روش های درمانی تازه برای سرطان؛ مسیری جدید به سمت درمان ایدز

در چند روز گذشته، کنفرانس بین‌المللی ایدز در شهر پاریس برگزار شد. یکی از موضوعات مهم در این کنفرانس، بهره‌گیری از تحقیقات دیگر دانشمندان در حوزه‌های دیگر درمانی برای مهار ویروس اچ‌آی‌وی بود. در این میان پیشرفت‌های صورت گرفته در درمان سرطان، می‌توانند اهمیت زیادی برای دانشمندان حوزه‌ی ایدز داشته باشند. با اینکه تفاوت‌های زیادی بین این دو بیماری وجود دارند؛ ولی می‌توان مشابهت‌های بنیادی هم بین این دو پیدا کرد. به‌عنوان مثال تمرکز دانشمندان در درمان هر دوی این بیماری‌ها بر تقویت سیستم ایمنی ازکارافتاده‌ی بدن است. رئیس پیشین انجمن جهانی ایدز در این مورد می‌گوید:

مشابهت‌های سرطان و ایدز قابل مشاهده هستند. در هر دو مورد با یک سیستم ایمنی تضعیف‌شده طرف هستیم که در هدف قرار دادن سلول‌های آلوده به اچ‌آی‌وی و سلول‌های سرطانی ناتوان است.

در هر دوی این بیماری‌ها، سلول‌های مخرب با پوششی از پروتئین‌های پیچیده موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شوند و تلاش‌های دانشمندان هر دو حوزه، به شناسایی سلول‌های مخرب، میزان و نحوه‌ی پخش شدن این سلول‌ها معطوف شده است.

موضوع مهم دیگر، پنهان شدن سلول‌های مخرب در بین سلول‌های سالم بدن است که کار را برای دانشمندان سخت‌تر می‌کند. پزشکان به‌اصطلاح در اچ‌آی‌وی می‌گویند که ویروس در سلول خوابیده است؛ بدین معنا که داروهای ضد ویروسی که فرد مبتلا باید روزانه مصرف کند، قادر به‌دنبال کردن ویروس نیستند. 

در بخش سرطان، دانشمندان به پیشرفت‌های خوبی دست پیدا کرده‌اند و توانسته‌اند نوع جدیدی از داروهای ایمونوتراپی را توسعه دهند که در بیماران آزمایشی تا ۲۰ درصد منجر به از بین رفتن کامل سلول‌های سرطانی شده است. پژوهشگران حوزه‌ی ایدز امیدوار هستند که بتوانند از این دستاورد در تحقیقات خود استفاده کنند. 

شارون لوین، محقق اچ‌آی‌وی که تحقیقات خود را بر بازسازی قوای ازدست‌رفته‌ی سیستم ایمنی بدن متمرکز کرده است، در این مورد می‌گوید:

قسمتی از سیستم ایمنی که موظف به شناخت ویروس HIV است، سلول‌های T هستند که توسط همین ویروس، عملکردها آن‌ها محدود می‌شود یا از بین می‌رود. در آزمایش‌های صورت گرفته مشاهده کردیم که با قرار دادن سلول‌های تی در یک بلاکرِ Immune checkpoint، قدرت به این سلول‌ها برمی‌گردد.

داروهای ایمونوتراپی سرطان می‌توانند در بیدار کردن سلول‌های پنهان‌شده در سلول‌های بدن هم کاربردی باشند تا بدین طریق، داروهای ضدویروسی کار خود را انجام دهند. بااین‌حال در آزمایش‌ها این داروها تنها ۵۰ نفر هم‌زمان مبتلا به ایدز و سرطان بودند؛ بنابراین نمی‌توان نتایجی خیلی عمومی از آن به دست آورد. همچنین بیماران مبتلا به ایدز که با استفاده از داروهای موجود به وضعیتی متعادل رسیده‌اند، با شروع آزمایش‌های جدید دوباره به وضعیتی نامشخص وارد می‌شوند که ریسک بالایی برای بیمار و محققان دارد.

آنتونی فوچی، رئیس مؤسسه‌ی ملی آلرژی و بیماری‌های واگیردار آمریکا، در مصاحبه‌ای می‌گوید:

ما نباید فکر کنیم که درمان سرطان مشابه درمان ایدز است و داروهای سرطانی برای درمان ایدز کاربردی خواهد بود. اچ‌آی‌وی ویروسی کاملا متفاوت است و نباید فکر کنیم که روش درمانی این دو بیماری یکسان است.