چطور ویندوز را برای اجرای روان‌تر بازی‌ها بهینه‌سازی کنیم؟

تجربه‌ی بازی در ویندوز به عواملی مانند نوع سخت‌افزار و نرم‌افزار دستگاه بستگی دارد. طبعاً نمی‌توان از دستگاهی که برای کارهای روزمره طراحی شده، انتظار عملکرد یک دستگاه گیمینگ را داشت؛ اما اگر لپ‌تاپ یا کامپیوتر حتی در حد توان خود هم نتواند انتظارات کاربر را برآورده کند، چه باید کرد؟

اگر فکر می‌کنید لپ‌تاپ یا کامپیوترتان کارایی لازم و همیشگی‌اش را در اجرای بازی‌ها ندارد، با انجام برخی تنظیمات در ویندوز می‌توانید به اجرای روان‌تر بازی‌ها کمک کنید. در ادامه با کاربردی‌ترین روش‌های بهینه‌سازی ویندوز آشنا می‌شویم.

قابلیت Gaming Mode در ویندوز ۱۰ و ویندوز ۱۱ به‌طور خودکار منابع سیستم مانند پردازنده و حافظه را به‌نحوی مدیریت می‌کند که عملکرد بازی بهبود یابد و از کندی یا افت فریم جلوگیری شود.

پس از ورود به تنظیمات مذکور، مطابق تصویر، Game Mode را در حالت فعال قرار دهید.

الگوریتم Nagle با هدف اتصال اینترنتی هموارتر پکت‌های داده‌ای را دسته‌بندی می‌کند. این الگوریتم مفید است؛ اما فعال‌سازی آن می‌تواند برای بازی‌های آنلاین مشکل‌ساز شود. الگوریتم Nagle را می‌توان از طریق Windows Registry غیرفعال کرد.

توجه داشته باشید که تغییرات رجیستری ممکن است خطراتی به‌همراه داشته باشد؛‌ بنابراین برای پیشگیری از مشکلات احتمالی، قبل از انجام هرگونه تغییر، از رجیستری ویندوز نسخه‌ی پشتیبان تهیه کنید. روش انجام این کار را در مقاله‌ی آموزش بکاپ گرفتن و تعمیر رجیستری ویندوز توضیح داده‌ایم.

• قبل از انجام هرکاری، باید آدرس IP خود را یادداشت کنید. برای این کار، Windows + X را فشار دهید و Terminal را انتخاب کنید.
• ipconfig را تایپ کنید و سپس Enter را فشار دهید.
• درست مقابل عبارت IPv4 address می‌توانید آدرس آی‌پی‌ را ببینید.

• حال که آدرس آی‌پی را در اختیار دارید، در پنجره‌ی Run کلمه‌ی regedit را تایپ کنید و Enter را بزنید تا ویرایشگر رجیستری باز شود.
• به مسیر زیر بروید:

• در منوی سمت چپ، مجموعه‌ای از پوشه‌ها (کلید‌های رجستری) با حروف و اعداد تصادفی را مشاهده خواهید کرد. در این مرحله باید به‌دنبال پارامتری با ورودی DhcpIPAddress باشید.
• باید تنها در یک کلید رجیستری، این ورودی وجود داشته باشد که آدرس IP شما در ستون Data آن ذکر شده است. با دقت آدرس IP مرحله‌ی قبل را با آدرس فعلی تطبیق دهید.

• اکنون روی پوشه راست کلیک کنید و در بخش New، مقدار DWORD (32-bit) را انتخاب کنید.

• نام آن را به TcpAckFrequency تغییر دهید.
• مقدار آن را 1 انتخاب کنید و سپس OK را بزنید.

با طی‌کردن مراحل فوق، الگوریتم Nagle غیرفعال می‌شود. اگر می‌خواهید آن را مجدداً فعال کنید، مقادیر ورودی‌های جدید را روی 0 تنظیم کنید.

