کارت های گرافیک AMD RX 6000 معرفی شدند؛ بازگشت رادئون به دنیای پرچم‌داران

برای اولین‌بار پس از دوران R9 290X (هفت سال پیش)، ظاهرا تیم رادئون در AMD موفق شده‌اند محصولاتی تولید کنند که دوباره نام این شرکت را در دنیای پردازنده‌های گرافیکی پرچم‌دار بر سر زبان‌ها می‌اندازد. پس از رونمایی محصولات انقلابی سری ۳۰۰۰ جی‌فورس انویدیا، بسیاری AMD را از پیش بازنده‌ی رقابت می‌دانستند؛ اما ظاهرا لیزا سو همان‌طور‌که با پردازنده‌های رایزن AMD را به سلطان دنیای CPUها تبدیل کرد، برای انواع گرافیکی رادئون نیز برنامه‌های ویژه‌ای دارد.

AMD‌ لحظاتی پیش در قسمت دوم رویداد Where Gaming Begins، نسل جدید کارت‌های گرافیک رادئون را با معماری جدید RDNA2 رونمایی کرد. این محصولات با فناوری و قابلیت‌های متنوعی همراه شده‌اند تا بهترین عملکرد کارت‌های گرافیک بازار را با خود به‌همراه داشته باشند. ناگفته نماند در قسمت اول این رویداد، ماه گذشته پردازنده‌های رایزن ۵۰۰۰ معرفی شدند.

سه کارت گرافیک AMD به‌طور مستقیم با کارت‌های گرافیک جدید انویدیا RTX 3090، RTX 3080 و RTX 3070 رقابت خواهند کرد. این در حالی است که AMD برچسب قیمت محصولاتش را کمتر از رقبا قرار داده است.

درادامه، کارت‌های گرافیک جدید AMD معرفی و توانایی آن‌ها در اجرای بازی‌ها را بررسی می‌کنیم. ناگفته نماند AMD پیش‌تر نشان داده‌ است که اعداد به‌‌نمایش‌درآمده در رویداد‌های آن به واقعیت بسیار نزدیک هستند. به‌گفته‌ی اسکات هرکلمن، مدیر بخش رادئون، AMD از سیستم‌های کامپیوتری یکسانی برای آزمایش و مقایسه با محصولات انویدیا استفاده کرده و از بهترین API (باتوجه‌به هر برند) برای رسیدن به مطلوب‌ترین نتیجه بهره برده است.

ارزان‌ترین عضو خانواده‌ی جدید AMD کارت گرافیک RX 6800 نام دارد. این پردازنده‌ی گرافیکی از ۶۰ واحد پردازشی بهره می‌برد که در فرکانس بازی ۱۸۱۵ مگاهرتز فعالیت می‌کنند. فرکانس حداکثری نیز به ۲۱۰۵ مگاهرتز می‌رسد که بسیار بیشتر از فرکانس کاری ۱۷۲۰ مگاهرتزی RTX 3070 است. 

برتری دیگر RX 6800 به بهره‌مندی آن از ۱۶ گیگابایت حافظه‌ی GDDR6 باز می‌گردد؛ جایی که رقیب مستقیم آن تنها به ۸ گیگابایت حافظه‌ مجهز شده است. همین موضوع باعث شده است تا انویدیا کارت گرافیک RTX 3070 را محصولی ایدئال برای بازی در رزولوشن 1440P بداند؛ درحالی‌که امکان بازی با رزولوشن 4K نیز با نرخ مناسب دردسترس است. حافظه‌ی ۸ گیگابایتی احتمالا در آینده‌ی نزدیک و برای ذخیره‌سازی بافت‌های زیاد و باکیفیت بازی‌ها محدودیت‌هایی ایجاد کند. این در حالی است که RX 6800 از این مشکل دچار نخواهد بود.

AMD در تصاویر مقایسه‌ی RX 6800، کارت گرافیک RTX 2080Ti را به‌عنوان رقیب مستقیم آن معرفی کرد. در نظر داشته باشید باتوجه‌به نتایج بررسی RTX 3070 که روز گذشته منتشر شدند، این کارت گرافیک عملکرد کاملا یکسانی با RTX 2080Ti دارد. همان‌طور‌که در تصاویر مشاهده می‌شود عملکرد RX 6800 به‌طور میانگین ۲۰ درصد بهتری از رقیب مستقیم خود است؛ البته باید این نکته را نیز در نظر گرفت که RX 6800 از قابلیت Smart Access Memory نیز بهره می‌برده است.

