دایناسورها به لطف شیوه راهرفتن خود بر زمین حاکم شدند
بر اساس پژوهشی جدید، دایناسورها بیش از ۱۶۰ میلیون سال به لطف شیوهی راه رفتنشان بر زمین حکمرانی کردند. این جانوران با سازگاری با راهرفتن روی دو و چهار پا به گوناگونی زیستی بالایی رسیدند، بهطوریکه از دیگر موجودات زنده سبقت گرفتند و در اواخر دوران تریاس (۲۵۱٫۹ میلیون تا ۲۰۱٫۳ میلیون سال پیش) تا انقراضشان در حدود ۶۶ میلیون سال پیش در طول دوران کرتاسه (۱۴۵ میلیون تا ۶۶ میلیون سال پیش)، به مهرهداران غالب خشکیها تبدیل شدند.
بر اساس پژوهشی جدید که ۷ فوریه در مجلهی Royal Society Open Science منتشر شد، ازآنجاکه دایناسورها روی پاهای عقبی خود و بعدها روی چهار پا راه میرفتند، در دورانی که زمین دستخوش تغییرات محیطی چشمگیر شد، به برتریهای مهمی دست یافتند.
دایناسورها بخشی از گروهی به نام پرندهگردنان (Avemetatarsalia) بودند که در کنار گروهی از خزندگان خویشاوند به نام سوسمارنماها (Pseudosuchia) که اجداد کروکودیلهای کنونی محسوب میشدند، به تکامل رسیدند. این دو گروه در دوران تریاس و به دنبال انقراض جمعی پرمین در حدود ۲۵۲ میلیون سال پیش روی زمین ظاهر شدند.
پژوهشگرها از استخوانهای فسیلی ۲۰۸ گونهی پرندهگردنان، سوسمارنماها و خویشاوندان نزدیک به آنها برای شناسایی تغییرات آنها در طول زمان استفاده کردند.
سوسمارنماها با گوناگونی بالایی به تکامل رسیدند. برخی از آنها روی پاهای عقبی راه میرفتند، اما اغلبشان عادت خزیدن خود را حفظ کردند. از سویی دایناسورها در ابتدا دوپایی بودند و میتوانستند بدوند. قابلیت حرکت سریع توانایی آنها برای فرار از شکارچی یا شکار طعمه را افزایش داد و درنتیجه به مزیتی در اقلیم خشک تریاس دست یافتند.
فشار غذایی شدیدی در زمان تریاس وجود داشت. دایناسورهایی که به مدت ۲۰ میلیون سال، جمعیت کمی داشتند ناگهان از سوسمارنماها سبقت گرفتند. احتمالا دایناسورهای اولیه مانند بسیاری از خزندگان و پرندگان کنونی از قابلیت حفظ آب برخوردار بودهاند؛ اما شواهد نشاندهندهی سازگاری بیشتر آنها در راه رفتن و دویدن بوده است.
- دایناسورها چند سال عمر میکردند؟18 بهمن 02مطالعه '3
- دایناسورها چقدر باهوش بودند؟22 تیر 02مطالعه '6
در پایان دوران تریاس، انقراض جمعی دیگری باعث حذف اغلب سوسمارنماها به استثنای کروکودیلومورفها شد که روی چهار پای خود راه میرفتند. برخی دایناسورها وضعیت ایستاده روی دوپا را حفظ کردند، در حالی که برخی دیگر روی چهار پا راه میرفتند. این گوناگونی عامل بقای آنها بود.
پس از پایان انقراض جمعی تریاس، دایناسورهای غولپیکری ظهور کردند که طولشان به بیش از ۱۰ متر میرسید. برخی از دایناسورها پوستی زرهمانند داشتند و تعداد زیادیشان روی چهار پا راه میرفتند؛ اما بساری از آنها مانند نیاکانشان همچنان روی دو پا راه میرفتند. گوناگونی وضعیت ایستادن و گامبرداشتن، باعث انعطاف و سازگاری بالای آنها شد و حکمرانی طولانیمدتشان را تضمین کرد.
با اینکه دایناسورها شاخصههای دیگری مثل قابلیت تنظیم دما با پرها و مکانیزمهای تنفسی بهینه داشتند که به رشدشان کمک میکرد، پژوهشگرها به این نتیجه رسیدند که تنوع وسیع در استراتژیهای حرکتی و جابهجایی، عامل برتری آنها بوده است.
نظرات