سیستم‌های خنک‌کننده مرجع اینتل و AMD؛ کدام بهتر است؟

سه‌شنبه ۱۶ مهر ۱۳۹۸ - ۲۲:۰۰
مطالعه 14 دقیقه
یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های کاربرانِ سیستم‌های کامپیوتری از دیر‌باز، انتخاب سیستم خنک‌کننده‌ای متناسب با نیازهایشان بوده است. در این مقاله سعی شده بهترین خنک‌کننده‎ی مرجع برای این دسته از کاربران معرفی شود.
تبلیغات

هیت‌سینک‌ها و سیستم‌های خنک‌کننده‌ی مرجع که همراه‌با پردازنده‌ها عرضه می‌شوند، به‌طور کلی به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند تا تراشه‌ی مذکور را در شرایط مختلفی که قرار است در آن مورد استفاده قرار گیرد، به‌صورت موثری خنک کنند. این خنک‌کننده‌ها باید درجه‌ی حرارت بالا را در محیط‌هایی اعم از اتاق سرور یا فضایی که در شرایط آب‌و هوایی گرم قرار داشته و تهویه‌ی هوای مطلوبی ندارد، تحمل کنند. همچنین بسیاری از این فن‌ها، در اندازه‌ای هستند که در کیس‌های کوچک تعبیه‌شده توسط مشاغل مختلف، به جهت صرفه‌جویی در فضا جا شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند. موارد یادشده، حداقل استانداردهای لازم جهت ساخت فن‌های خنک‌کننده هستند و با توجه به اینکه کاربران جهت دستیابی به عملکردی بهتر در اِلِمان‌هایی نظیر میزان صدا، گرایش وافری به استفاده از خنک‌کننده‌های متفرقه دارند، عموم شرکت‌ها انگیزه‌ای کافی جهت ارائه‌ی استانداردهایی بالاتر را ندارند.

amd intel cooler

اما AMD اخیرا ثابت کرده که برخلاف اینتل، چنین طرز تفکری در مورد سیستم‌های خنک‌کننده‌ی این شرکت صادق نخواهد بود. در هر حال پیش از آنکه قضاوتی عجولانه در مورد محصولات شرکت‌های یادشده صورت گیرد، لازم است تا فن‌های تولیدیِ اینتل و AMD مورد ارزیابی قرار بگیرند و میزان عملکرد این محصولات، با تحلیل نتایج مربوط به ارزیابی‌ها و آزمایش‌ها مشخص شود.

تفاوت‌های میان پردازنده‌ی رایزن AMD و Core i اینتل در اجرای بسیاری از بازی‌های کامپیوتری از منظر عملکرد بررسی شده و همچنین تفاوت‌های میان پردازنده‌های پرچم‌دار این تراشه‌سازها، از جمله رایزن 9 3900X شرکت AMD و تراشه‌ی Core i9 9900K اینتل، تاکنون بارها مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. اما در این مطلب سیستم‌های خنک‌کننده‌ی این دو تولیدکننده‌ی مطرح در صنعت تراشه‌های کامپیوتری برای اولین‌بار بررسی خواهد شد. سال گذشته سایت فناوری techspot، طی تلاشی ناموفق جهت آزمایش و مقایسه‌ی فن‌های اینتل و AMD، سخت‌افزار پایه را از فن AMD موسوم به Wraith Stealth و فن خنک‌ کننده‌ کیس اینتل جداسازی کرده و در فشاری مشابه روی مادربردی با سوکت AM4 قرار داد. با وجود نتایج جالب و قابل‌توجه، به دلیل اینکه فشار یکسانی به هر کدام از فن‌ها اعمال نشده بود، نتایج آزمایش هرگز منتشر نگردید. اما این وب‌سایت در آزمایشاتی دیگر، که اخیرا روی فن‌های مذکور انجام داده، اطلاعات ارزشمند دیگری را به‌دست آورده و منتشر کرده است که می‌تواند به‌عنوان مبنایی برای انتخاب سیستم خنک‌کننده‌ای کاراتر مورد استفاده قرار گیرد. اما پیش از هر چیز، لازم است تا اطلاعات مربوط به سیستم‌های خنک‌کننده‌ی اینتل و AMD مورد واکاوی قرار گیرد.

