روشهای درمانی کارامد برای بهبود دردهای مزمن ناحیه پایین کمر
اکثر افرادی که تنها درد کمی در ناحیه پایین کمر خود احساس میکنند در عرض ۶ هفته بهبود پیدا میکنند، اما دوسوم افراد حتی بعد از گذشت سه ماه هم درد دارند. گاهی اوقات هم بعد از ۱۲ ماه، درد هنوز ادامه دارد؛ ولی از شدت آن کم میشود.
با این حال، عود کردن و بازگشت درد مسئلهی رایجی است و در تعداد کمی از افراد بهطور مداوم و همیشگی ادامه پیدا میکند و بهنوعی آنها را ناتوان میکند. دردهای مزمن قسمت پایین کمر آسایش را از افرد میگیرد و زندگی و عملکرد روزانه آنها را با مشکل مواجه میکند.
طبق بررسی مجله پزشکی جهانی لنست، اکثر بیماران، درمانی موثر برای درد خود دریافت نمیکنند.
در این مقاله به درمانهای ابتدایی درد کمر در قسمت پایینی آن میپردازیم. درواقع افراد میتوانند با اقداماتی مثل فعالیت فیزیکی و ورزش کردن تا حدی به روند درمان خود کمک کنند، ولی متأسفانه اغلب اوقات این توصیهها را جدی نمیگیرند.
البته بسیاری از متخصصان سلامتی ظاهرا درمانهایی بهدور از فعالیت مثل استراحت، داروهای مشتق تریاک، تزریقات ستون فقرات و جراحی را پیشنهاد میکنند. در اینجا به کارهای لازم برای بهبود وضعیت کمر میپردازیم.
عوامل خطرساز برای درد پایین کمر
علت درد پایین کمر اکثر افراد ناشناخته است. اما ما چند عامل خطری که احتمال درد پایین کمر را تشدید میکنند میشناسیم: مثلا کاری که نیاز به فعالیت فیزیکی و بدنی سنگینی مثل بلند کردن اجسام داشته باشد، خم شدن زیاد یا نشستن بهحالت نامناسب برای مدت طولانی. عواملی مثل سیگار کشیدن، چاقی و فعالیت ورزشی کم هم میتواند مزید بر علت باشند.
افرادی که در ناحیهی پایین کمر خود احساس درد دارند، باید سریعا به متخصص سلامتی مراجعه کنند تا از مبتلا شدن به دردهای شدیدتری مثل شکستگی، بدخیمی (سرطان) یا عفونت جلوگیری کنند.
زمانی که بیماران از چنین مواردی آسوده شدند، میتوانند به دستورالعملهای رایج از درمانهای روانی و مدیریت خود که از دانمارک، آمریکا و انگلستان بهدست آمده استفاده کنند تا اقدامات اولیه برای درمان درد مداوم کمر را انجام دهند.
درمانها عبارتاند از: فعالیت فیزیکی، انجام ورزشهای مناسب و رفتار طبق یک برنامه روانی برای مدیریت درد.
ورزشهایی مثل تایچی، یوگا، کنترل حرکتی (برای بازیابی قدرت، هماهنگی و کنترل عضلات اصلی نگهدارندهی ستون فقرات) و ورزشهای ایروبیک (مانند پیادهروی، شنا، دوچرخهسواری و تمرینات بازسازی عضلانی عمومی) نیز پیشنهاد میشود.
اگر هیچیک از درمانها جواب نداد، دستورالعمل سراغ درمانهای دستی و فیزیکی مثل دستکاری ستون فقرات، ماساژ و یوگا و طب سوزنی میرود. البته درمانهای فیزیکی برای دردهایی است که بیش از ۱۲ هفته طول کشیدهاند.
ورزش و درمان روانی
دستورالعملهای درمانی مشترک دانمارک، آمریکا، و انگلیس، براساس مطالعاتی هستند که مزایای ورزش و درمانهای روانی را نشان میدهند. بهعنوان مثال، مطالعهای در سال ۲۰۰۶ سطح درد بین دو گروه افراد فعال با درد پایین کمر را با هم مقایسه کرد.
افرادی که از یک برنامه ورزشی ۴ هفتهای و وسایل پیلاتیز استفاده کردند، دردشان کمتر از افرادی شد که درمانهای عادی (مشورت با یک متخصص مراقبت و سلامتی) دریافت میکردند.