رادئون RX 6800XT برای آن دسته از کاربران بهترین گزینه خواهد بود که به‌دنبال محصولی توانمند برای اجرای تمامی بازی‌های با حداکثر تنظیمات گرافیکی و نرخ حداقل ۶۰ فریم‌بر‌ثانیه هستند. این پردازنده‌ی گرافیکی با بهره‌مندی از ۷۲ هسته‌ی پردازشی و فرکانس کاری بوست فوق‌العاده‌ی ۲۲۵۰ مگاهرتز درکنار ۱۶ گیگابایت حافظه‌ی GDDR6 توان پردازشی درخورتوجهی به‌همراه دارد. به‌لطف معماری پیشرفته‌ی RDNA2 و بهبود‌های گسترده‌ی طراحی و لیتوگرافی پیشرفته‌ی ۷ نانومتری، RX 6800 XT در این فرکانس کاری تنها ۳۰۰ وات توان مصرف می‌کند که ۲۰ وات کمتر از RTX 3080 با ۳۰۰ مگاهرتز فرکانس کمتر است. همچنین، حافظه‌ی ۱۰ گیگابایتی محصول انویدیا آن را در این زمینه نیز در جایگاه پایین‌تری قرار می‌دهد. 

AMD در آزمایش‌های خود بدون کمک از فناوری‌های جانبی، موفق شده است عمکلردی بهتر در ۷ عدد از ۱۰ بازی ارائه کند. این اختلاف در رزولوشن 1440P باتوجه‌به مشکلات انویدیا برای بهره‌ی کامل از سایه‌زن‌های خود نیز بیشتر شده است. 

انویدیا RTX 3090 محصولی است که کمتر کسی گمان می‌کرد به این زودی‌ها رقیبی توانمند برای آن به بازار عرضه شود. طبق سنت همیشگی AMD‌ در معرفی توانمند‌ترین محصول به‌وسیله‌ی شخص لیزا سو و در انتهای کنفرانس، کارت گرافیک رادئون RX 6900 XT به‌عنوان گل‌سر‌سبد رویداد معرفی شد. تقریبا تمام مشخصات فنی این کارت گرافیک با RX 6800 XT یکسان است؛ به‌جز برخورداری از ۸ واحد پردازشی بیشتر تا حضور ۸۰ واحد را شاهد باشیم. نکته‌ی جالب در این باره عملکرد ۸۰ واحد پردازشی با فرکانس بیش از ۲ گیگاهرتز با تنها ۳۰۰ وات است؛ در‌حالی‌که TDP پردازنده‌ی RTX 3090 برابر با ۳۵۰ وات است. 

انویدیا ۳۰۹۰ با داشتن ۲۴ گیگابایت حافظه‌ی GDDR6X به‌عنوان محصولی برای اجرای بازی‌های 8K معرفی شد و حتی پس از معرفی ۳۰۸۰، انویدیا آن را محصولی توانمند، اما نه در حد‌و‌اندازه‌های ۳۰۹۰ نامید. بااین‌حال درمقابل، AMD روند متفاوتی در پیش گرفته است و RX 6900 XT را برای گیمر‌های عادی می‌توان ایدئال دانست که به‌دنبال بهترین تجربه‌ی بصری ممکن هستند. این کارت گرافیک با ۱۶ گیگابایت حافظه‌ی GDDR6، فضای کمتری در‌مقایسه‌با رقیب اصلی خود دارد که شاید برای ذخیره‌سازی بافت‌های 8K کافی نباشد؛ اما گیمر‌های 4K می‌توانند از کافی‌بودن این میزان از حافظه‌ی رم مطمئن باشند. 

نمایش توانایی‌های RX 6900 XT بخش جذاب رویداد بود؛ جایی که این کارت گرافیک البته با فعال‌بودن Rage Mode و Smart Access Memory، موفق شد در‌مقایسه‌با RTX 3090 عملکردی برابر و در برخی مواقع بهتر ارائه دهد. استفاده از حافظه‌ی کمتر و ارزان‌تر نیز به AMD کمک کرد تا با اختلاف قیمتی ۵۰۰ دلاری در‌مقایسه‌با ۳۰۹۰، کارت گرافیک RX 6900 XT را ۹۹۹ دلار قیمت‌گذاری کند. 

دستیابی به عملکرد‌های یادشده به‌لطف توسعه‌ی فناوری‌های جدید زیادی ممکن شده است که در‌ادامه، آن‌ها را معرفی می‌کنیم.

AMD‌ می‌دانست برای شکست‌دادن انویدیا به بهینه‌سازی‌های گسترده‌ای در بخش توان مصرفی نیاز دارد. RDNA 1 در‌مقایسه‌با نسل قبلی کارت‌های گرافیک رادئون بهبود ۵۰ درصدی را در بخش عملکرد به‌ازای توان مصرفی تجربه کرد که البته بخش گسترده‌ای از آن را مدیون مهاجرت به لیتوگرافی هفت‌نانومتری بود. باوجوداین، درحالی‌که RDNA 2 در همان لیتوگرافی هفت‌نانومتری باقی مانده است، مهندسان AMD موفق شده‌اند در‌مقایسه‌با RDNA 1 عملکرد آن را به‌ازای توان مصرفی ۵۰ درصد بهبود بخشند.