بررسیِ فن‌‌‌‌‌های خنک‌کننده‌ی  سری Wraith شرکت AMD

هیچ‌کدام از خنک‌کننده‌های مرجعی که تولید‌کنندگان پیش از این برای استفاده در سیستم‌های کامپیوتری ارائه داده بودند، به اندازه‌ی سری AMD Wraith خودنمایی و جلب توجه نکرده‌ بود. دلیل این ادعا، دقت ناکافی و عدم توجه لازم برای ساخت سیستم‌های خنک‌کننده توسط این شرکت‌ها تا زمان قبل از عرضه‌ی سری Wraith توسط AMD است. به‌عبارت دیگر، فن‌های تولیدیِ این دسته از شرکت‌ها از کیفیت مناسبی برخوردار نبودند. از این رو Wraith، یک تحول بزرگ در صنعت تولید فن‌های خنک‌کننده‌ی مرجع محسوب می‌شود. احتمالا هدف از انتخاب نام Wraith (روح) در این سری از فن‌ها ایجاد تلفیقی از تصور خنک بودن و سطح صدای پایین در ذهن کاربران است.

amd intel cooler

تا چندی پیش، کیفیت ساخت پایین سیستم‌های خنک‌کننده به‌قدری آزاردهنده بود که توجه به فن‌های مرجع در پردازنده‌ها اقدامی ضروری به نظر می‌رسید. AMD نیز با توجه به موارد یادشده، به‌عنوان پیش‌گام در این زمینه، نهایتا سیستم استفاده‌شده در فن‌های خود را تغییر داد. فن‌های سری Wraith علاوه بر کارایی قابل قبول، از قیمت مناسب‌تری نیز برخوردار هستند. این سری از فن‌ها به دلیل افزایش سطح فن، نسبت به محصولات قبلی این شرکت بزرگتر هستند. مانند گذشته، این شرکت Asia Vital Components یا به‌اختصار AVC است که تولید فن‌های AMD را نیز بر عهده گرفته است. درنتیجه‌ی پیش‌زمینه‌ای که از قبل درباره‌ی تولید خنک‌کننده‌‌های AMD, Cooler Master, AVC توسط این شرکت وجود دارد؛ نکته‌ی قابل‌توجه و مهیجی در روند ساخت این فن‌ها دیده نمی‌شود.

فن‌های سری Wraith، نیاز به سازگاری با سوکت‌های AM4 و پردازنده‌های پیشرفته‌ی رایزن داشتند. از این رو AMD برای تولید این سری، خط تولید کاملا متفاوت و ارتقاء‌یافته‌ای را انتخاب کرد. تمامی فن‌های سری Wraith اعم از انواع رده‌پایین مانند Wraith Stealth تا انواع رده‌بالای آن مانند Prism، دارای صدای بسیار پایینی هستند. این در حالی است که در جهت کنترل حرارت، از سطح توانمندی مطلوبی نیز برخوردار هستند.

همچنین تمامی پردازنده‌های نسل دوم و سوم رایزن 7 و 9 به همراه فن‌های خنک‌کننده‌‌ای از سری Wraith عرضه می‌شوند که مجهز به نورپردازی LED با رنگ‌بندی RGB بوده و قابلیت تنظیم رنگ را نیز دارا هستند. کنترل رنگ RGB زمانی در دسترس خواهد بود که از یک مادربرد سازگار با روشنایی RGB مانند فناوری Aura sync ایسوس، ASRock RGB LED، VIVID LED بایواستار، RGB Fusion گیگابایت یا MSI Mystic Light استفاده شود. شایان ذکر است که فقط تعدادی از فن‌های سری Wraith به فناوری RGB مجهز هستند. در جدول زیر تمامی سیستم‌های خنک‌کننده‌ی AMD و پردازنده‌های سازگار آن‌ها را مشاهده می‌کنید.

