شکارچی دندان‌خنجری ۲۷۰ میلیون ساله، رازهای تکامل پستانداران را فاش می‌کند
قدیمی‌ترین جانور شناخته‌شده‌ی دنیا با دندان‌های خنجری، در زمانی حدود ۲۷۰ میلیون سال پیش در زمین می‌زیست و طعمه‌های عظیم‌الجثه‌ای را شکار می‌کرد. کشف بقایای این جانور می‌تواند به دانشمندان کمک کند تا دریابند که چگونه خویشاوندان اولیه‌ی پستانداران، توانایی خونگرم‌بودن را به دست آوردند.
در ابتدا، شکارچیان خشکی بیشتر طعمه‌های کوچک را هدف می‌گرفتند. اما حدود ۲۷۳ میلیون سال پیش، رویدادی به نام انقراض اولسن تغییرات عمده‌ای را در زیست‌بوم‌های جهان ایجاد کرد. پس از این رویداد، گیاه‌خواران زمینی با جثه‌های بسیار بزرگ‌تری ظاهر شدند. جانوران شکارچی نیز مجبور شدند ابزارهای جدیدی برای مقابله با این طعمه‌های عظیم‌الجثه به دست آورند.
دندان‌های خنجری برای آسیب‌زدن به طعمه‌های بزرگ مناسب‌تر هستند
ژوزپ فورتونی از مؤسسه‌ی دیرینه‌شناسی میکل کروسافونت در اسپانیا، به نیوساینتیست می‌گوید: «چنین تحولی ممکن است دلیل وجود دندان‌های خنجری در اسکلت ناقص شکارچی باستانی کشف‌شده در جزیره‌ی مایورکا در اسپانیا را توضیح دهد.» دندان‌های خنجری برای آسیب‌زدن به طعمه‌های بزرگ مناسب‌تر هستند، در حالی که دندان‌های معمولی بیشتر برای گرفتن و نگه‌داشتن حیوانات کوچک طراحی شده‌اند. فورتونی توضیح می‌دهد: «این اولین فرصت برای به‌دست‌آوردن چنین ابزار مناسبی برای شکار جانوران گیاه‌خوار بود.»
شکارچی کشف‌شده که حدود ۲۷۰ میلیون سال پیش در زمین زندگی می‌کرد، قدیمی‌ترین عضو شناخته‌شده‌ی گروهی از گوشت‌خواران به نام گورگونوپسیان‌ها یا به‌اصطلاح، «زشت‌سیمایان» است. همه‌ی اعضای این گروه دارای دندان‌های خنجری بودند. بزرگ‌ترین گورگونوپسیان‌ها چندین متر طول داشتند و دندان‌های نیششان تا ۱۵ سانتی‌متر می‌رسید.
اما گونه‌ای که در مایورکا کشف شده، کوچک‌تر بوده و طول بدنش حدود یک متر و دندان‌های نیشش تنها ۵ سانتی‌متر بوده است. فورتونی توضیح می‌دهد که پژوهشگران هنوز نامی برای این گونه جدید انتخاب نکرده‌اند، زیرا قصد دارند پیش از این کار، استخوان‌ها و دندان‌های او را به‌طور دقیق‌تری بررسی کنند.
- کشف بچه گربه دندان‌خنجری ۳۵هزار ساله از دل خاک منجمد سیبری29 آبان 03مطالعه '3
- کشف بقایای دو گونه جدید گربه دندان خنجری در آفریقای جنوبی1 مرداد 02مطالعه '3
اما اهمیت کشف شکارچی باستانی، فقط به قدمت این جانور محدود نمی‌شود. در دوران زندگی این شکارچی، جزیره‌ی مایورکا بخشی از مناطق گرمسیری ابرقاره‌ی پیشاتاریخی پانگه‌آ بود. بااین‌حال، تمام فسیل‌های شناخته‌شده گورگونوپسیان‌ها تاکنون از مناطقی به دست آمده‌اند که ۲۷۰ میلیون سال پیش در عرض‌های جغرافیایی بالاتری قرار داشتند. این یافته نشان می‌دهد که گورگونوپسیان‌ها احتمالاً از مکانی در نزدیکی استوا سرچشمه گرفته‌اند.
به نظر می‌رسد گورگونوپسیان‌ها در مناطق گرمسیری، ویژگی‌هایی را رشد داده‌اند که به آن‌ها کمک کرده بتوانند با مصرف انرژی کمتر، طعمه‌های بزرگ‌تری را شکار کنند. یکی از این ویژگی‌ها ممکن است توانایی تنظیم دمای بدن بوده باشد که به آن‌ها امکان داده است به زیستگاه‌های خنک‌تر دور از استوا نیز مهاجرت کنند.
فورتونی می‌گوید مطالعه‌ی چنین فرایندی بسیار مهم است، زیرا گورگونوپسیان‌ها به گروهی از جانوران به نام تراپسیدها یا ددکمانان تعلق داشتند که پستانداران نیز بخشی از آن هستند. او می‌افزاید: «بحث‌های زیادی درباره‌ی نخستین مراحل تنظیم دمای بدن در این گروه وجود دارد.»
یافته‌های پژوهش در مجله‌ی نیچر کامیونیکیشنز منتشر شده است.