کشاورزان باستانی، جوامع شکارچی گردآورنده را با خشونت از روی زمین محو کردند
مطالعه‌ای جدید با تجزیه‌و‌تحلیل پیشرفته‌ی دی‌ان‌ای باستانی، نشان می‌دهد که برخلاف تصورات پیشین، انتقال قدرت از جوامع شکارچی گردآورنده به جوامع کشاورز در اروپا به شکل مسالمت‌آمیزی صورت نگرفت؛ بلکه تازه‌واردها جمعیت ساکن در منطقه را سلاخی کردند و در عرض چند نسل، آن‌ها را کاملاً از بین بردند.
تیمی از محققان دانشگاه لوند سوئد با تجزیه‌و‌تحلیل اسکلت‌ها و دندان‌های کشف‌شده در دانمارک، دریافتند که ۵٬۹۰۰ سال پیش جمعیت انسان‌های ساکن منطقه دستخوش تغییر سریع و کلی شده است. پیش از آن دوره، مردم میان‌سنگی دانمارکی که از نظر ژنتیکی با جوامع شکارچی گردآورنده‌ی اروپای غربی مرتبط هستند، ساکنان غالب در منطقه بودند. اما با ورود کشاورزان عصر نوسنگی به منطقه، تغییری ناگهانی در سوابق دی‌ان‌ای ایجاد شد و هیچ سهم ژنتیکی‌ای از جوامع شکارچی گردآورنده‌ی بومی به‌جا نماند.
تصاحب منطقه توسط کشاورزان با اعمال خشونت انجام شد
به‌گزارش نیواطلس، محققان با ردیابی سیر زمانی دی‌ان‌ای، دریافتند که شکارچی گردآورنده‌ها به‌سرعت در اواخر عصر سنگ از بین رفتند. آن‌ها گمان می‌کنند که تصاحب منطقه توسط کشاورزان با اعمال خشونت و حذف تمام‌و‌کمال ساکنان قبلی انجام شد.
آن بریجیت نیلسن، محقق زمین‌شناسی از دانشگاه لوند می‌گوید: «تاکنون مرحله‌ی تغییر جوامع ساکن منطقه از شکارچی گردآورنده‌ها به کشاورزان، صلح‌آمیز تلقی می‌شد. با این حال، مطالعه‌ی ما خلافش را نشان می‌دهد. علاوه بر کشتار خشونت‌آمیز، این احتمال نیز وجود دارد که وجود عوامل بیماری‌زای جدید در احشام تعداد بسیاری از شکارچی گردآورنده‌ها را از بین برده باشد.»
با این حال، دوران تسلط کشاورزان بر منطقه نیز نسبتاً کوتاه بود. در زمانی حدود هزار سال بعد از تقابل خشونت‌بار، یعنی ۴٬۸۵۰ سال پیش، جوامع کشاورز نیز با ورود یک گروه نیمه‌کوچ‌گرد که اصلیتشان به گله‌داران فرهنگ گورچالی یا یامنا در جنوب روسیه می‌رسید، به سرنوشت مشابه شکارچی گردآورنده‌ها دچار شدند. شواهد دی‌ان‌ای مجدداً نشان می‌دهد که نبردهای خشونت‌آمیز موج جدید تازه‌واردان با کشاورزان و عوامل بیماری‌زای جدید، به سرعت باعث ایجاد تغییرات ژنتیکی شده است.
جامعه کشاورزان نیز با ورود گروه جدید به سرنوشت مشابه شکارچی گردآورنده‌ها دچار شد
تازه‌واردهای منطقه که حیوانات را اهلی می‌کردند، گاو نگه می‌داشتند و با اسب و گاری در زمین‌ها می‌گشتند، به ساکنان غالب منطقه تبدیل شدند. منطقه پس از گذشت این دوره‌ی پر فراز و نشیب توسط جمعیتی که با اقوام نوسنگی گورچالی و اروپای شرقی مرتبط بودند، مسکونی شد. امروزه دسته‌بندی ژنتیکی این گروه از مهاجران در دانمارک غالب است و هیچ اثری از اولین کشاورزان یا جوامع شکارچی گردآورنده‌ی پیش از آن‌ها دیده نمی‌شود.
- کشاورزی برای اولین بار چگونه آغاز شد؟26 شهریور 02مطالعه '4
- آیا گذار به کشاورزی وحشتناک‌ترین اشتباه تاریخ بشر بود؟29 اسفند 01مطالعه '4
تمامی شواهد موجود از تغییر و تبدیل دی‌ان‌ای و کمبود ترکیبات ژنتیکی، نشان از وجود درگیری‌های فوق‌العاده سختی دارد که جوامع را به طور کلی ریشه‌کن کرد. محققان با رد نظریات پیشین می‌افزایند که این اطلاعات جدید، سیر نوسانات و انتقال عوامل بیماری‌زا را نیز آشکار می‌کند. دانشمندان امیدوارند که پیشرفت در توالی‌یابی دی‌ان‌ای باستانی (aDNA) به درک و کشف روش‌های بهتری برای درمان بیماری‌های امروزی منجر شود.
نیلسن می‌گوید: «یافته‌های مطالعه‌ی ما به افزایش دانش در مورد وراثت و درک ما از چگونگی به‌وجود‌آمدن بیماری‌های خاص کمک می‌کند. نتایج مطالعه در طولانی مدت می‌تواند برای تحقیقات پزشکی سودمند باشد.»
یافته‌های مطالعه در مجله Nature منتشر شده است.
نظرات