همه‌چیز درباره Exynos 2400؛ تراشه پرحاشیه‌ای که با گلکسی S24 از راه می‌رسد

ظاهراً سامسونگ در حال توسعه‌ی اگزینوس ۲۴۰۰ است؛ تراشه‌ی جدیدش که احتمالاً در مدل‌هایی از سری گلکسی اس ۲۴ استفاده خواهد شد. پس از توسل به تراشه‌های کوالکام برای سری گوشی‌ S23، بعید نیست که شرکت کره‌ای استراتژی قدیمی‌اش یعنی استفاده از تراشه‌های اگزینوس و کوالکام در مدل‌ها و مناطق مختلف را در قالب نسل جدید پرچمدارانش دوباره زنده کند.

اخبار بسیاری حول محور قابلیت‌های Exynos 2400 می‌چرخند؛ از مشخصات اصلی گرفته تا مقایسه‌اش با رقیب قدری چون Snapdragon 8 Gen 3. با زومیت همراه باشید تا نگاهی اجمالی به پردازنده‌ی پرچمدار سامسونگ و ویژ‌گی‌های احتمالی آن بیندازیم.

مجتبی بوالحسنی

تاریخچه‌ی تراشه‌ی پرچم‌دار سامسونگ اگزینوس

مطالعه '19

با اینکه وجود این تراشه هنوز به‌طور رسمی تأیید نشده است، گزارش‌های افشاگران معتبر خبر از آماده‌سازی این تراشه برای استفاده در برخی از مدل‌های گلکسی اس ۲۴ در سال ۲۰۲۴ می‌دهند؛ اگر به تاریخچه‌ی سامسونگ در معرفی اگزینوس‌های گذشته هم نیم‌نگاهی داشته باشیم، اینکه اگزینوس ۲۴۰۰ در سه ماهه‌ی نخست ۲۰۲۴ و در کنار پرچمداران جدید سری اس معرفی شود، دور از ذهن نیست.

با این همه، پس از عملکرد نا‌امید‌کننده‌ اگزینوس ۲۲۰۰ در گوشی S22، کره‌ای‌ها در اقدامی ناگهانی تمامی مدل‌های سری S23 خود را به Snapdragon 8 Gen 2 شرکت رقیب مجهز کردند؛ این تصمیم باعث داغ شدن گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر کنار گذاشته‌ شدن تراشه‌های اگزینوس تا آینده‌ای نامعلوم شد.

سامسونگ در تلاش برای بازنگری اساسی در صنایع نیمه‌هادی خود است اما همچنان احتمال دارد اگزینوس ۲۴۰۰ را محدود به مناطقی چون آسیا و اروپا و مدل‌های عادی S24 کند. در هر صورت، آتش‌ خاموش‌شده‌ی ماجراهای اگزینوس در برابر اسنپدراگون، دوباره شعله‌ور می‌شود.

جدیدترین پردازنده‌های Arm Cortex: بدون شک اگزینوس ۲۴۰۰ برای رقابت با رقبای قدرتمند خود از جدیدترین معماری هسته‌های آرم بهره خواهد برد؛ هسته‌هایی که با استناد بر شایعات، در چیدمان غیررایج ۱۰ هسته‌ای به‌صورت زیر کنار هم قرار گرفته‌اند:

• یک هسته‌ی Cortex-X4 با فرکانس ۳.۱۶ گیگاهرتز
• دو هسته‌ی Cortex-A720 با فرکانس ۲.۹ گیگاهرتز
• سه هسته‌ی Cortex-A720 با فرکانس ۲.۷ گیگاهرتز
• چهار هسته‌ی Cortex-A520 با فرکانس ۱.۹۵ گیگاهرتز

هسته‌ی Cortex-X4، آخرین پردازنده‌ی رده بالای آرم به‌حساب می‌آید که به منظور دستیابی به بالاترین کارایی تک هسته‌ای طراحی شده است. هسته‌های A720 هم وظیفه برقراری تعادل بین عملکرد و بهره‌وری مصرف انرژی را برعهده دارد. هسته‌های A520 نیز از نوع بسیار کم‌مصرف هستند. آرایش تراشه‌ی سامسونگ با آرایش ۲+۳+۲+۱ اسنپدراگون ۸ نسل ۳ تفاوت دارد.

