سنگ معدنی کشف‌شده در چین حاوی عنصری ارزشمند و کمیاب است
دانشمندان نوعی سنگ معدنی بی‌سابقه را در چین کشف کرده‌اند که حاوی عنصری کمیاب است. این عنصر نایاب نیوبیم نام دارد و به‌دلیل خاصیت اَبَررسانایی‌اش همواره در کانون توجه قرار دارد.
به‌گزارش لایوساینس، این سنگ معدنی که «نیوبابئوتایت» نام دارد، از نیوبیم، باریم، تیتانیم، آهن و کلرید ساخته شده است. بااین‌حال، فقط عنصر نیوبیم است که کشف سنگ ارزشمند نیوبابئوتایت را هیجان‌انگیز می‌کند. در‌حال‌حاضر، این عنصر فلزی خاکستری‌رنگ بیشتر در تولید فولاد استفاده می‌شود و بدون افزودن وزن چشمگیر، فولاد را استحکام می‌بخشد.
نیوبیم در دمای کم به‌عنوان اَبَررسانا عمل می‌کند
عنصر نیوبیم در ساخت آلیاژهای دیگر (مخلوط فلزی متشکل از چند فلز و یک فلز اصلی) نیز کاربرد دارد و در شتاب‌دهنده‌های ذرات و سایر تجهیزات پیشرفته‌ی علمی هم یافت می‌شود، زیرا در دمای کم به‌عنوان اَبَررسانا عمل می‌کند.
شرکت ملی هسته‌ای چین (CNNC) گزارش داد که این کانسار (تودهسنگ حاوی کانی‌های ارزشمند) در ۳ اکتبر۲۰۲۳ در معدن کانسار بایان اوبو در شهر بائوتو در مغولستان داخلی کشف شد. این سنگ معدنی فلزی سیاه مایل به قهوه‌ای هفدهمین نوع جدید کشف‌شده در معدن کانسار بایان اوبو و یکی از ۱۵۰ مواد معدنی تازه‌یافت‌شده در منطقه است. این کشف برای چین که در‌حال‌حاضر ۹۵ درصد نیوبیم مورد‌نیازش را وارد می‌کند، غنیمتی بادآورده و غیرمنتظره است.
آنتونیو اچ. کاسترونتو، استاد مهندسی برق و کامپیوتر از دانشگاه ملی سنگاپور، در بیانه‌ی مطبوعاتی گفت: «این کشف با‌توجه‌به حجم و کیفیت نیوبیم می‌تواند چین را به خودکفایی برساند.»
برزیل بزرگ‌ترین تأمین‌کننده‌ی این عنصر فلز خاکی و کمیاب در جهان است و کانادا در رتبه‌ی دوم فهرست قرار دارد. به‌نقل از سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده، پروژه‌ی افتتاح معدن و تأسیسات فراوری نیوبیم در جنوب ایالت نبراسکا نیز در راه است. پروژه‌ی مواد معدنی حیاتی الک کریک، تنها معدن نیوبیم در ایالات متحده خواهد بود.
- آیا عناصر کمیاب پیداشده در ترکیه پاسخگوی نیاز هزار سال آینده خواهند بود؟26 تیر 01مطالعه '7
- چرا برخی عناصر روی زمین بسیار کمیاب هستند؟19 مهر 02مطالعه '3
همچنین، ممکن است در آینده تقاضای این فلز افزایش بیشتری پیدا کند؛ زیرا محققان در حال کار روی پروژه‌ی توسعه‌ی باتری‌های لیتیوم‌نیوبیم و گرافن‌نیوبیم هستند. به‌گفته‌ی محققان، این باتری‌ها درصورت استفاده به‌همراه لیتیوم خطر آتش‌سوزی را کاهش می‌دهند. باتری لیتیوم‌نیوبیم درمقایسه‌با باتری‌های لیتیومی سنتی هم سریع‌تر و هم در دفعات بیشتری شارژ می‌شود.
محققان مرکز مواد دو‌بعدی پیشرفته در دانشگاه ملی سنگاپور در حال توسعه‌ی باتری‌های حاوی نیوبیم و گرافن هستند. می ۲۰۲۳، آنان اعلام کردند که این باتری‌ها حدود ۳۰ سال، یعنی ۱۰ برابر بیشتر از باتری‌های لیتیوم‌یون عمر می‌کند و در کمتر از ۱۰ دقیقه به‌طور کامل شارژ می‌شود.