ساخت یک ژنوم کاملا مصنوعی توسط دانشمندان

دانشمندان در حال دستیابی به موفقیتی در مهندسی زیستی هستند که با رسیدن به آن، می‌توانند ارگانیسم‌ مصنوعی بسازند. ساخت ارگانیسم‌ مصنوعی می‌تواند به تولید انواع جدید دارو و سوخت کمک کند.

انسان‌ها دوستی در بین مخمّرها یافته‌اند. این دوست یک یوکاریوت تک‌سلولی است که انسان‌ها از آن در کارهای مختلفی مانند پختن نان یا تهیه برخی نوشیدنی‌ها استفاده می‌کنند.

یک تیم بین‌المللی از محققان توانسته‌ است راهی برای ساخت قسمت اعظمِ کد‌ ژنتیکیِ مخمّر بیابد. قبل از اعلام خبر مربوط به یافته‌ی اخیر، این تیم موفق به ساخت کامل یکی از ۱۶ کروموزوم مخمر شده بود. اکنون تیم پژوهشی یک سری از مقالات مرتبط با این تحقیق را در مجله‌ی ساینس منتشر کرده است که نشان می‌دهد اعضای تیم توانسته‌اند ۵ کروموزوم دیگر از ۱۶ کروموزوم مخمّر را به‌طور کامل بسازند و شمار کروموزوم‌های ساخته‌شده را به ۶ برسانند. آن‌ها می‌گویند در تلاش‌اند تا پایان این سال، ۱۰ کروموزوم باقی‌مانده را هم بسازند و به‌طور کامل به یک ژنوم مصنوعی دست پیدا کنند.

 مخمر

در حالی که برخی جوامع پزشکی در مورد ساخت ژنوم مصنوعی خیلی خوش‌بین نیستند، بسیاری از صاحب‌نظران به تحسین دستاورد اخیر و پروژه‌ی مرتبط با آن پرداخته‌اند. دنیل گیبسون، معاون رئیس دپارتمان فناوری‌های DNA در بخش ژنومیک مصنوعی، در مقاله‌ای پژوهشی در این باره اظهار داشت:

این پروژه واقعاً به ما اجازه می‌‎دهد که چگونگی طراحی یک سلول را به‌طور کامل بفهمیم و درک این موضوع می‌تواند بسیاری از کاربردهای ما برای آینده را برنامه‌ریزی کند. 

در بین کاربردهای مختلفی که برای این دستاورد متصور می‌شود، برخی از آن‌ها عالمان اخلاق و زیست‌شناس‌ها و زیست‌بوم‌گرا‌ها را نگران می‌کنند. ‫تاد کویکن از بخش مهندسی ژنتیک و مرکز اجتماعی دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی، پتانسیل تصادفی بودن یا هدفمند بودنِ تبدیل ارگانیسم‌های مصنوعی به گونه‌های مهاجم را مقایسه کرده است و می‌گوید:

شما این‌گونه تصور کنید که یک گونه‌ی مهاجم را وارد یک محیط متفاوت می‌کنید؛ یعنی این کار چنین پیچیدگی‌هایی را در سیستم ایجاد می‎کند.

پروژه‌‌ی ساخت ژنوم مخمّر، تحت شرایط تأکید بر ایمنی و همچنین اخلاق انجام می‌گیرد. جورج چرچ، متخصص‌ ژنتیکِ برجسته‌ی دانشگاه هاروارد، می‌گوید:

این دوره‌ی جدید که ما آن را آغاز کرده‌ایم، فراتر از ویرایش‌های کوچک در تک‌ژن‌ها است، بلکه دوره‌ی به‌ دست آوردن توانایی نوشتن هر آنچه می‌خواهیم، در سرتاسر ژنوم است. هدف این است که بتوانیم آن را تا جایی که درکِ ما اجازه می‌دهد، به‌طور ریشه‌ای تغییر دهیم.