سیستم خنک‌کننده

پردازنده

رایزن 9 3900X

رایزن 7 3800X

رایزن 7 3700X

رایزن 7 2700X

فن نوع Wraith Prism که قابلیت برنامه‌ریزی برای اجرای انواع مختلف روشنایی RGB در مادربرد سازگار را دارد.

رایزن 7 2700

رایزن 7 1700

فن نوع Wraith Spire که قابلیت برنامه‌ریزی برای اجرای انواع مختلف روشنایی RGB در مادربرد سازگار را دارد.

رایزن 5 3600X

رایزن 5 3400G

رایزن 5 2600X

رایزن 5 1600

رایزن 5 1500X

فن نوع Wraith Spire بدون روشنایی LED

رایزن 5 3600

رایزن 5 2600

رایزن 5 2400G

رایزن 5 1400

رایزن 3 3200G

رایزن 3 22

00G

رایزن 3 1300

X

رایزن 3 1200

فن نوع Wraith Stealth بدون روشنایی LED

FX™ 8370

FX™ 8350

A10-7890K

FX™ 6350

فن نوع Wraith با روشنایی LED

A10-7870K

Athlon™ 880K

خنک‌کننده‌ی نیمه بی‌صدای ۱۲۵ واتی

A10-7860K

A8-7670K

A8-7650K

Athlon™ X4 870K

Athlon™ X4 870K

Athlon™ X4 845

خنک‌کننده‌ی نیمه بی‌صدای ۹۵ واتی

Athlon 200GE

Athlon™ X4 970

Athlon™ X4 950

Athlon™ X4 940

A12-9800

A12-9800E

A10-9

700

A10-9700E

A8-9600

A6-9550

A6-9500

A6-9500E

خنک‌کننده‌ی نیمه بی‌صدای ۶۵ واتی

فن خنک‌کننده‌ی Wraith در اولین مدل عرضه‌شده، دارای وزن ۴۵۵ گرمی بوده و ۱۲۵ گرم سنگین‌تر از خنک‌کنند‌ه‌ی پردازنده‌ی مرجع پیشین در پردازنده‌های AMD است. مدل معمولی فن Wraith، همچنین از نظر ابعاد و اندازه نیز بزرگ‌تر است. ارتفاع این محصول، ۸ سانتی‌متر بوده و ابعاد سطحی آن ۱۷/۸ در ۱۰/۴ سانتی‌متر است. همچنین سینک گرمایی آن از دو بخش مجزا تشکیل شده که به یکدیگر متصل می‌گردند. در فن خنک‌کننده‌ی یادشده، ۴ لوله‌ی ۶ میلی‌متری که دارای جنسی از کامپوزیت مس هستند، گرما را از سطح پردازنده جذب کرده و به سمت باله‌های آلومینیومی فن منتقل می‌کنند.

در اجزای داخلی این فن، از قطعات و سیستم چرخنده‌ی مدل QFR0912H که متعلق به شرکت Delta است، استفاده شده است. طول باله‌های این محصول در حدود ۹۲ میلی‌متر بوده و عرض آن‌ها به ۲۵/۴ میلی‌متر می‌رسد. حداکثر سرعت باله‌ها در ولتاژ ۵ تا ۱۳ ولت ۳۲۰۰ دور در دقیقه است. در این حالت حداکثر توان مصرفی توسط سیستم چرخنده، ۲/۶۴ وات است. در حداکثر ولتاژ ۱۲ ولت طی آزمایش‌ها، سرعت چرخش باله‌ها ۳۱۰۰ دور در دقیقه اندازه‌گیری شده‌ است. قیمت خرید عمده‌ی فن Wraith معمولی ۵ دلار بوده و با آنکه فن گران‌قیمتی محسوب نمی‌شود، اما نسبت به نسل پیشین فن‌های AMD نسبتا گران‌تر است.

amd intel cooler

هنگام فعال بودن فن، لوگو و آرم «AMD» در پشت محفظه‌ی آن قابل رویت است. اما در زمان غیرفعال بودن، این لوگو، به دلیل به‌وجود آمدن پوششی خاص در یک الگوی شطرنجی، غیر قابل مشاهده می‌شود. در نهایت یک برد مداری به همراه ۳ لامپ SMD-LED و تعدادی مقاومت در پشت محفظه، قابل رویت است. این برد از طریق کابل برق نازک ۱۲ ولتی به سیستم فن متصل می‌شود. کابل یادشده نیز در زمان سرهم‌کردن سیستم خنک‌کننده، مابین فن و قاب آن پنهان شده است.

