الفبای باستانی تمدنی گمشده، به‌طور اتفاقی در لوح سنگی کشف شد

شنبه ۱۶ تیر ۱۴۰۳ - ۲۱:۴۰
مطالعه 3 دقیقه
الفبای حک شده روی قطعه سنگ کشف شده در محوطه باستانی کاساس دل تورونیوئلو
باستان‌شناسان لوحی سنگی را کشف کردند که تعدادی جنگجو را در حال مبارزه نشان می‌داد. اما الفبای یکی از تمدن‌های باستانی نیز در آن پنهان شده بود.
تبلیغات

یک محقق هنگام مطالعه‌ی اخبار روزانه، به خبر مربوط به لوح سنگی حفاری‌شده در اسپانیا رسید و با نگاه موشکافانه‌اش، متوجه شد که باستان‌شناسان کشف بزرگی را از دست داده‌اند: حکاکی‌های کمرنگ روی لوح سنگی، علاوه‌بر اینکه جنگجویانی را در حال نبرد به تصویر می‌کشید، الفبای اسرارآمیز زبانی باستانی را نیز به نمایش می‌گذاشت.

لوح سنگی ۲۰ سانتی‌متری، اخیراً در کاوش‌های باستان‌شناسی محوطه‌ای در نزدیکی شهر گوارنیا در اسپانیا از خاک بیرون کشیده شد. محوطه‌ی محل کشف لوح سنگی، با نام کاساس دل تورونیوئلو شناخته می‌شود و قدمت آن، به اواخر دوره‌ی «تمدن تارتسیان» می‌رسد. این تمدن حدود ۲۵۰۰ سال پیش، در جنوب غربی شبه‌جزیره ایبری گسترش یافت.

شورای تحقیقات ملی اسپانیا ماه گذشته از کشف لوح سنگی خبر داد، اما آن‌ها به سادگی توضیح دادند که این لوح، افرادی را به تصویر می‌کشد که به عنوان جنگجویان مبارز هویت‌یابی شده‌اند.

الفبای کشف‌شده به تمدن ۲۵۰۰ ساله تارتسیان تعلق دارد

خبر منتشر‌شده، توجه جوآن فرر ای ژانه، دانشمند کامپیوتر و متخصص زبان‌های بومیان اسپانیا در دانشگاه بارسلونا را به خود جلب کرد. او به سرعت متوجه شد که اهمیت این لوح، بسیار بیشتر از آن چیزی است که در گزارش‌های اولیه اظهار شده بود.

فرر در بیانه‌ای گفت: «گذشته از پیکرها، وقتی به لوح نگاه می‌کردم، متوجه شدم که در یک سمتش نشانه‌ای از بومیان اسپانیایی دیده می‌شود. نشانه‌ای که نمی‌توان آن را با هیچ اثر دیگری اشتباه گرفت.»

حکاکی جنگجویان بر روی لوح سنگی
طرح حکاکی‌های کمرنگ روی لوح سنگی، در ابتدا فقط به عنوان تصویر جنگجویان در حال مبارزه شناسایی شد.
عکاس: E. Rodríguez / M. Luque / CSIC

فرر پس از مشاهده‌ی خبر، با مؤسسه‌ی باستان‌شناسی مریدا تماس گرفت تا تصاویر واضح‌تری از لوح دریافت کند. سپس، او کشف کرد که این لوح سنگی حاوی نمونه‌ای زیبا و بسیار نادر از نوشته‌های بومیان باستانی جنوب اسپانیا است. او توضیح می‌دهد:

پس از مطالعه‌ی تصاویر، همه چیز حاکی از آن بود که این الفبا مختص به خطی بومیان جنوبی اسپانیا است و با دنباله‌ی اولیه‌ی «ABeKaTuIKeLBaNS?ŚTaUE»، همان چیزی است که امروزه تقریباً در الفبای اسپانیایی مستند شده، به جز علامت یازدهم که شکل خاصی دارد.
بیشتر بخوانید

خط بومیان اسپانیا، سیستمی نوشتاری است که قبل از ورود الفبای لاتین به شبه‌جزیره ایبری استفاده می‌شد. خط‌های بومیان اسپانیا حداقل به دو خانواده تقسیم می‌شوند: خانواده‌ی شمال شرقی و خانواده‌ی جنوبی. باور بر این است که همه‌ی این خط‌ها از سیستم نوشتاری زبان فنیقی ریشه می‌گیرند که حدود سه هزار سال، پیش توسط تمدن فنیقی‌ها در امتداد سواحل شرقی مدیترانه گسترش یافت.

کشف جدید از اهمیت بسیاری برخوردار است، زیرا فقط دو مدرک مستند دیگر از الفبای نوشتاری بومیان جنوبی اسپانیا وجود دارد. به این ترتیب، اطلاعات اندکی از این سیستم نوشتاری در دسترس است. فرر توضیح می‌دهد:

این الفبا ۲۷ نشانه دارد و تنها الفبای کاملی است که تا‌به‌امروز شناسایی کرده‌ایم. الفبای دیگری نیز در حفاری محوطه‌ی باستان‌شناسی کاسرس کشف شد، اما شواهد باقیمانده بسیار متلاشی شده است و فقط چند نشانه‌ی عمده دارد. بنابراین، الفبای جدید سومین نمونه خواهد بود و اطلاعات زیادی را برای ما به همراه دارد.
مقاله رو دوست داشتی؟
نظرت چیه؟
داغ‌ترین مطالب روز
تبلیغات

نظرات