قورباغه‌های ماده اگر از نرها خوششان نیاید، آن‌ها را می‌خورند

فصل تولیدمثل ممکن است برای قورباغه‌های نری که تلاش می‌کنند جفت احتمالی خود را تحت‌تاثیر قرار دهند، خطرناک باشد. محققان دریافته‌اند که قورباغه‌ی ماده در صورتی که تحت‌تاثیر این جلب توجه قرار نگیرد، ممکن است بلافاصله شروع به خوردن همنوع نر خود کند.

دانشمندان در جزیره کوراگانگ در نیو ساوت ولز استرالیا، برای اولین بار، قورباغه‌های ماده‌ی شکم سبز-طلایی (Litoria aurea) را مشاهده کردند که همتایان نر خود را در طول فصل تولید مثل شکار می‌کنند. آن‌ها یافته‌های مطالعه‌شان را در مقاله‌ای که در مجله‌ی Ecology and Evolution منتشر شد، به تفصیل شرح دادند.

محققان اولین‌بار رفتار همنوع‌خواری قورباغه‌ها را در جریان پیمایش زیستگاه آن‌ها مشاهده کردند. در آن زمان صدای جیغ بلندی شنیدند. جان گولد، محقق ارشدِ مطالعه و محقق پسادکترا در رشته‌ی بوم‌شناسی جمعیت در دانشگاه نیوکاسل استرالیا، به لایو‌ساینس گفت شما گاهی اوقات [چنین صدایی را] در طبیعت می‌شنوید و اغلب صدای قورباغه‌ای است که شکار شده است.»

گولد می‌گوید: «قورباغه‌ی نر واقعاً سعی کرد جلوی این اتفاق را بگیرد، بنابراین به هر چیزی که در اطرافش بود، مانند چوب‌هایی روی زمین چنگ می‌زد تا جلوی کِشیده شدن خود را بگیرد.»

قورباغه‌ی نر در نهایت موفق به فرار شد. این مشاهدات گولد و تیمش را بر آن داشت تا مشاهدات میدانی شبانه‌ی خود را در سه فصل تولید مثل متوالی با سایر مطالعاتی که مواردی از همنوع‌خواری جنسی را گزارش کرده بودند، مقایسه کنند. در همنوع‌خواری جنسی، جنس ماده جنس نر همنوع خود را قبل، درطول یا بعد از آمیزش جنسی می‌کشد و می‌خورد.

به‌گفته‌ی گولد، همنوع‌خواری در دوزیستان به‌خوبی مستند شده است، اما اغلب موارد گزارش‌شده، شامل قورباغه‌های نابالغ خورده‌شده توسط قورباغه‌های بالغ است که از آب بیرون می‌آمدند یا بچه قورباغه‌هایی که یکدیگر را می‌خوردند.

هم‌نوع‌خواری دوزیستان معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که تعداد زیادی از حیوانات در یک منطقه جمع می‌شوند، مانند زمانی که قورباغه‌ها از تخم‌ها بیرون می‌آیند و زمانی که تفاوت‌های قابل‌توجهی در اندازه بین شکارچی و طعمه وجود دارد.

بسیاری از گونه‌های قورباغه از نظر جنسی، دوشکلی هستند و ماده‌های بالغ اغلب اندازه‌ای بسیار بزرگتر از نرها دارند. گولد معتقد است که این تفاوت اندازه فرصت بسیار خوبی برای ماده‌ها فراهم می‌کند تا بتوانند نه‌تنها از نرها به‌عنوان شریک جنسی، بلکه به‌عنوان طعمه‌ی بالقوه بهره ببرند. محققان گمان می‌کنند که این همنوع‌خواری ممکن است به‌عنوان فرآیند انتخاب طبیعی عمل کند.

عکاس: John Gould & Chad T. Beranek

ماده‌ها ممکن است بسته به کیفیت فراخوان جفت‌گیری یا آواز نرها برای جلب توجه آن‌ها در طول فصل تولید مثل، بین جفت یا طعمه‌ی بالقوه تفاوت قائل شوند. نرهای بزرگ‌تر با فراخوان جفت‌گیری عمیق‌تر ممکن است به‌عنوان شرکای تولید مثل بهتر دیده شوند و نرهای کوچک‌تر با فراخوان بی‌کیفیت را به‌عنوان وعده‌های غذایی بالقوه درنظر بگیرند.

با‌این‌حال، گولد معتقد است که حتی بهترین نرها نیز ممکن است شکار شوند. هنگامی که ماده‌ها تمام تخم‌های خود را پس از تولید‌مثل از بدن خارج کردند، ممکن است جفت خود را بخورند. این رفتار مشابه آخوندک‌های ماده است که در حین یا بعد از جفت‌گیری سر جفت خود را می‌برند و می‌خورند.

گولد می‌گوید: «این اتفاق برای قورباغه‌های نر خطرناک است. آن‌ها با قلب کوچک خود تلاش می‌کنند توجه ماده را برای جفت‌گیری جلب کنند، اما باید این خطر اضافی را بپذیرند که شاید به عنوان طعمه مورد استفاده قرار گیرند.»

به گفته‌ی تیم، مطالعات بیشتری نیاز است تا مشخص شود این رویدادهای همنوع‌خواری چقدر مکرر است و چگونه بر جمعیت محلی قورباغه‌های شکم سبز-طلایی تأثیر می‌گذارد.