اگر به‌صورت آنلاین یا روی سروری ریموت بازی می‌کنید، ترافیک شبکه می‌تواند مشکل‌ساز شود. با اینکه استفاده از اینترنت پرسرعت‌تر می‌تواند به حل این مشکل کمک کند، راه‌حل سریع‌تر و ارزان‌تری هم وجود دارد.

• با استفاده از دکمه زیر وارد تنظیمات شبکه شوید.

• روی شبکه‌ی بی‌سیم خود کلیک کنید و در بخش More adapter options گزینه‌ی Edit را انتخاب کنید.
• در پنجره‌ی بعد روی Internet Protocol Version 4 دوبار کلیک کنید.
• در بخش Obtain DNS server address automatically گزینه‌ی Use the following DNS را علامت بزنید و سپس آدرس DNS مناسب برای بازی را وارد کنید.

با استفاده از DNSهای مناسب برای بازی با این روش، عملکرد بازی آنلاین بهبود پیدا می‌کند. اگر به‌دنبال کاهش پینگ در بازی‌های آنلاین هستید، مقاله‌ی مربوط‌به آن را در زومیت بخوانید.

پاپ‌آپ‌ها و هشدارها اغلب با نوتیفیکیشن‌هایی همراه هستند که می‌توانند بازی را مختل کنند. راه‌حل، استفاده از Focus Assist است. می‌توانید مدت‌زمان مشخصی را تعیین کنید تا در طول این مدت، نوتیفیکیشن‌ها ارسال نشوند.

اگر از سرویس استیم برای بازی در ویندوز استفاده می‌کنید، ممکن است به‌روزرسانی خودکار بازی‌ها باعث بروز اختلال در هنگام بازی شود، بنابراین خاموش‌کردن به‌روزرسانی خودکار در چنین مواقعی توصیه می‌شود.

• Steam را اجرا کنید.
• در گوشه‌ی بالا سمت چپ گزینه‌ی Steam و سپس تنظیمات را انتخاب کنید.
• در تب Downloads، تیک عبارت Allow downloads in gameplay را بردارید.
• کادر Only auto-update games را علامت بزنید. در این بخش محدوده‌ی زمانی مشخصی را تعیین کنید تا صرفاً در مدت‌زمان مدنظر به‌روزرسانی انجام شود.

انیمیشن‌ها و جلوه‌های بصری رابط کاربری ویندوز می‌توانند عملکرد GPU را تحت‌الشعاع قرار دهند. ظاهر ویندوز به‌طور پیش‌فرض برای تأثیرگذاری بر مخاطب تنظیم شده است و اگر می‌خواهید بیشترین بازدهی نرخ‌فریم را داشته باشید، شاید خاموش کردن این جلوه‌های بصری بتوانند کمک‌کننده باشند.

• Performance را در کادر جستجوی استارت تایپ کنید و از فهرست نتایج، Adjust the appearance and performance of Windows را انتخاب کنید.
• در پنجره‌ی Performance Options گزینه‌ی Adjust for best performance را علامت بزنید و Apply کنید.
• به تب Advanced بروید و مطمئن شوید Adjust the best performance of روی Programs تنظیم شده است.
• Apply و سپس OK را انتخاب کنید.

آیا ممکن است ماوس روی عملکرد بازی در ویندوز تأثیر بگذارد؟ برای پی‌بردن به این مسئله، می‌توانید تنظیمات ماوس خود را بهینه‌سازی کنید. در ویندوز قابلیتی به‌نام Enhance Pointer Precision وجود دارد که به‌نوعی شتاب‌دهنده‌ی ماوس به‌حساب می‌آید. درصورتی‌که گزینه‌ی مذکور فعال باشد، ویندوز سرعت مکان‌نما را براساس سرعت حرکت ماوس افزایش یا کاهش می‌دهد و این مسئله می‌تواند برای گیمرها دردسرساز شود.