برای منصف‌بودن در توصیف چگونگی عملکرد سری Wraith، سایت فناوری tomshardware مقایسه‌ای میان فن‌های مرجع پیشین AMD، فن Wraith و فن Thermalright Macho Rev.B انجام داده‌ است. فن خنک‌کننده‌ی ترمال رایت Macho Rev.B دارای حفره‌های هوایی روی تیغه‌‌های هیت سینک به منظور تسریع و بهبود در عملکرد حرارتی است. همچنین در این محصول، امکان استفاده از حالت بدون سیستم چرخنده (Passive) وجود دارد که سبب عملکرد کاملا بی‌صدا در آن می‌شود. این خنک‌کننده با به‌کارگیری فن قدرتمند و تولید صدای بسیار پایین، به‌عنوان یک محصول رده‌بالا شناخته می‌شود. سیستم و تجهیزات استفاده‌شده در آزمایش و مقایسه، دارای مشخصات ذیل بود:

Wraith در سرعت ۱۷۰۰ دور در دقیقه که برابر نیمی از حداکثر سرعت آن است، دارای عملکرد حرارتی مطلوبی بود و دمای پردازنده در بیشترین حالت به ۵۱ درجه سانتی‌گراد رسید. از نظر سطح صوتی نیز در مقایسه با فن ۵۰ دلاری Thermalright Macho Rev.B که به‌عنوان یک خنک‌کننده‌ی رده‌بالا شناخته می‌شود، عملکرد قابل قبولی از خود نشان داد.

amd intel cooler

بررسی فن‌‌‌‌‌های خنک‌کننده‌ی شرکت اینتل

در چند سال اخیر، سیستم‌های خنک‌کننده‌ی مرجع اینتل کمتر تغییر کرده‌اند. جدول زیر، مشخصات ۷ مدل رایج از فن‌های خنک‌کننده‌ی اینتل را نشان می‌دهد:

مدل فن

جنس هسته

جنس باله‌ها

طول باله‌ها

D75716-002

آلومینیومی

آلومینیومی

۸۰ میلی‌متر

C25704-002

مسی

آلومینیومی

۸۰ میلی‌متر

E97378-001

مسی

آلومینیومی

۸۰ میلی‌متر

E97379-001

آلومینیومی

آلومینیومی

۸۰ میلی‌متر

D60188-001

مسی

آلومینیومی

۸۰ میلی‌متر

E31964-001

مسی

آلومینیومی یا مسی

۱۰۰ میلی‌متر

BXTS15A

مسی

آلومینیومی

۸۰ میلی‌متر

فن‌های خنک‌کننده‌ی مدل D75716-002 و C25704-002 احتمالا قدیمی‌ترین فن‌های اینتل در جدول بالا هستند. این محصولات، چند سال پیش همراه‌با پردازنده‌های سلرون و پنتیوم 4 روانه‌ی بازار می‌شدند. از نظر ساختار و اندازه، هر دو پردازده بسیار شبیه هم بوده و تنها تفاوتشان در جنس هسته است. مدل D75716-002 دارای هسته‌ی آلومینیومی است که باعث شده این دستگاه، اندکی قدرت بیشتری داشته باشد.

مدل D60188-001 نیز در اصل، نمونه‌ای بزرگ‌تر از مدل C25704-002 است. اینتل به‌جهت انتقاداتی که پیرامون خنک‌کننده‌های مرجع این شرکت وجود داشت، با دو برابر کردن جرم C25704-002 و کاهش قابل‌توجه قدرت فن، مدل D60188-001 را عرضه کرد.