واحد‌های پردازشی (قلب تپنده‌ی کارت‌های گرافیکی) بیشترین بهینه‌سازی را برای این هدف تجربه کرده‌اند. بازطراحی مسیر‌های داده‌ها و متعادل‌سازی پایپ‌لاین‌ها و اجرای فراگیر و پیشرفته‌ی کلاک‌های کاری به رفتار کاملا متفاوت RDNA 2 منجر شده است. در این معماری، واحد‌های پردازشی ۳۰ درصد بهینه‌تر از نسل پیشین خود هستند.

همچنین، مهندسان AMD موفق شدند واحد‌های پردازشی را در فرکانس کاری بسیار بیشتری بدون کوچک‌ترین مشکل فعال نگه دارند. درحالی‌که RX 5700 XT در حداکثر ۱۷۵۵ مگاهرتز فعالیت می‌کرد، RX 6800 XT در بازی‌ها به رقم ۲۰۱۵ مگاهرتز می‌رسد و در سایر فعالیت‌ها، حداکثر ۲۲۵۰ مگاهرتز خواهد بود. این موضوع باعث شده است تا درواقع بهبود ۶۵ درصدی عملکرد به‌ازای هر وات به‌ارمغان بیاید.

شاید بتوان اصلی‌ترین دستاورد AMD را حافظه‌ی جدید و مرموز Infinity Cache دانست که ۱۲۸ مگابایت از آن در محصولات جدید رادئون به‌کار گرفته شده است. این حافظه‌ی فوق‌سریع از نمونه‌ی به‌کار‌رفته در پردازنده‌های رایزن با معماری Zen 3 الهام گرفته شده است. هنوز عملکرد دقیق این حافظه مشخص نیست؛ اما به‌گفته‌ی AMD، اطلاعاتی که باید همواره در نزدیک‌ترین سطح به پردازنده قرار داشته‌ باشند، در آن ذخیره‌سازی می‌شود. پهنای باند بیش از دو‌برابری نیز کمک بسیاری به دسترسی سریع‌ این اطلاعات به پردازنده و بهبود خروجی نهایی می‌کند.

AMD قابلیت اورکلاک ساده تنها با یک کلیک را در نسخه‌ی جدید نرم‌افزار رادئون دراختیار کاربران قرار خواهد داد. این قابلیت Rage نام دارد و تنظیم خودکار سرعت فن و افزایش فرکانس کاری پردازنده را به‌عهده می‌گیرد. به‌گفته‌ی مدیر برند رادئون، این قابلیت تفاوت‌هایی با نمونه‌های پیشین این شرکت دارد که عملکرد و پایداری بهتر را به‌همراه داررد. به‌گفته‌ی AMD‌، این قابلیت بهبود ۲ تا ۴ درصدی را در نرخ اجرای بازی‌های به‌‌ارمغان خواهد آورد. 

همانند فناوری Smart Shift در لپ‌تاپ‌ها، قابلیت Smart Access Memory نیز کمک فراوانی به بهبود کلی عملکرد سیستم کامپیوتری مجهز به CPU و GPU شرکت AMD می‌کند. به‌لطف این فناوری درصورت بهره‌وری از پردازنده‌ی رایزن ۵۰۰۰، پردازنده‌ی اصلی دسترسی مستقیم و کامل به حافظه‌ی بافر کارت گرافیک خواهد داشت؛ درحالی‌که پیش‌تر این دسترسی ازطریق بسته‌های ۲۵۶ مگابایتی بود. این موضوع به کاهش تأخیر و بهبود کلی فرایند بافر اطلاعات منجر می‌شود. حتی با اینکه بازی‌سازان فرصت بهینه‌سازی بازی‌های خود را با این فناوری نداشته‌اند، به‌گفته‌ی AMD، بهبود ۲ تا ۱۰ درصدی در نرخ فریم را شاهد خواهیم بود. 

غول دنیای تراشه‌ها پیش‌نمایشی از عملکرد فناوری‌های پیشین خود با محصولات سری RX 6000 نیز به‌نمایش گذاشت. در بازی‌هایی که به عملکرد بسیار سریع گیمر نیاز است، درصورت استفاده از مانیتور‌های دارای گواهی FreeSync و کارت گرافیک RDNA 2، بهبود حداکثر ۳۷ درصدی (۴۰ میلی ثانیه) در نمایش دستورها گیمر را شاهد خواهیم بود.