• در کادر جستجوی استارت، Control Panel را تایپ کنید و به تنظیمات این بخش وارد شوید.
• گزینه‌ی Hardware and sound و سپس Mouse را در قسمت Devices and printers انتخاب کنید.
• تب Pointer options را انتخاب کنید و سپس علامت کنار Enhance pointer precision را بردارید.

مایکروسافت می‌گوید برخی از ویژگی‌های مجازی‌سازی ویندوز ۱۱ می‌توانند بر عملکرد بازی تأثیر بگذارند؛ ازاین‌رو، دستورالعمل‌هایی را برای گیمرها ارائه می‌کند که در مواقع ضروی آن‌ها را با مسئولیت خود غیرفعال کنند. HVCI و VMP از جمله‌ی ویژگی‌های مذکور هستند که برای بهبود عملکرد سیستم هنگام بازی می‌توان آن‌ها را خاموش کرد. البته مایکروسافت تاکید دارد که بعد از اتمام بازی، به‌سرعت ویژگی‌های مورد بحث را مجدداً فعال کنید.

برای خاموش‌کردن HVCI، عبارت Core Isolation را در کادر جستجوی استارت تایپ کنید و وارد تنظیمات این بخش شوید. سپس گزینه‌ی Memory integrity را در حالت غیرفعال قرار دهید.

برای غیرفعال‌سازی VMP نیز تنها کافی است در کادر جستجوی استارت، Windows features را تایپ و از فهرست نتایج، Turn Windows features on or off را انتخاب کنید. اکنون در پنجره‌ی پیش‌رو گزینه‌ی Virtual Machine Platform را انتخاب و سپس OK کنید. در انتها ممکن است نیاز باشد کامپیوتر را ری‌استات کنید.

تنظیمات Power اغلب اوقات به‌دلیل تأثیر اندک، نادیده گرفته می‌شوند. برخی گیمرها ادعا می‌کنند عملکرد بهینه‌ای دارند؛ در‌حالی‌که تأثیر تنظیمات Power را نادیده می‌گیرند.

برای به حداکثر رساندن عملکرد سیستم، در کادر جستجوی استارت عبارت Power & battery را جستجو کنید و به تنظیمات این بخش وارد شوید. سپس Power mode را که به‌طور پیش‌فرض در حالت Balanced قرار دارد، به Best performance تغییر دهید. با انجام این مراحل، عملکرد سیستم در ازای مصرف انرژی و دمای بالاتر به حداکثر می‌رسد؛ به‌همین‌دلیل، بهتر است از این تنظیمات روی سیستم‌های رومیزی استفاده کنید نه لپ‌تاپ.

به‌روز نگه‌داشتن درایورها یکی از مهم‌ترین کارهایی است که می‌توانید برای بهینه‌سازی ویندوز 11 برای بازی انجام دهید.

• در فضای خالی دسکتاپ راست کلیک کنید.
• به Display settings و سپس Advanced display settings بروید.
• در قسمت پایین، ...Display adapter properties را پیدا کنید.

• برای آپدیت درایورها روی Properties کلیک کنید.
• به تب Driver بروید و Update Driver را انتخاب کنید.

به‌روزرسانی درایورها از طریق روش فوق، سریع‌تر از راهکارهای دیگر است؛ اما این احتمال وجود دارد که برخی درایورهای خاص با استفاده از این روش به‌روز نشوند. برای اطمینان از به‌روزرسانی درایور می‌توانید به وب‌سایت سازنده نیز مراجعه کنید. تولیدکنندگان معمولا نرم‌افزارهای به‌روزرسانی رایگانی را برای به‌روزرسانی خودکار درایورها دراختیار کاربران قرار می‌دهند. مقاله‌ی نصب درایور های ویندوز ۱۱ ؛ آموزش آپدیت تمامی درایورهای ویندوز در این زمینه به‌شما کمک خواهد کرد.