با اینکه مدل‌های E97378-001 و E97379-001 تقریبا یکسان به‌نظر رسیده و شماره‌ی شناسایی آن‌ها بسیار نزدیک به‌هم است، با برگرداندن آن‌ها تفاوت‌های موجود پدیدار می‌شود. گذشته از اینکه هسته‌ی مدل E97378 از جنس مس است، مدل دیگر تحت نام E97379 به‌صورت قابل ملاحظه‌ای جرم کمتری داشته و به دلیل پره‌های صاف خود، قدرت بیشتری نیز دارد. پره‌های خمیده باعث ایجاد تلاطم در جریان هوا شده و باعث ایجاد نویز و سروصدای غیرضروری در سیستم‌های خنک‌کننده می‌شود.

amd intel cooler

اولین تلاش اینتل برای طراحی سیستم خنک‌کننده با کارایی بالا در مدل E31964-001 نمود پیدا کرده است. این خنک‌کننده‌ی مرجع با پردازنده‌های بالا‌رده‌ی Core i7 که با سوکت 1366 هستند، سازگار است. درحالی که طراحی هسته، همانند مدل‌های قبلی است، اما نیمی از باله‌های آلومینیومی با باله‌های مسی جایگزین شده‌اند. خود فن نیز شفاف بوده و در آن از دیودهای LED آبی‌رنگ استفاده شده است. ترکیب باله‌های مسی و آلومینیومی، جلوه‌ای گل‌مانند به این دستگاه بخشیده است؛ نمونه‌ای که دو دهه پیش از این در فن‌های Zalman CNPS مشاهده شده‌ بود. باتوجه به باله‌های صاف و قدرت بالای این خنک‌کننده، می‌توان به این نتیجه رسید که اینتل هنگام ساخت این دستگاه، هیچ توجهی به صدای بالای آن نکرده است.

فن BXTS15A که به‌تنهایی در بازار به فروش می‌رسد، جهت سازگاری با پردازنده‌های با سوکت 1151 بهینه‌سازی شده، اما در پردازنده‌های قدیمی‌تر با سوکت 1150 و 1156 نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. یک نگاه اجمالی به این خنک‌کننده، این نکته را پدیدار می‌سازند که فن BXTS15A دقیقا همانند خنک‌کننده‌های مرجع اینتل بوده و تنها تفاوت آن در باله‌های بلندترش است. این دستگاه تقریبا مشابه با مدل E31964-001 ساخته شده و تفاوت آن، باله‌های بلندتر و تماما آلومینیومی آن است. باله‌های بلند و فن قدرتمند دستگاه، نشانه‌ای از صدای بلند آن است.

آزمایش سیستم‌های خنک‌کننده‌ی AMD و اینتل در شرایطی تقریبا یکسان

همان‌گونه که پیش‌تر گفته شد، سایت فناوری techspot در دومین تلاش خود، آزمایشاتی را روی سیستم‌های خنک‌کننده‌ی AMD و اینتل انجام داده و به نتایج جالب و درخورتوجهی دست یافته که در ادامه مشاهده خواهید کرد. این سایت طی آزمایش فن جدید AMD با نام Wraith Spire، به روشی جهت مقایسه‌ی فن خنک‌کننده‌ی اینتل و AMD با استفاده از مادربرد Asrock X570 Phantom Gaming-ITX / TB3 دست یافته است. این مادربرد ویژه از منفذهای نوع LGA1156 جهت نصب فن خنک‌کننده بهره می‌برد. به این معنی که به‌صورت پیش فرض از فن‌های خنک‌کننده‌ی اینتل پشتیبانی می‌کند. با آنکه شرکت Asrock این اقدام را در جهت افزایش فضای داخل کیس انجام داده اما تعبیه‌ی این نوع منفذ فرصتی را جهت نصب و آزمایش فن خنک‌کننده‌ی اینتل روی پردازنده‌ی رایزن 5 3600 فراهم آورده است.