روی آوردن کامل اگزینوس به مجموعه دستو‌ر‌های ۶۴ بیتی Armv9.2، به معنی پشتیبانی نکردن این تراشه از برنامه‌های ۳۲ بیتی است؛ البته مهاجرت اندروید به این معماری از سال‌ها پیش آغاز شده و به جز برخی برنامه‌های قدیمی، بسیاری از برنامه‌ها، مشکلی با این موضوع نخواهند داشت.

مجتبی بوالحسنی

ARM هسته‌ Cortex X4 را با ارتقای عملکرد ۱۵ درصدی نسبت به X3 معرفی کرد

مطالعه '3

نسل جدید پردازنده‌ی گرافیکی AMD: یکی از معدود نقاط قوت اگزینوس ۲۲۰۰، استفاده‌ آن از پردازنده‌ی‌ گرافیکی Xclipse 920 مبتنی بر ریز‌معماری RDNA 2 شرکت AMD بود؛ با اینکه احتمالاً تازه‌ترین تراشه‌ی سامسونگ از Xclipse 940، با دو برابر هسته‌های گرافیکی و مبتنی بر ریز‌معماری قوی‌تری از RDNA 2، بهره خواهد برد؛ شایعات از ناکامی این پردازنده‌ی‌ گرافیکی در رقابت با واحد گرافیکی Adreno 750 استفاده‌شده در اسنپدراگون ۸ نسل ۳ خبر می‌دهند.

انتظار می‌رود که Xclipse 940 از ۶ پردازنده‌ی ورک‌گروپ (WGP) در برابر ۳ واحد استفاده‌شده در Xclipse 920 بهره ببرد؛ با این حال، نشت‌های اخیر بیانگر عدم موفقیت سامسونگ در بهینه‌سازی کارایی و سرعت کلاک پردازنده‌ی گرافیکی جدید هستند. به نظر می‌رسد که دلیل این مشکلات، وجود ضعف در ریز‌معماری RDNA 2 بوده و نه کیفیت فرایند ساخت؛ به همین خاطر غول اندرویدی مجبور به کاهش فرکانس این پردازنده‌ی گرافیکی تا حدود ۱.۱ تا ۱.۲ گیگاهرتز شده است. با این سرعت‌ها، قدرت پردازش گرافیکی پرچمدار تراشه‌های اگزینوس، چیزی در حد اسنپدراگون ۸ نسل ۲ خواهد بود.

با وجود توانایی این تراشه‌ی گرافیکی در پردازش‌های مبتنی‌بر رهگیری پرتو (Ray Tracing) به‌لطف ریزمعماری AMD، احتمالاً سیستم-روی-یک-چیپ سامسونگ در این پردازش‌‌ها حتی از جدیدترین پرچمدار کوالکام هم قوی‌تر ظاهر شود؛ با وجود پیروزی در این جبهه، ساخته‌ی کره‌ای‌ها هنوز توانایی رقابت با کوالکام در قدرت خام گرافیکی را ندارد.

مودم و قابلیت‌های هوش‌مصنوعی جدید: این روزها که سر‌و‌صدای هوش‌ مصنوعی همه‌جا شنیده می‌شود، بدون شک سامسونگ هم اگزینوس ۲۴۰۰ را از این قابلیت‌ها بی‌نصیب نمی‌گذارد. طبق گزارش‌ها، قدرت ۴۴ ترافلاپسی پردازش‌های هوش‌مصنوعی تراشه‌ی کره‌ای‌ها از مقدار ۶۰ ترافلاپسی اسنپدراگون ۸ نسل ۳ کمتر است؛ اما این عدد‌ها به خودی خود معنای چندانی ندارند و عملکرد این دو رقیب در دنیای واقعی مهم‌تر تلقی می‌شوند.

در زمینه‌ی ارتباطات، بعید نیست که سامسونگ از مودم اگزینوس ۵۳۰۰ که ابتدای ۲۰۲۳ معرفی شد، در جدیدترین تراشه‌اش استفاده کند. از جمله قابلیت‌های این مودم می‌توان به سرعت دانلود تا ۱۰ گیگابیت، سرعت آپلود تا ۳.۸۷ گیگابیت و ارتباط دوطرفه‌ی ماهواره‌ای اشاره کرد. به علاوه، انتظار داریم که مودم استفاده‌شده در اگزینوس ۲۴۰۰ از فناوری‌های پیشرفته‌ی تجمیع فرکانس، بهره‌وری بیشتر در مصرف انرژی و دیگر قابلیت‌های معرفی‌شده در نسخه ۱۸ جدیدترین استاندارد 3GPP 5G پشتیبانی کند.

