین یافته‌ها می‌توان چنین استدلال کرد که میمون‌های بی‌دم مانند آنادولویوس ممکن است اخیرا از آفریقا به مدیترانه مهاجرت کرده باشند.

منتقدان می‌گویند علت اینکه فسیل انسان‌ساییانی مانند آنادولویوس در آفریقا پیدا نشده است، این است که سوابق فسیلی ضعیفی از این دوران در آفریقا داریم و پیدا نکردن فسیل به معنای نبود آن نیست. با‌این‌حال، بگون استدلال می‌کند فقدان فسیل انسان‌ساییانی مانند مورد به‌تازگی کشف‌شده در آفریقا نشان می‌دهد آن‌ها در مناطق دیگر تکامل پیدا کرده‌اند.

دانشمندان یافته‌های خود را در مجله‌ی Communications Biology تشریح کرده‌اند.