amd intel cooler

با این حال به دلیل اینکه این نوع مادربرد تنها از فن‌های اینتل پشتیبانی می‌کند، در این مقایسه جهت آزمایش فن Wraith range روی همان پردازنده‌ی رایزن 5 3600 از مادربرد Asrock Steel Legend استفاده شده است. حتی با وجود تفاوت طرح‌بندی در مادربرد، به دلیل اینکه پردازنده‌ی مشابه و تنظیمات یکسانی به‌کار گرفته‌ شده، شاهد نتایج دقیقی خواهیم بود. در مادربردهای نوع Mini-ITX به دلیل انباشتگی قطعات در اطراف فن، فضای آزاد وجود ندارد. همین امر می‌تواند سبب عملکرد ضعیف‌تر پردازنده شود و از آنجایی که مادربرد Asrock X570 Phantom Gaming-ITX / TB3 از نوع Mini-ITX است، جهت ایجاد همان این تأثیر منفی در مادربرد Asrock Steel Legend، صفحات مقوایی در اطراف فن‌خنک‌کننده قرار داده شده که همانند نوع Mini-ITX باعث به‌وجود آمدن موانع مشابهی بر سر راه جریان هوا گردیده و شرایط را یکسان می‌کنند.

مسئله‌ی بعدی سرعت خنک‌کننده در طول آزمایش بود. به‌صورت معمول فن‌های خنک‌کننده‌ی اینتل پر سروصدا هستند، ولی در عین حال سرعت بالایی دارند. این فن‌ها روی پردازنده‌ی Core i7-8700 و مادربرد Z390 سرعتی در حدود ۳۰۰۰ - ۳۵۰۰ دور در دقیقه از خود نشان می‌دهند؛ اما در مادربرد Phantom Gaming-ITX هرگز به سرعت بالای ۲۱۰۰ دور در دقیقه دست نمی‌یابند که این مسئله برای اینتل خطا در عملکرد محسوب می‌شود. زیرا پردازنده‌های اینتل برای کنترل دما و جلوگیری از ذوب شدن PCB (برد مدار چاپی متعلق به مادربرد) به‌شدت به فن خنک‌کننده متکی هستند.

amd intel cooler

با درنظرگرفتن محدودیت سرعت، آزمایش روی هرکدام از فن‌ها، در سرعت ۲۰۰۰ دور در دقیقه و تحت شرایط یکسان گردش هوا در داخل کیس انجام شد. برای به‌دست‌آوردن داده‌های دقیق، نیاز به ثابت‌بودن ولتاژ و ضریب پردازشی بود؛ اما به دلیل اینکه این آزمایش صرفا جنبه‌ی علمی ندارد و بیشتر در جهت مقایسه‌ی عملکرد سیستم خنک‌کننده است، موارد یادشده در پردازنده‌ی رایزن 5 3600 در حالت خودکار قرار داشت.

طی چندین سال گذشته، اینتل مدل‌های مختلفی برای فن خنک‌کننده عرضه کرده است. اما در این مقایسه از فن‌های نام آشنای مدل E97378-001 و Intel E97379-001 استفاده شده‌ است. E97378 دارای هسته‌ی مسی و باله‌های آلومینیومی بوده و برای اولین‌بار به همراه پردازنده‌های Sandy Bridge Core i5 و i7 عرضه شد. E97379 نیز فنی تماما آلومینیومی است و برای اولین‌بار به همراه پردازنده‌ی Core i3 Sandy Bridge به بازار راه یافت. اینتل نه‌تنها برای پردازنده‌های i5 و i7 سری Sandy Bridge، بلکه برای سری‌های Ivy Bridge و Haswell نیز از مدل دارای هسته‌ی مسی استفاده کرد. اما از زمان ارائه‌ی پردازنده‌های Skylake، اینتل استفاده از این سری از فن‌های خنک‌کننده را کنار گذاشت و مدل‌های ارزان‌قیمت‌تر آلومینیمی را جایگزین آن کرد. به عبارت دیگر این فن‌ها هنگام استفاده در پردازنده‌هایی مانند Core i7-8700 که ۶ هسته‌ی پردازشی و ۱۲ رشته‌ دارند، به دلیل مشکلات موجود در طراحی، در دمای ۱۰۰ درجه‌ی سانتی‌گراد از داخل کیس به بیرون پرتاب می‌شوند. اما اینتل توجه چندانی به نقص این فن‌ها در طراحی ندارد و مسئله‌ی تاسف‌بار‌تر این است که پردازنده‌های جدید و گران‌قیمت ۸ هسته‌ای Core i7-9700، دقیقا با همان فن معیوب عرضه می‌شوند.

