رازهای صخره النصله: سازه مرموز در قلب بیابان عربستان که از وسط شکافته شده است
صخره النصله، سازهای سنگی واقع در شمال غربی بیابان عربستان است. این صخره که در جنوب شهر تیما در عربستان سعودی قرار گرفته، از دو قطعهی عظیم و کاملاً متقارن ماسهسنگی تشکیل شده است. دو قطعهی ماسهسنگی دوقلو، با شکافی مرموز از هم جدا شده و بر روی پایههای کوچکی قرار گرفتهاند.
النصله یکی از مکانهای دیدنی بیابان عربستان است، زیرا دو قطعهی ماسهسنگی توسط شکافی بسیار نازک و مرموز از هم جدا شدهاند که تقریباً به شکلی کاملاً مستقیم، صاف و صیقلی، صخرهی عظیم را به دو نیمهی کاملاً متقارن تقسیم کرده است.
سازهی النصله حدود شش متر ارتفاع و نه متر عرض دارد. دانشمندان هنوز نمیدانند که شکاف عجیب وسط این صخره چگونه به وجود آمده است، اما به نظر میرسد که منشأ به وجود آمدن آن، طبیعی باشد. محققانی که در زمینهی دلایل ایجاد این شکاف پژوهش میکنند، چندین نظریه را برای توضیح آن مطرح کردهاند. بر اساس یکی از این نظریهها، شکاف بر اثر فعالیتهای تکتونیکی منطقه ایجاد شده است.
حرکت ناگهانی پوسته زمین، ممکن است باعث جابهجایی و شکستن النصله شده باشد
صخرهی النصله در منطقهای دورافتاده و خشک در شمال غربی عربستان سعودی قرار گرفته که گاهی اوقات، تغییراتی را در ساختار زمینساختهای صفحهای یا تکتونیکها، تجربه میکند. محققان معتقدند که حرکت ناگهانی پوستهی زمین، ممکن است باعث جابهجایی و شکستن صخرهی النصله شده باشد. النصله از ماسهسنگ به وجود آمده که لایهلایه و نسبتاً شکننده است. اما باید دلیلی برای صاف و صیقلی شدن قطعه سنگهای دوقلو وجود داشته باشد، زیرا شکافی که بر اثر حرکت صفحات زمین ایجاد میشود، نمیتواند به این اندازه صاف و مستقیم باشد.
محققان گمان میکنند که پس از شکستن صخره، باد و آب برای هزاران سال روی دو نیمهی آن تأثیر گذاشتهاند. شکاف تازه ایجادشده، ممکن است کانالی را برای بادهای حامل شن و ذرات ساینده فراهم کرده باشد. بدین صورت، ذرات به تدریج دو طرف سنگها را ساییده و آنها را کاملاً صاف کردهاند.
نظریهی دیگری بیان میکند که شکاف، به دلیل پدیدهای ایجاد شده است که به عنوان «درزه» شناخته میشود. فرایند درزه زمانی رخ میدهد که سنگ به طور طبیعی و بدون جابهجایی و تأثیر مستقیم، شکسته شود. به گزارش مؤسسه فناوری فدرال سوئیس در زوریخ، این پدیده میتواند بر اثر فعالیتهای تکتونیکی منطقهای، از جمله فرایندهایی که باعث فشردگی پوستهی زمین و تشکیل رشتهکوهها میشوند، یا به دلیل سرد شدن و انجماد سنگ ایجاد شود. درزهها اغلب سنگها را در امتداد خطوط مستقیم میشکنند، اما همانند نظریهی قبلی، فرسایش نیز میتواند به صاف شدن شکاف کمک کرده باشد.
سومین نظریه این است که صخرهی النصله به دلیل انجماد و انبساط آب در شکافهای کوچک موجود در سنگ به دو نیمه تقسیم شده است. این شکافهای کوچک ممکن است در نهایت به هم متصل شده و شکاف مستقیمی را که امروز میبینیم، ایجاد کرده باشند. در این صورت، صخرهی النصله ممکن است هزاران یا میلیونها سال پیش و پس از پایان دورهای سرد به دو سنگ جداگانه تبدیل شده باشد، یعنی زمانی که آب درون شکافها ذوب شده است.
- دالان گدازهای عظیم در عربستان، سکونتگاه انسانهای باستانی بود3 اردیبهشت 03مطالعه '6
- کشف سنگنگارههای اسرارآمیز شترهای باستانی در صحرای عربستان13 مهر 02مطالعه '3
البته عجایب صخرهی النصله به شکاف صیقلی وسطش و تقارن سنگهای دوقلو محدود نمیشود. هرکدام از این دو قطعه سنگ، بر روی پایهی کوچکی قرار گرفتهاند که باعث میشود سازه معلق به نظر برسد. این پایهها نیز طبیعی هستند و در مناظر بیابانی به طور شگفتانگیزی رایجاند. این نوع سازهها که به «سنگهای قارچی» معروف هستند، معمولاً دراثر سرعت بالای بادهایی که نزدیک به زمین میوزند، شکل میگیرند.
قطعه سنگهای صخرهی النصله همچنین دارای سنگنگارههایی هستند که نمادها و تصاویر حکاکی شده روی سنگها را به نمایش میگذارند. محققان تاکنون حکاکیهایی از اسبهای عربی، بزهای کوهی و انسانهایی را در این محل ثبت کردهاند که هزاران سال قدمت دارند، اما زمان دقیق شکلگیری این حکاکیها نیز همچنان به صورت معما باقی مانده است.