برای داشتن عملکرد بهینه‌تر، به‌شدت توصیه می‌شود چیپست را برای مادربرد نیز به‌روزکنید کنید. ساده‌ترین روش برای بررسی درایورهای چیپست سازگار با سیستم، بازکردن Windows PowrShell و واردکردن دستور زیر است:

تولیدکننده‌ی مادربرد و نام محصول در قسمت خط فرمان ظاهر می‌شوند. نام محصول و تولیدکننده را برای جست‌وجوی آنلاین درایورها فهرست کنید. همچنین، می‌توانید در صفحه‌ی Support وب‌سایت تولیدکننده، نرم‌افزارهای ضروری را بیابید. همراه‌با درایورهای تراشه، می‌توانید درایورهای LAN را هم برای اتصال بهینه‌ی اینترنتی پیدا کنید.

AMD و Nvidia شامل نرم‌افزارهایی برای پردازنده‌های گرافیکی خود هستند که بهینه‌سازی تنظیمات در این برنامه‌ها می‌تواند برای عملکرد بازی بسیار مفید باشد.

اگر از پردازنده‌ی گرافیکی Nvidia استفاده می‌کنید، به Manage 3D settings بروید و مطمئن شوید در پنجره‌ی Global settings هستید. سپس حالت Power management و Refresh rate را روی حداکثر عملکرد تنظیم کنید.

برای پردازنده های گرافیکی AMD، نرم‌افزار AMD Radeon Settings را اجرا کنید و سپس به تنظیمات بروید. از منوی پیش‌رو Graphics را انتخاب کنید و Radeon boost و Radeon anti-lag را برای تجربه‌ای روان در حالت فعال قرار دهید.

بر کسی پوشیده نیست که فرآیندهای پس‌زمینه می‌توانند منابع سیستم را مصرف کنند؛ اما ردیابی همه‌ی آن‌ها کار دشواری است. از طرفی، بستن برنامه‌ها از نوار وظیفه کار پردردسری خواهد بود و حتی این احتمال وجود دارد که برخی سرویس‌ها همچنان در پس‌زمینه اجرا شوند. ویندوز به‌شما امکان می‌دهد این سرویس‌ها را به‌گونه‌ای تنظیم کنید که اصلاً شروع‌به‌کار نکنند.

• با راست کلیک روی نماد استارت، Run را انتخاب کنید.
• msconfig را تایپ کنید و Enter را بزنید.
• تب Services را انتخاب کنید و کادر کنار Hide all Microsoft services را علامت بزنید.
• تیک برنامه‌هایی را که به آن‌ها نیاز ندارید، بردارید. همچنین، توجه داشته باشید که برخی از سرویس‌ها برای اجرای برنامه‌ها حیاتی هستند.

PreFetch که وظیفه‌ی ذخیره‌سازی اطلاعات مربوط به پنجره‌ها و برنامه‌های درحال اجرا را برعهده دارد، گاهی ممکن است فعالیت درایو را هنگام بازی‌کردن افزایش دهد؛‌ ازاین‌رو، می‌توانید هنگام بازی این قابلیت را غیرفعال کنید.

در Registry Editor به مسیر زیر بروید:

• در نوار سمت راست روی گزینه‌ی EnablePrefetcher دوبار کلیک کنید.
• در کادر Value data مقدار 0 را وارد و OK کنید.

در کنار تمام مواردی که اشاره کردیم، برنامه‌ های بهینه‌ سازی ویندوز نیز می‌توانند در بهبود عملکرد ویندوز موثر باشند. اگر راهکار دیگری برای بهینه‌سازی عملکرد ویندوز می‌شناسید که به آن اشاره نکرده‌ایم، تجربیاتتان را در بخش دیدگاه‌ها با ما و سایر کاربران زومیت به‌اشتراک بگذارید.

این مقاله در آذر ۱۳۹۶ توسط سیاوش کامرانی نوشته شده بود و کوثر نیکومنش در تیر ۱۴۰۳ آن‌را بازنویسی کرده است.