نتایج

Wraith Prism فن خنک‌کننده‌ی شرکت AMD است که روی پردازنده‌های رایزن 7 3700X و 3800X به همراه رایزن 9 3900X عرضه می‌شود. اوج دمای رایزن 5 3600 زمانی‌که فن Wraith Prism در دور ۲۱۰۰ کار می‌‌کرد و مسیر گردش هوا با صفحات مقوایی پوشانیده شده بود، تنها ۷۱ درجه‌ی سانتی‌گراد بود. بنابراین برای این مدل فن، رقم ۷۱ ثبت شد. در نسخه‌ی مسی Wraith Spire، دمای پردازنده‌ی رایزن کمی بالاتر بود و در حدود ۷۴ درجه سانتی‌گراد ثبت شد که این دما سبب پایین‌آمدن ۵۰ مگاهرتزی فرکانس کاری پردازنده می‌شود و در نتیجه‌ی این کاهش فرکانس، بار حرارتی نیز تا حدودی کاهش می‌یابد. نسخه‌ی آلومینیومی این مدل که به‌همراه پردازنده‌های 3600X رایزن عرضه می‌شود، دمای پردازنده‌ی یادشده را تا حدود ۷۷ درجه سانتی‌گراد بالا می‌برد.

amd intel cooler

هنگام استفاده از فن Wraith Stealth دمای پردازنده به ۹۰ درجه رسید که رقم ایده‌آل و مناسبی نیست. در این دما تراشه‌ی رایزن 5 3600، فرکانس ۴۰۵۰ مگاهرتزی خود را حفظ کرد، اما احتمالا پردازنده تا کاهش ۵۰ مگاهرتزی فرکانس فاصله‌ی اندکی داشت. سپس زمانی‌که از فن مسی اینتل استفاده می‌شد، فرکانس پردازشی هنگامی کاهش یافت که دمای پردازنده‌ی یادشده تا ۹۱ درجه بالا رفته بود. فن آلومینیومی اینتل نیز که سال‌ها به‌عنوان سیستم خنک‌‌کننده‌ی مرجع در تمامی پردازنده‌های دارای شناسه‌ی بدون پسوند K عرضه می‌شد، دمای تراشه‌ی رایزن 5 3600 را تا ۹۵ درجه‌ سانتی‌گراد افزایش داد و فرکانس کاری آن را تا ۳۹۷۵ مگاهرتز پایین آورد.

این مقایسه تا حدودی تفاوت میان فن‌های اینتل و AMD را مشخص نمود. نکته‌ی قابل‌توجه که از نتایج این آزمایش استنتاج می‌شود، آن است که فن‌های اینتل نباید در پردازنده‌هایی که دارای توان طراحی حرارتی دست‌کم ۶۵ وات هستند، مورد استفاده قرار گیرند؛ چه‌بسا استفاده از این فن‌ها در ‌پردازنده‌هایی با توان طراحی حرارتی ۱۴۰ وات امکان دارد موجب از بین رفتن تراشه‌ی مذکور شود. بدیهی است که عملکرد Wraith Stealth نیز تعریف چندانی نداشت.