در آخر، تراشه‌ی پرچم‌دار بعدی سامسونگ علاوه‌بر پشتیبانی از حافظه‌های سریع UFS 4.0 و رم LPDDRX5 با پهنای باند ۸.۵ گیگابیت‌در‌ثانیه، از پردازنده‌ی سیگنال تصویر (ISP) بهبود یافته‌‌ای بهره می‌برد که امکان پشتیبانی از دوربین ۳۲۰ مگاپیکسلی و فیلم‌برداری با وضوح 8K و نرخ ۶۰ فریم‌‌برثانیه را ممکن می‌کند. البته به‌دلیل سابقه‌ی غول فناوری کره‌ جنوبی در حذف ویژگی‌ها از تراشه‌هایش، مشخص نیست که در نهایت پای کدام‌یک از ویژگی‌های ذکرشده به اگزینوس ۲۴۰۰ باز شود.

امیدواریم پیش از بازگشت تراشه‌های اگزینوس به گوشی‌های پرطرفداری چون سری S، سامسونگ این دو نگرانی کاربران و علاقه‌مندان را برطرف کند:

گلوگاه‌نشدن و ارائه‌ی حداکثر کارایی: سامسونگ باید مطمئن شود که اگزینوس ۲۴۰۰ توانایی ارائه‌ی حداکثر کارایی‌اش را به‌صورت پایدار داشته باشد. مدل‌های پیشین اگزینوس همیشه با مشکلات دما دست و پنجه نرم می‌کردند و برای حل این مشکلات، سامسونگ ناگزیر دست به کاهش سرعت آن‌ها می‌زد. با تکیه بر پیشرفت‌های حاصل‌شده در صنایع نیمه‌هادی و فرایند‌های ساخت، امیدواریم که مهندسان کره‌ای راه‌حل این مشکل دیرینه را پیدا کرده باشند.

کارایی مشابه هر دو سری اسنپدراگون و اگزینوس: تا پیش از سری S23، فرقی نداشت که کدام‌یک از مدل‌های جدیدترین پرچمدار سامسونگ را خریداری کنید؛ همیشه آن مدل‌هایی که از تراشه‌ی خود کره‌ای‌ها استفاده می‌کردند از مدل‌های مجهز به تراشه‌ی اسنپدراگون که در بازار‌های خاص عرضه می‌شدند، کارایی کمتری داشتند. مشتریان یک مدل خاص، حق دارند که تجربه‌ی مشابهی با همه‌ی خریداران آن مدل داشته باشند؛ سامسونگ باید سعی کند تا با بهبود کارایی اگزینوس ۲۴۰۰ در زمینه‌های مختلف، این نزاع دیرینه را ختم به خیر کند.

بنا‌ بر تازه‌ترین افشاگری از کاربر @OreXDA، مدل‌ بالارده‌ای چون Galaxy S24 Ultra در تمامی بازار‌ها از تراشه‌ی اسنپدراگون استفاده خواهد کرد؛ در نهایت، شاید استفاده از اگزینوس ۲۴۰۰ به مدل‌های پایه‌ی S24 و +S24 که در بازار‌های آسیایی از جمله چین و کره‌ی‌جنوبی عرضه می‌شوند، محدود شود؛ اما دلیل عقب‌نشینی سامسونگ چه بوده است؟

تا زمانی که سامسونگ توانایی رقابت تمام‌قد با پردازنده‌هایی امثال Snapdragon 8 Gen 3 را ندارد، شاید بهتر باشد که حداقل در پرچمدار‌های خود، به استفاده از تراشه‌های شرکت‌های رقیب ادامه دهد؛ درست مثل سری S23، استفاده از تراشه‌ی اسنپدراگون در بازار‌های جهانی از تفاوت کارایی مدل‌های مختلف این سری گوشی‌ها و در نهایت نارضایتی کاربران جلوگیری می‌کند. اگر کره‌ای‌ها به‌دنبال حفظ و ایجاد اعتبار بیشتر برای صنایع نیمه‌هادی خود هستند، امن‌ترین انتخاب، استفاده نکردن از اگزینوس ۲۴۰۰ در سری S24 است.