کمتر شدن درد برای گروه ورزشکار تا مدت ۱۲ ماه ادامه پیدا کرد. طبق مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۱، مزایای تایچی برای درد کمر افراد بررسی شد. افرادی که طی دورهای ۱۰ هفتهای، تایچی کار کردند، در مقایسه با افرادی که روند درمان عادی مثل فیتنس و رژیم سلامتی را طی کردند، دردشان کمتر شد.
درد مزمن در کمر بهخاطر تغییرات شیمیایی و ساختاری در تمامی سطوح سیستم عصبی است. مثلا سطح انتقالدهندهی عصبی بر تنظیم درد تأثیر میگذارد و حساس شدن اعصاب در کمر، بر انتقال سیگنالهای درد اثر میگذارد.
سیگنالهای درد وارده میتوانند بهوسیلهی واکنش ما به درد دائمی اصلاح شوند. درمانهای روانی مثل کاهش استرس بهوسیلهی ذهن، بر افزایش هوشیاری و قبول ناراحتی فیزیکی تمرکز دارد. معمولا تغییرات احساسی شدید ما نیز بر درد اثر میگذارند.
در آزمایشی که ۳۴۲ نفر در آن شرکت کردند، حدود ۴۵ درصد آنهایی که درمان رفتاری شناختی دریافت کرده بودند یا استرس خود را بهصورت ذهنی کاهش داده بودند، ظرف مدت ۲۶ هفته دردشان بهطور چشمگیری کاهش پیدا کرده بود.
این دستاوردها تنها با ۲۶/۶ درصد از افرادی که درمانهای عادی دریافت میکنند مقایسه شده بود.
درمان دستی
فیزیوتراپها، کایروپرکتیکها و متخصصین بیماریهای استخوان، از درمانهای فیزیکی و دستی برای درمان بخش پایینی کمر استفاده میکنند. درمانها معمولا شامل دستکاری و ماساژ ستون فقرات میشود و همچنین به بیماران توصیه میشود که از نظر بدنی فعال باشند. درمان دستی با توصیههای مجله پزشکی لنست هم سازگار است.
آزمایشی در سال ۲۰۱۳ روی افراد دارای درد در ناحیه پایین کمر، آنها را به دو گروه تقسیم کرد و روند درمانی آنها را مورد مقایسه قرار داد: گروه اول افرادی که تحت درمان دستی ستون فقرات قرار میگیرند؛ و گروه دوم افرادی که داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی دیکلوفناک (ولتارن) و از این قبیل دریافت میکنند.
طبق مطالعه، دستکاری ستون فقرات در کاهش درد و ناتوانی بسیار موثرتر از دیکلوفناک عمل کرد. همچنین دستکاری ستون فقرات کیفیت زندگی افراد را نیز بهبود میبخشد.
نتایج بهدستآمده از مطالعهی بالا با مطالعهی دیگری روی ۱۹۲ نفر با درد پایین کمر برای مدت ۶ هفته یکسان بود. افراد بهطور تصادفی در سه گروه قرار گرفته بودند: دستکاری کایروپرکتیک با داروی مریض راضی کن، آرامبخش عضلانی با دستکاری دروغین، و داروی مریضراضیکن و دستکاری دروغین. تمامی افراد با گذشت زمان بهبود پیدا کردند، ولی افرادی که درمان کایروپرکتیک دریافت کرده بودند در مقایسه با گروه کنترل خیلی بهتر شدند.
اگر بیماران با چنین درمانهایی ناآشنا باشند میتوانند موضوع را با پزشک عمومی خود در میان بگذارند.
موردی که هنگام مراجعه به پزشک باید درنظر بگیرید، تعداد درمانهایی است که پزشکان پیشنهاد میکنند. بیماران معمولا کار درمان خود را با دورهی کوتاه ۲ تا ۶ هفتهای آغاز میکنند. اگر درمان در این مدت جواب داد، پزشک روند درمانی را ادامه میدهد. مسلما اگر جواب نداد نباید زیاد از حد روشهای درمانی اینچنینی مورد استفاده قرار بگیرد و همین بازه زمانی برای تشخیص تأثیرگذاری روند درمان روی بیمار کافی است.
افرادی که درد خاص و مشخصی در ناحیه پایین کمر خود ندارند، باید یاد بگیرند که چگونه بدون نیازبه کسی خودشان، دردشان را با فعال بودن و حفظ شرایط در محیط کار، مدیریت کنند.