پردازنده‌ی رایزن 5 3600 که دارای قیمت مناسب ۲۰۰ دلار است، همراه‌با فن مدل Stealth عرضه می‌شود. اما هنگام خرید پردازنده می‌توان تنها با صرف ۲۰ دلار هزینه‌ی بیشتر، نسخه‌ی مطمئن‌‌تر و کاراتری از آن را تهیه کرد؛ چرا که پردازنده‌های ۲۲۰ تا ۳۰۰ دلاری شرکت AMD از فن‌های Wraith Spire بهره می‌برند که این مدل فن، در پردازنده‌ی Ryzen 5 3600 سبب کاهش ۲۰ درجه‌ای دما می‌شود. همچنین پردازنده‌های ۳۳۰ دلاری یا گران‌تر این شرکت به همراه فن Wraith Prism عرضه می‌شوند که تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد خنک‌تر عمل می‌کنند.

amd intel cooler

جای تاسف است که اینتل نسل فعلی پردازنده‌های Core i7-9700 را با همان خنک‌کننده‌ی آلومینیومی معیوب عرضه می‌کند. از آنجایی این نوع فن روی پردازنده‌های 8700 اینتل و در فرکانس‌های کاری بالا سبب آسیب به تراشه می‌شود، بنابراین مطمئنا برای 9700 نیز مشکل مشابهی را ایجاد خواهد کرد. وزن این خنک‌کننده‌ها فقط ۱۶۸ گرم است، این در حالی است که رایزن 7 3700X به فن خنک‌کننده‌ی ۵۵۲ گرمی Wraith Prism مجهز شده و در ساختار خود دارای سه برابر فلز بیشتر بوده و با همان قیمت پردازنده‌های اینتل عرضه می‌شود.

حدود یک سال پیش Techspot مطلبی را تحت عنوان «نیاز به اصلاح» منتشر کرد که اختصاص به مواردی جهت اصلاح در راستای بهبود عملکردی پردازنده‌ها و کارت‌های گرافیکی شرکت‌های AMD، اینتل و Nvidia داشت. در این مطلب به نقص‌های عملکردی بسیاری در محصولات اینتل اشاره شده بود که شامل معیوب بودن خنک‌کننده‌ی اینتل نیز می‌شد. با این حال این شرکت هیچ تغییری در آن‌ها ایجاد نکرد. امید می‌رود تا در نسل 10 پردازنده‌های اینتل شاهد بهبود عملکردی در این نوع خنک‌کننده‌ها باشیم.

فن‌های Wraith متعلق به شرکت AMD اگرچه سطح عملکرد مطلوب‌تری از خود به نمایش می‌گذارند، اما کاربران به‌جای استفاده از این نوع فن‌ها، می‌توانند با صرف هزینه‌ی بیشتری تا سقف ۲۰ تا ۳۰ دلار، فن‌های طرح برج خنک‌کننده‌ی شرکت‌های ثالث را که دارای عملکرد بهتری نیز هستند، از بازار قطعات جانبی تهیه کنند. با این حال بیشتر کاربران، خرید فن را به‌عنوان نیاز مهم و یک به‌روز‌رسانی در جهت بهبود عملکرد سیستم نمی‌دانند. پردازنده‌ی رایزن 3700X نیز به کمک فن Wraith Prism کارایی بالایی از خود نشان می‌دهد. در این نوع پردازنده صدای فن بسیار پایین است و به لطف عملکرد مناسب Prism، دمای پردازنده در بیشترین حالت به ۷۸ درجه می‌رسد.

نکته‌ی مهم در مقایسه‌ی خنک‌کننده‌های اینتل و AMD توسط سایت فناوری Techspot، آزمایش هر دو خنک‌کننده روی پردازنده‌ی AMD رایزن 5 3600 بوده و با توجه به اینکه فن اینتل برای تراشه‌های این شرکت بهینه‌سازی شده است، به قطع نمی‌توان مقایسه‌ی دقیقی بین سیستم‌های خنک‌کننده‌ی این دو شرکت انجام داد. با همه‌ی این توصیفات، انتخاب فن مناسب بستگی به نوع و میزان عملکرد سیستم کاربران دارد. قطعا پردازنده هنگام انجام اعمال محاسباتی سبک، گرمای کمتری تولید می‌کند و حتی خنک‌کننده‌ی مرجع اینتل، به‌سادگی روی آن کنترل حرارتی خوبی خواهد داشت. 

مقاله رو دوست داشتی؟
نظرت چیه؟
داغ‌ترین مطالب روز
تبلیغات

نظرات