با استفاده از فناوری جدید DirectStorage API، اکنون کارت‌های گرافیک AMD قابلیت اتصال مستقیم به حافظه‌های NVMe را خواهند داشت تا زمان لودینگ بازی‌ها بهبود چشمگیری پیدا کند. 

AMD زمان زیادی از کنفرانس را صرف تشریح همکاری با مایکروسافت و سازگاری عالی پردازنده‌های RDNA 2 با API اختصاصی مایکروسافت DirectX 12 Ultimate کرد. مایکروسافت در نسخه‌ی جدید این API قابلیت‌های متعدد ایجاد جلوه‌های بصری را فراهم کرده است. این موضوع به‌معنی مجهزشدن به فناوری‌هایی مانند سایه‌زنی متغیر، سایه‌زنی مش، رهگیری پرتو آنی، کاهش نویز و تولید بازتاب‌های Screen Space است. 

در رویداد مذکور، فناوری مرموز دیگری به‌نام Super Resolution معرفی شد که AMD‌ جزئیات زیادی از آن ارائه نکرده است. بااین‌حال به‌گفته‌ی مدیر برند رادئون به نشریه‌ی PC World، این فناوری برای رقابت با DLSS انویدیا توسعه یافته است و نه‌تنها با تمامی APIها در تمامی پلتفرم‌های مختلف، بلکه با سخت‌افزار‌های گرافیکی مختلف نیز سازگار خواهد بود.

مقایسه 3 محصول

	AMD رادئون RX 6800	AMD رادئون RX 6800 XT	AMD رادئون RX 6900 XT
ویژگی‌های عمومی
مدل تراشه	Navi 21	Navi 21	Navi 21
ریزمعماری	RDNA 2.0	RDNA 2.0	RDNA 2.0
پردازنده
تعداد هسته	3840 هسته استریم	4608 هسته استریم	5120 هسته استریم
لیتوگرافی	7 نانومتر	7 نانومتر	7 نانومتر
فرکانس پایه	1372 مگاهرتز	1487 مگاهرتز	1529 مگاهرتز
فرکانس بوست	2105 مگاهرتز	2250 مگاهرتز	2250 مگاهرتز
توان پردازشی	16.17 ترافلاپس	20.74 ترافلاپس	23.04 ترافلاپس
سایر ویژگی‌های پردازشی	- 240 واحد تکسچر - 96 واحد خروجی رندر (ROP) - 26.8 میلیارد ترانزیستور - 60 شتاب‌دهنده‌ی رهگیری پرتو (Ray Accelerator) - 60 واحد پردازشی - 128 مگابایت Infinity Cache	- 288 واحد تکسچر - 128 واحد خروجی رندر (ROP) - 26.8 میلیارد ترانزیستور - 72 شتاب‌دهنده‌ی رهگیری پرتو (Ray Accelerator) - 72 واحد پردازشی - 128 مگابایت Infinity Cache	- 320 واحد تکسچر - 128 واحد خروجی رندر (ROP) - 26.8 میلیارد ترانزیستور - 80 شتاب‌دهنده‌ی رهگیری پرتو (Ray Accelerator) - 80 واحد پردازشی - 128 مگابایت Infinity Cache
حافظه
ظرفیت حافظه	16 گیگابایت	16 گیگابایت	16 گیگابایت
نوع حافظه	GDDR6	GDDR6	GDDR6
پهنای باند حافظه	512 گیگابایت بر ثانیه	512 گیگابایت بر ثانیه	512 گیگابایت بر ثانیه
پهنای BUS	256 بیت	256 بیت	256 بیت
مصرف انرژی
توان مصرفی کارت گرافیک	250 وات	300 وات	300 وات
حداقل توان پاور پشنهادی	650 وات	750 وات	850 وات
خروجی تصویر
درگاه‌های خروجی	- 2 درگاه DisplayPort 1.4 - 1 درگاه HDMI - 1 درگاه USB 3.0 از نوع Type C	- 2 درگاه DisplayPort 1.4 - 1 درگاه HDMI - 1 درگاه USB 3.0 از نوع Type C	- 2 درگاه DisplayPort 1.4 - 1 درگاه HDMI - 1 درگاه USB 3.0 از نوع Type C
حداکثر رزولوشن تصویر	3840x2160	3840x2160	3840x2160
حداکثر تعداد مانیتور قابل اتصال	-	4	-
سایر ویژگی‌ها
رابط اتصال	PCI Express 4.0	PCI Express 4.0	PCI Express 4.0
نسخه Direct X	12	12	12
نسخه Open GL	4.6	4.6	4.6
نسخه Open CL	2.0	2.0	2.0
ارتفاع	2 اسلات	2.5 اسلات	2.5 اسلات
قیمت در زمان عرضه	579 دلار	649 دلار	999 دلار

دیدگاه شما درباره‌ی کارت‌های گرافیک جدید AMD چیست؟