تمساحهای استرالیایی چگونه یاد گرفتند از خوردن وزغهای سمی دست بردارند؟
تمساحهای وحشی در استرالیا همواره بهخاطر خوردن وزغهای نیشکر سمی میمیرند. بنابراین دانشمندان با دادن مقدار مشخصی غذای مسموم به تمساحها، به آنها آموزش دادهاند تا از این وعدهی غذایی مرگبار اجتناب کنند.
وزغهای نیشکر (Rhinella marina) در دههی ۱۹۳۰ برای کنترل آفات کشاورزی در صنعت نیشکر به استرالیا وارد شدند، اما خود به یک تهدید زیستمحیطی ویرانگر و گونهی مهاجم تبدیل شدهاند و درحال تخریب حیاتوحش بومی هستند، زیرا آنها با رشد جمعیت سریعی که دارند، بدون کنترل در سراسر قاره گسترش یافتهاند.
گونهی مهاجم از پیش در یک زادبوم حضور نداشته و با ورود به آنجا باعث بههمخوردن نظم طبیعی و ایجاد خسارتهای زیستمحیطی و بومشناختی و در خطر قرارگرفتن گونههای بومی میشود.
حیوانات شکارچی بومی نسبت به خطر غدد سمی وزغها که ترکیبی به نام بوفوتوکسین ترشح میکنند، ناآگاه و بیتجربه هستند. جورجیا واردفیِر، دکتر دانشمند حفظ منابع طبیعی از دانشگاه مککواری استرالیا میگوید: «خوردن این وزغها تقریبا همیشه کشنده است. هیچ فرصتی وجود ندارد که برخوردی غیرکشنده اتفاق بیافتد تا بتوان از نخوردن آن درس گرفت.»
وزغ نیشکر برای کنترل آفات کشاورزی به استرالیا وارد شد، اما با تولیدمثل سریع به گونهی مهاجم تبدیل شد
بههمین ترتیب، تمساحهای آب شیرین (Crocodylus johnstoni) نیز نمیتوانند بفهمند که وزغهای سمی وعدهی غذایی سالمی نیستند. درنتیجه، جمعیت تمساحها در برخی از مناطق شمال استرالیا با فروپاشی بیش از ۷۰ درصدی مواجه شده است.
محققان موفق شدهاند برخی دیگر از گونههای آسیبدیدهی استرالیایی، ازجمله بزمجهها و کوئولها را برای نخوردن وزغها آموزش دهند. آنها این کار را با حذف غدد سمی از وزغ انجام میدهند و به جای آن دوزهای غیرکشنده سم را به آنها تزریق میکنند که باعث تهوع میشود و شکارچیان را از خوردن آنها برای دفعات بعدی در آینده بیزار میکند.
واردفیر و همکارانش تکنیک مشابهی را روی تمساحهای آب شیرین انجام دادهاند. این تیم با واردشدن وزغها در سپتامبر ۲۰۲۱، جمعیت کروکودیلها را در چهار منطقه از درهی فیتزروی در شمال غربی استرالیا زیر نظر گرفتند.
- مهاجم نجاتبخش؛ چگونه خوکها به حفظ تمساحهای استرالیا کمک کردند؟30 مرداد 01مطالعه '7
- نیمی از گونههای مهاجر دراثر فعالیتهای انسان در معرض خطر انقراض هستند2 اسفند 02مطالعه '4
- ایالات متحده قصد دارد نیممیلیون جغد را برای نجات گونهای دیگر بکشد23 تیر 03مطالعه '3
تیم واردفیر نزدیک به ۲٬۴۰۰ طعمه را جایگذاری کردند. آنها سم را از لاشهی وزغ خارج و به آن نمک لیتیمکلرید تزریق کردند که باعث ایجاد حالت تهوع غیرکشنده در خزندگان میشود. این تیم همچنین گردن مرغ را به عنوان کنترل در منطقه جایگذاری کرد.
در آزمایشهای علمی، محققان اغلب از گروه «کنترل» برای مقایسه با گروهی که درمان یا مداخله را دریافت میکنند، استفاده میکنند. دانشمندان با مشاهدهی نحوهی واکنش تمساحها به وزغهای دارای سم تهوعآور و گردن مرغ میتوانند تعیین کنند که آیا بیزاری تمساحها از وزغها رفتار آموخته شده است یا واکنش طبیعی.
در ابتدا، تقریباً تمام وزغهای لیتیمکلرید زدهشده و گردنهای مرغ خورده شدند، اما در عرض پنج روز، با گسترش علائم مسمومیت غذایی در چهار جمعیت تمساح محلی، شکارچیان هوشیار شدند و خوردن وزغها را متوقف کردند و درعینحال به خوردن مرغ ادامه دادند.
به نظر میرسد تمساحها نیز مانند بزمجه و کوئول یاد گرفتهاند که از خوردن وزغهای نیشکر زنده اجتناب کنند. در مناطقی که وزغها قبل از آموزش وارد شده بودند، مرگومیر تمساحها ۹۵ درصد کاهش یافت و در مناطقی که آنها پس از آموزش وارد شدند، هیچ مورد مرگومیر ناشی از مسمومیت با وزغ نیشکر ثبت نشد.
تیم تحقیقاتی برنامهی طعمهگذاری را در سال ۲۰۲۲ تکرار کرد و متوجه شد که تمساحها هنوز از خوردن طعمههای وزغ بیزار هستند؛ حتی واردفیر میگوید این برنامه به حدی خوب جواب داده که برایش تعجبآور بوده است.