اخبار مربوط به مواد و غذاهای سرطان‌زا را تا چه حد باید باور کنیم و جدی بگیریم؟

موارد زیادی در این دنیا می‌توانند باعث ابتلا به سرطان شوند. بعضی نوشیدنی‌ها سرطان‌زا هستند؛ بعضی گوشت‌ها نیز همینطور. گوشی‌های همراه هم می‌توانند سرطان‌زا باشد. ضمن این که فلوراید موجود در آب آشامیدنی هم می‌تواند باعث سرطان شود. در مورد ورزش نکردن چطور؟ این مورد هم قطعا باعث سرطان خواهد شد.

خوشبختانه در کنار این همه‌ی عوامل سرطان‌زا، مواردی هم وجود دارند که مانع سرطان می‌شوند. به‌عنوان مثال میوه‌ها و سبزی‌ها، ضد سرطان‌های خیلی خوبی هستند. روی آجیل‌ها هم می‌توانید در این خصوص حساب کنید. در این میان مواردی وجود دارند که هم می‌توانند باعث بروز سرطان شوند و هم از وقوع سرطان جلوگیری کنند.

اخبار و روزنامه‌ها موارد ضدونقیضی در این باره می‌گویند. شاید بارها در تیتر اخبار دیده باشیم که پژوهشگران دریافتند عامل ایکس باعث سرطان می‌شود. این تیترها کم‌وبیش در حال تکرار شدن هستند. نمونه‌های زیر جزو برجسته‌ترین تیترهای خبری اخیر در خصوص ابتلا به سرطان هستند:

• تحقیقات منتشرشده در Gut ثابت کرد که مکمل‌های کلسیم باعث بروز سرطان خواهند شد.
• یک وب‌سایت پزشکی محبوب اعلام کرد که خوردن کلم بروکلی با خردل از ابتلا به سرطان جلوگیری می‌کند.
• تحقیق منتشرشده در Science Advances نشان داد که باکتری‌های پوست انسان قدرت مبارزه با سرطان دارند.
• مقاله‌ی دیگری نوشته است که میوه‌‌ی پاپایا می‌تواند از سرطان روده‌ی بزرگ پیشگیری کند.
• تحقیق دانشگاه کاتانیا نشان داد که قهوه می‌تواند مانع ابتلا به سرطان شود.

به نظر شما هم گیج‌کننده به نظر می‌رسد؟ واقعا همین‌طور است. به همین دلیل است که مردم دیگر به تیترهای مربوط به سرطان‌زاها توجهی نمی‌کنند.

سرطان دومین علت مرگ‌ومیر در ایالات متحده است. چنانچه تمام این تیترها درست باشند، تنوع چندانی برای سبک زندگی افراد باقی نمی‌ماند و همه مجبور خواهند بود به یک شکل خاص عمل کنند. با این حال، حاصل پژوهش‌های علمی در چندین دهه نشان داده است که اکثر سرطان‌ها بیماری‌های پیچیده‌ای هستند که به‌وسیله‌ی ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می‌شوند و در موارد نادری، سرطان تنها به یک دلیل خاص زندگی فرد مبتلا را مورد تهدید قرار داده است.

چنانچه بخواهید بیش از حد به این تیترها توجه نشان بدهید تأثیر مثبتی در سلامت خود مشاهده نخواهید کرد از طرفی بی‌توجهی به تمام آن‌ها نتیجه‌ی قابل قبولی نخواهد داشت.

به‌طور خلاصه هر گروه یا سازمانی اعلام کند که راه حل نجات از سرطان را پیدا کرده است، به‌طور حتم دروغ گفته است. سرطان از نظر علمی، علت واضح و مشخصی ندارد. بنا به گفته‌ی انجمن سرطان آمریکا، تقریبا بیش از ۳۰۰ فعالیت و ماده می‌توانند باعث بروز سرطان شوند و به‌همین میزان می‌توانند از ابتلای به سرطان پیش‌گیری کنند. می‌توان گفت پیگیری تمامی این عوامل غیر ممکن است و حتی ارزش این تلاش را هم ندارد؛ زیرا بسیاری از این توصیه‌ها ضدونقیض هستند.

در واقع مطالعات دانشمندان و پژوهشگران بخش بسیار کوچکی از یک موضوع بسیار بزرگ است. کاری که پژوهشگران می‌کنند، آن است که پارامترهای خاصی را در نظر می‌گیرند تا زمینه‌ را برای آزمایش‌های بعدی آماده کنند. شاید بعضی از مطالعات اولیه روی موش‌ها جواب دهد یا نتایج آن‌ها جالب باشد؛ اما بدان معنا نیست که بتوان از این نتایج روی انسان‌ها هم استفاده کرد. گاهی مواقع هم دانشمندان متوجه ارتباط دو پارامتر با هم می‌شوند؛ اما نوع این ارتباط را نمی‌توانند کشف کنند؛زیرا ممکن است پای عامل سومی هم در میان باشد.

چنانچه این پژوهش‌ها، بخواهد توصیه‌های قبلی پزشکان را تغییر دهد، به مطالعاتی نیاز است که حاصل آن‌ها نتیجه‌گیری‌های قطعی و اثبات‌شده باشد. بنابراین پیشرفت واقعی علم در خلاصه‌ای از ده‌ها، صدها یا هزاران زمینه‌ی مطالعاتی حاصل می‌شود.

در حال حاضر، می دانید که کدام توصیه‌ها توسط دکترها گفته نشده است؟ بله. تیتر خبرها! بنابراین وقتی صحبت از مرگ و زندگی می‌شود جان عزیز خود را به دست اخبار زرد نسپارید. در این میان، احتمالا همان آموزه‌هایی که در دوران دبستان برای سلامت به شما گفته‌اند، کافی است؛ میوه و سبزی مصرف کنید، ورزش کنید و به توصیه‌های پزشک خود عمل کنید.