این لکه گوشتی عجیب یکی از اولین حیوانات زمین است

حیات روی زمین این روزها بسیار پیچیده است، اما همیشه این‌گونه نبوده است. سوابق فسیلی نشان می‌دهد که در زمان‌های دور، اشکالی ساده‌تر از حیات وجود داشتند. درواقع میلیون‌ها سال پیش هر موجود زنده تنها از یک سلول تشکیل شده بود.

اما حدود ۵۷۵ میلیون سال پیش، به دلایلی که فقط می‌توانیم حدس بزنیم، اشکال حیات پیچیده‌تر با چندین سلول به نام «بیوتای ادياكاران»، در سوابق فسیلی ظاهر شدند. ردپای یکی از این موجودات پیچیده به‌تازگی بیابان استرالیای جنوبی کشف شده است و طراحی پیچیده‌اش با تمام فسیل‌های قبلی رقابت می‌کند. در تصویر زیر به یکی از نخستین حیوانات زمین نگاه می‌کنید:

همان‌طور که می‌بینید، این توده دایره‌ای شکل و صاف، شکافی شبیه علامت سوال روی خود دارد. به لطف همکاری بین دانشمندان آمریکایی و دیرینه‌شناسان موزه جنوبی استرالیا، توانستیم با این توده‌ی پیشاتاریخی شگفت‌انگیز به نام «کواستیو سیمپسونوروم» (Quaestio simpsonorum) آشنا شویم.

دانشمندان می‌دانند که موجود دایره‌ای کشف‌شده به دلیل ویژگی‌هایی که با سایر موجودات سلسله‌ی جانوران دارد، جزو حیوانات محسوب می‌شود؛ ازجمله برخورداری از سلول‌های زیاد، توانایی حرکت و طرح بدنی سازمان‌یافته به دو نیمه‌ی مختلف تقسیم شده است.

دانشمندان نه فقط یکی، بلکه بیش از ۱۲ مورد از این موجودات را همراه با رد فسیل‌ها پیدا کردند. رد بدن توده‌ای کواستیو، در بستر میکروسکوپی جلبک‌ها و باکتری‌هایی که در آنجا زندگی می‌کردند، حفظ شده‌ است. برخی از این آثار، خطوط متمایز از لبه‌های سخت‌تر حیوان را نشان می‌دهند؛ شواهدی که بیان می‌کنند آنها جزو اولین حیواناتی بودند که می‌توانست به‌طور مستقل حرکت کند.

«ایان هیوز»، زیست‌شناس تکاملی «دانشگاه هاروارد» به‌نقل از ساینس‌آلرت می‌گوید: «یکی از هیجان‌انگیزترین لحظات زمانی بود که سنگی را برگرداندیم، آن را تمیز کردیم و چیزی که به وضوح فسیلی از پشت نمونه‌ی کواستیو بود، مشاهده کردیم. این نشانه‌ای واضح از قدرت حرکت او بود.»

کواستیو کمی کوچک‌تر از اندازه کف دست انسان است و شکل خاص علامت سوالی آن که نام موجود نیز برگرفته از همین است، چپ و راست موجود را جدا می‌کند و نشانه‌ای از تقارن جسم او با یک پیچ نامتقارن مهم است.

«اسکات اوانس»، زمین‌شناس «دانشگاه ایالتی فلوریدا» می‌گوید: «فسیل‌های دیگری از این زمان وجود ندارد که این نوع بدن مشخص (عدم تقارن) را نشان دهند.» عدم تقارن جزئی از حیوانات امروزی، ازجمله انسان است و ممکن است کواستیو اولین موجودی باشد که این ویژگی پیچیده را تکامل داده باشد.

«ماری دروسر»، دیرینه‌شناس و دانشمند ارشد «پارک ملی نیلپنا ایدیاکارا»، جایی که فسیل کشف شد، می‌گوید: «مطالعه‌ی گذشته حیوانات از طریق فسیل‌ها به ما می‌آموزد که آنها چگونه تکامل یافته‌اند و چه فرآیندهایی باعث انقراضشان شده است.»

پارک ملی ایدیاکارا به‌عنوان محل زندگی قدیمی‌ترین فسیل‌های حیوانی زمین، برای ثبت در فهرست میراث جهانی «یونسکو» قرار گرفته است تا بدین ترتیب از سوابق ارزشمند و تاریخی حیات زمین محافظت شود.

دروسر می‌گوید: «ما تنها سیاره‌ای هستیم که با حیات شناخته شده‌ایم؛ بنابراین وقتی به دنبال زندگی در سیاره‌های دیگر هستیم، می‌توانیم به گذشته‌ی زمین برگردیم تا ببینیم حیات چگونه روی این سیاره تکامل یافته است.»

مطالعه در نشریه Evolution & Development منتشر شده است.