دانشمندان سرانجام دریافتند چرا بلوبری آبی رنگ است

محققان دانشگاه بریستول کشف کرده‌اند که ساختارهای خارجی ریز درون پوشش مومی بلوبری مسئول رنگ آبی این میوه هستند. این امر درمورد بسیاری از میوه‌های هم‌رنگ ازجمله گالو، آلو بخارا و میوه‌ی اُرس نیز صادق است.

محققان در مطالعه‌ای که ۱۹ فوریه (۳۰ بهمن) در مجله ساینس ادونسز منتشر شد، نشان دادند که چرا بلوبری با وجود رنگدانه‌هایی قرمز تیره در پوستش، رنگ آبی دارد. به‌گفته‌ی محققان این رنگ آبی توسط لایه‌ای از موم که میوه را احاطه کرده ایجاد می‌شود.

لایه‌ی مومی از ساختارهای مینیاتوری تشکیل شده که نور آبی و فرابنفش را پراکنده می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود تا بلوبری به‌چشم انسان‌ها به‌رنگ آبی و به‌چشم پرندگان به رنگ آبی فرابنفش دیده شود. بازتاب رنگی آبی فرابنفش از تعامل ساختارهای کریستالی مرتب‌شده‌ی تصادفی موم اپیکوتیکولار با نور آبی ناشی می‌شود.

راکس میدلتون، محقق دانشکده‌ی علوم زیستی بریستول می‌گوید: «رنگ آبی بلوبری را نمی‌توان با له‌کردن استخراج کرد؛ چراکه این رنگ در عصاره‌ی رنگدانه‌ای وجود ندارد تا بتوان آن را از میوه‌ی فشرده به‌دست آورد. به‌همین دلیل بود که می‌دانستیم باید موضوع عجیبی درمورد رنگ این میوه وجود داشته باشد؛ بنابراین ما موم را برداشتیم و آن را روی کارت بازمتبلور کردیم و با انجام این‌کار توانستیم یک پوشش کاملا جدید از آبی فرابنفش به‌وجود آوریم.»

رنگ تولیدشده توسط محققان بسیار نازک است و درحدود ۲ میکرون ضخامت دارد. این رنگ با وجود داشتن بازتابش کمتر، به‌وضوح آبی است و فرابنفش را به‌خوبی منعکس می‌کند. رنگ تولیدشده احتمالا راه را برای روش‌های جدید رنگ‌بخشی هموار خواهد کرد.

اکنون تیم تحقیقاتی قصد دارد راه‌های ساده‌تری را برای بازسازی پوشش مومی و به‌کارگیری آن بررسی کند. این بررسی می‌تواند به تولید رنگی پایدارتر، زیست‌سازگارتر و حتی فرابنفش خوراکی و انعکاسی آبی منجر شود. علاوه‌براین چنین پوشش‌هایی می‌توانند عملکردهای چندگانه‌ی مشابه پوشش‌های بیولوژیکی طبیعی که از گیاهان محافظت می‌کنند نیز داشته باشند.

راکس می‌گوید: «واقعا جالب بود که یک مکانیسم رنگ ناشناخته درست جلوی چشم ما و روی میوه‌های محبوبی که پرورش می‌دهیم و می‌خوریم وجود داشت. موضوع هیجان‌انگیزتر این بود که بتوانیم چنین رنگی را با برداشت موم بازتولید کنیم تا بتوانیم پوشش آبی جدیدی بسازیم که قبلا کسی ندیده است. ساخت تمام قابلیت‌های این موم طبیعی در مواد مهندسی‌شده‌ی مصنوعی یک رویا به‌شمار می‌رود.»