آیا حیوانات واقعا بوی ترس را در انسان تشخیص می‌دهند؟
از مدت‌ها پیش در‌این‌باره بحث می‌شود که آیا حیوانات می‌توانند بوی ترس را در انسان حس کنند یا نه؛ اما پاسخ به این سوال قدیمی ساده نیست. برای رسیدن به ریشه‌ی سوال، پژوهشگران تا حد زیادی حضور انسان را از معادله حذف کرده‌اند، زیرا حیواناتی مانند سگ‌ها به حالت چهره و وضعیت بدنی ما واکنش نشان می‌دهند. درعوض، پژوهشگران بر چگونگی واکنش حیوانات ازجمله اسب‌ها و سگ‌ها به بوهای مختلف منتشرشده از انسان حین تماشای ویدئوهای شاد و ترسناک تمرکز کرده‌اند.
در مطالعه‌ای روی اسب‌ها که سال ۲۰۲۳ در مجله‌ی Scientific Reports منتشر شد، پژوهشگران از شرکت‌کنندگان خواستند یک روز کلیپ‌هایی از فیلمی کمدی و روز بعد کلیپ‌های از فیلمی ترسناک تماشا کنند. پس از تماشای هر ویدئو، پژوهشگران نمونه‌های عرق زیربغل شرکت‌کنندگان را با پدهای پنبه‌ای جمع‌آوری کردند و از آن‌ها خواستند میزان ترس یا شادی خود را هنگام تماشای هر کلیپ گزارش کنند. آن‌ها سپس، اسبی را درمعرض نمونه‌های هر فرد قرار دادند تا ببینند که آیا می‌تواند بین بوهای تولیدشده توسط انسان در زمان شادی و آشفتگی تمایز قائل شود.
اسب‌ها بسته به اینکه کدام پد پنبه‌ای به آن‌ها نشان داده می‌شد، واکنش متفاوتی نشان دادند. وقتی اسب‌ها نمونه‌های شادی را بو کردند، فقط از سوراخ سمت راست بینی خود استفاده کردند. وقتی نمونه‌های جمع‌آوری‌شده در طول تماشای فیلم ترسناک به اسب‌ها عرضه شد، آن‌ها واکنش متفاوتی نشان دادند و نه تنها به مدت طولانی‌تری نمونه‌ها را بو می‌کشیدند، بلکه برای بو کردن از هر دو سوراخ بینی خود استفاده می‌کردند.
به‌گفته‌ی نویسندگان، این واکنش لزوما به این معنا نیست که اسب‌ها می‌دانند ترس چیست. این‌طور نیست که اسب‌ها با شنیدن بوی حیوان دیگر کلمه ترس به ذهنشان بیاید. اما اکنون می‌دانیم اسب‌ها می‌توانند بین بوهای ناشی از حالت عاطفی مختلف در انسان ها تمایز قائل شوند. یافته‌ها موجب طرح این سوال می‌شود که انسان‌ها چه ترکیبات خاصی را در عرق خود تولید می‌کنند که موجب تغییر رفتار اسب‌ها می‌شود؟
سیگنال‌های شیمیایی یا مواد شیمیایی تولیدشده توسط حیوانات که می‌توانند بر رفتار حیوانات دیگر تاثیر بگذارند، می‌توانند علت واکنش اسب‌ها باشند.
در انسان، ترکیبات مختلفی مانند آدرنالین یا آندروستادینون (پروتئینی شبیه فرومون) در عرق وجود دارد که می‌تواند موجب تغییر بو در مواقع ترس شود. این ترکیبات همچنین می‌توانند اطلاعات عاطفی را بین گونه‌ها منتقل کنند.
- چرا از حشرات می‌ترسیم؟2 آذر 02مطالعه '4
- آیا می‌توان بوی ترس را حس کرد؟23 مرداد 01مطالعه '5
در مطالعه‌ای که سال ۲۰۱۸ در مجله‌ی Animal Cognition منتشر شد، دانشمندان به سگ‌های لابرادور رتریور این وظیفه را محول کردند که نمونه‌های جمع‌آوری‌شده از زیربغل شرکت‌کنندگان مرد را که فیلم شاد یا ترسناک دیده بودند، بو کنند. پژوهشگران نمونه را درون جعبه‌ای با دریچه گذاشتند و جعبه را در اتاق در بسته‌ای با دو فرد قرار دادند: یک نفر غریبه و صاحب سگ.
مشابه مطالعه انجام‌شده روی اسب‌ها، سگ‌ها بسته به اینکه بوی انسان ترسیده یا شاد را استشمام می‌کردند، واکنش متفاوتی نشان می‌دادند. وقتی سگ‌ها بوی انسان شاد را می‌شنیدند، تعامل خود را با فرد غریبه افزایش می‌دادند. اما با شنیدن بوی انسان ترسیده واکنش متفاوتی نشان می‌دادند. آن‌ها با شنیدن بوی ترس، یا به سمت صاحبشان می‌رفتند یا اینکه به سمت در می‌رفتند و سعی می‌کردند اتاق را ترک کنند.
پژوهشگران به نتیجه‌ای مشابه با مطالعه اسب‌ها رسیدند: واکنش سگ‌ها احتمالا ناشی از سیگنال‌هایی شیمیایی و نشانگر این موضوع است که تعامل عاطفی بین گونه‌ای در جریان است.