کشف فسیل ۱۲۵ میلیون ساله عقرب غول‌پیکری که در کنار دایناسورها زندگی می‌کرد

فسیل بسیار نادری از عقربی باستانی در منطقه جهول بیوتا در چین کشف شده است. دانشمندان می‌گویند این عقرب یکی از گونه‌های کلیدی در اکوسیستم دوره کرتاسه بوده است.

عقرب سمی که فسیل آن به تازگی کشف شده، از بسیاری از گونه‌های باستانی و امروزی عقرب بزرگ‌تر بوده است. پژوهشگران معتقدند این عقرب یکی از گونه‌های مهم در زنجیره غذایی بوده و از عنکبوت‌ها، مارمولک‌ها و حتی پستانداران کوچک اکوسیستم باستانی خود تغذیه می‌کرد.

پژوهشگران در مجله‌ی Science Bulletin گزارش کردند این فسیل، چهارمین فسیل عقرب خشکی کشف‌شده در چین و اولین فسیل عقرب کشف‌شده از دوران مزوزوئیک در این کشور است.

بیشتر عقرب‌های مربوط به دوران مزوزوئیک (۲۵۲ میلیون تا ۶۶ میلیون سال پیش) در کهربا حفظ شده‌اند. دی‌یینگ هوانگ، یکی از نویسندگان مطالعه و پژوهشگر موسسه زمین‌شناسی و دیرینه‌شناسی نانجینگ در چین، توضیح داده است که فسیل‌های عقرب به‌دلیل اینکه این عنکبوتیان زیر سنگ‌ها و شاخه‌ها زندگی می‌کنند و احتمال اندکی وجود دارد که در رسوبات گیر کرده و فسیل شوند، بسیار نادر هستند.

دانشمندان فسیل عقرب غول‌پیکر را در سازند زیان، منطقه غنی از فسیل‌های دوره کرتاسه پیشین در شمال شرقی چین، کشف کردند. تیم تحقیقاتی گونه جدید را جهولیا لونگ‌چنگی (Jeholia longchengi) نام‌گذاری کرده است.

جهولیا به جهولیا بیوتا، اکوسیستم شمال شرقی چین در دوره کرتاسه پیشین درحدود ۱۳۳ میلیون تا ۱۲۰ میلیون سال پیش اشاره دارد.  لونگ‌چنگی نیز به منطقه  لونگ‌چنگ در چاویانگ چین اشاره دارد که فسیل هم اکنون در آنجا قرار دارد.

عقرب جهولیا لونگ‌چنگی حدود ۱۰ سانتی‌متر طول داشت و عقرب غول‌پیکری به حساب می‌آید. هوانگ به لایوساینس گفت: «سایر عقرب‌های دوره مزوزوئیک بسیار کوچک‌تر بودند و اندازه بیشتر آن‌ها کمتر از نصف عقرب جدید بوده است.»

جهولیا لونگ‌چنگی بدنی پنج‌ضلعی و سوراخ‌های تنفسی گردی داشت. این ویژگی‌ها مشابه ویژگی‌هایی هستند که در برخی خانواده‌های عقرب‌های امروزی که در دیگر نقاط آسیا زندگی می‌کنند، یافت می‌شود. اما جهولیا لونگ‌چنگی برخلاف آن خانواده‌ها، پاهای نسبتاً بلند و پاگیره‌های باریکی دارد که در امتداد بخشی به نام پاتلا فاقد خار است.

فسیل‌های بسیاری از حیوانات دیگر، ازجمله دایناسورها، پرندگان، پستانداران و حشرات، در جهول بیوتا یافت شده که نشان‌دهنده شبکه غذایی پیچیده این اکوسیستم است.

پژوهشگران می‌گویند شاید پستانداران بزرگ‌تر و دایناسورها، جهولیا لونگ‌چنگی را شکار می‌کردند؛ درحالی‌که رژیم غذایی عقرب ممکن است شامل حشرات، عنکبوت‌ها، قورباغه‌ها و حتی مارمولک‌ها یا پستانداران کوچک بوده باشد. بااین‌حال، قطعات دهانی عقرب در فسیل حفظ نشده و به همین دلیل به‌سختی می‌توان دریافت غذای آن چه بوده است.  کشف فسیل‌های دیگر می‌تواند نقش این گونه در اکوسیستم و جایگاه آن در شبکه غذایی را مشخص کند.

هوانگ در گفتگو با شینهوا، خبرگزاری دولتی چین گفت: «اگر این عقرب در محیط امروزی قرار می‌گرفت، به شکارچی طبیعی بسیاری از حیوانات کوچک تبدیل می‌شد و حتی ممکن بود فرزندان مهره‌داران کوچک را شکار کند.» فسیل جهولیا لونگ‌چنگی در موزه دره فسیل در چاویانگ چین نگهداری می‌شود.