اندازه خانواده‌ها در آینده نزدیک دچار کاهش چشمگیر خواهد شد
دانشمندان پیش‌بینی کرده‌اند که تا پیش از پایان قرن حاضر، اندازه‌ی خانواده‌ها دچار کاهش چشمگیری خواهد شد، زیرا خانواده‌ها درحال «عمودی‌تر شدن» هستند؛ بدین معنا که در خانواده‌ها تعداد پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها و والدین آن‌ها بیشتر و عموزادگان، خواهرزادگان و برادرزادگان کمتر خواهد شد.
یک گروه بین‌المللی از محققان، در مطالعه‌ای جدید با قرار دادن مدل‌های ریاضی در کنار سوابق و پیش‌بینی‌های جمعیتی کنونی، میانگین کاهش تعداد افراد خانواده‌ها را محاسبه کردند و بدین نتیجه رسیدند که تا سال ۲۰۹۵، کاهش ۳۵ درصدی اندازه‌ی خانواده‌ها را شاهد خواهیم بود.
نرخ کاهش در هر کشوری با کشور دیگر متفاوت خواهد بود؛ زیرا خانواده‌ها در بعضی از کشورها معمولاً بسیار بزرگ‌تر و در بعضی از کشورها بسیار کوچک‌تر هستند، اما تیم تحقیقاتی می‌گوید درمجموع یافته‌ها نشان می‌دهد که چگونه شبکه‌ی حمایتی خانواده، در دهه‌های آینده دستخوش تغییر خواهد شد.
دیگو آلبورز گوتیرز، دانشمند علوم اجتماعی از مؤسسه تحقیقات جمعیتی انجمن ماکس پلانک در آلمان به‌نقل از ساینس‌آلرت می‌گوید: «ما از خودمان پرسیدیم که تغییرات جمعیتی در آینده چگونه بر تعداد خویشاوندان تأثیر می‌گذارد. اندازه، ساختار و توزیع سنی افراد در خانواده‌ها در گذشته چگونه بوده است و در آینده چگونه تکامل خواهد یافت؟»
البته مطالعه به دلایل پشت این کاهش پیش‌بینی شده در تعداد افراد خانواده‌ها نمی‌پردازد، اما به کاهش کلی نرخ مرگ و میر در سنین بالاتر و جوان‌تر اشاره می کند. کاهش نرخ مرگ و میر به ایجاد تغییرات در هنجارهای اجتماعی، عوامل اقتصادی و شیوه‌های تنظیم خانواده می‌انجامد. این روند در نهایت به کاهش تعداد خواهر‌ها و برادرها در هر نسل منجر می‌شود.
تا سال ۲۰۹۵، اندازه‌ی خانواده‌ها به طور میانگین ۳۵ درصد کاهش خواهد یافت
زوج‌هایی را که بچه‌های کمتری دارند و زوج‌هایی که دیرتر بچه‌دار می‌شوند، به تغییراتی که هم‌اکنون شاهدش هستیم اضافه کنید تا به‌وضوح دریابید که چرا بچه‌های امروزی به اندازه‌ی بچه‌های نسل‌های قبلی خواهر و برادر ندارند. بدین صورت تعداد بچه‌های خاله، دایی، عمه و عموها، همچنین برادرزاده‌ها و خواهرزاده‌ها نیز کمتر می‌شود و با کمتر شدن خویشاوندان، خانواده‌های وسیع از بین می‌روند.
در همین حال، همه‌ی ما به طور کلی طولانی‌تر از گذشتگان زندگی می‌کنیم؛ یعنی فاصله‌ی بین جوان‌ترین و مسن‌ترین اعضای یک خانواده بزرگ‌تر خواهد شد. اعضای سالمند خانواده لزوماً نمی‌توانند از بقیه مراقبت و حمایت کنند و در واقع، حتی خودشان هم ممکن است به حمایت و مراقبت بیشتری نیاز داشته باشند.
آلبورز گوتیرز می‌گوید: «یافته‌های ما تأیید می‌کند که دسترس‌پذیری منابع خویشاوندی در سراسر جهان رو به کاهش است. با افزایش فاصله‌ی سنی بین افراد و بستگانشان، تعداد افراد در شبکه‌های خانوادگی نه تنها کمتر خواهد شد، بلکه اعضای خانواده نیز مسن‌تر خواهند بود.»
- خطرات پدر شدن در سن بالا8 فروردین 98مطالعه '5
- جمعیت چین در ۴۵ سال آینده به نصف خواهد رسید13 مهر 00مطالعه '4
با محدودیت این «منابع خویشاوندی»، خانواده‌ها ممکن است به حمایت خارجی بیشتری نیاز پیدا کنند. محققان یک زن معمولی ۶۵ ساله در سال ۱۹۵۰ را که به طور میانگین ۴۱ خویشاوند زنده داشت، با یک زن معمولی ۶۵ ساله که در سال ۲۰۹۵ زندگی خواهد کرد، مقایسه می‌کنند. انتظار می‌رود که زن سال ۲۰۹۵ فقط ۲۵ خویشاوند زنده داشته باشد.
محققان با بررسی داده‌های سازمان ملل، در هر کشور حدود هزار سابقه‌ی خویشاوندی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. اگر پیش‌بینی‌ها درست از آب در بیاید، تغییر به سمت خانواده‌هایی با شبکه‌ی خویشاوندی «عمودی‌تر» پیامدهایی بسیاری را برای پویایی خانواده‌ها و جوامع حمایت‌کننده‌ی این خانواده‌ها به همراه خواهد داشت.
آلبورز گوتیرز می‌گوید: «این تغییرات لرزه‌ای در ساختار خانواده‌ها، چالش‌های اجتماعی مهمی را به همراه خواهد داشت و سیاست‌گذاران سراسر جهان باید به این موضوع بپردازند.»
یافته‌های مطالعه در مجله PNAS منتشر شده است.
نظرات