آمار نگران‌کننده از پایین آمدن سن پوکی استخوان در کشور

مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو، از چالش‌های تغذیه‌ای در کشور مانند کم‌خوری، بیش‌خوری، کمبود ریزمغذی‌ها، شیوع بیماری‌های غیرواگیر و کاهش فاجعه‌بار سن پوکی استخوان در کشور خبر داد و راه‌حل آن را فرهنگ‌سازی و تصویب سند ملی تغذیه دانست.

دکتر وحید مفید در گفتگو با ایسنا به شعار امسال سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد اشاره کرد. او شعار «رفتار یا فعالیت امروز ما آینده ما را می‌سازد، تلاش برای حذف گرسنگی تا سال ۲۰۳۰» را با وضع فعلی جهان مرتبط دانست و کمبود حداقل تغذیه برای عده‌ای و درعین‌حال بیش خوری عده‌ای دیگر را از مشکلات بزرگ و جهانی عنوان کرد.

مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو با تأکید بر اهمیت مناسب بودن سبد غذایی، گفت:

 به‌عنوان مثال هم‌اکنون سهم لبنیات در سفره‌ی مردم کم شده است. برخی بحث قیمت را در این زمینه مطرح می‌کنند. این در حالی است که تمام متخصصین تغذیه می‌گویند که لبنیات اعم از شیر، ماست، پنیر و انواع فرآورده‌های لبنی به‌دلیل ترکیبات مغذی مانند فسفر، کلسیم و... جزء ضروری سبد غذایی مصرفی مردم هستند. در عین حال برخی فرآورده‌ها مانند نوشابه باید به‌صورت کنترل‌شده مصرف شوند؛ چراکه مصرف زیاد از حد آن‌ها می‌تواند تبعات داشته باشد. بنابراین باید فرهنگ غذایی اصلاح شود.

وی همچنین با اشاره به عوامل کاهش ریزمغذی‌ها در مردم افزود:

 یکی از عوامل کاهش ریزمغذی‌ها بحث سبک زندگی است. هم‌اکنون در بسیاری از مناطق کشور مشکل کمبود ویتامین D داریم که یکی از دلایلش، نوع سبک زندگی مردم در محیط‌های بسته و استفاده نکردن از آفتاب است. از طرفی مصرف مواد لبنی که غنی از کلسیم و ویتامین D بوده، کاهش یافته و در عین حال جایگزین لبنیات، محصولاتی چون فست‌فودها شده‌اند که هیچ چیزی در آن‌ها نیست و دچار فقر مواد مغذی هستند.

وی با بیان اینکه افراد با مصرف فست‌فود دچار سیری شکمی می‌شوند، اما سلول‌هایشان همچنان گرسنه‌اند؛ گفت:

منظور از گرسنگی سلولی این است که ویتامین‌های مختلف و آمینواسیدها و... به بدن نمی‌رسد. نهایتا فرد عملا قند و انرژی گرفته و چاق است، اما کمبود ویتامین D، کلسیم و پوکی استخوان دارد. متأسفانه سن پوکی استخوان در ایران به شدت کاهش پیدا کرده؛  به‌طوری‌که در ایران به‌ویژه در زنان سن پوکی استخوان به دهه‌ی چهارم زندگی رسیده؛ در حالی‌ که این عدد در کشورهای مترقی‌تر بالای ۶۰ سال است.

وی افزود:

 ۴۰ سال سن برای پوکی استخوان فاجعه است. یعنی بعد از ۴۰ سالگی یک خانم ایرانی هر آن امکان شکستگی‌هایی متعدد دارد. خروجی چنین شرایطی هزینه‌های زیاد برای سیستم بهداشتی و درمانی است که می‌تواند با اصلاح سبک زندگی و اصلاح الگوی تغذیه‌ای حل شود.

وی با تأکید بر لزوم ایجاد تعادل در وضعیت تغذیه‌ای جهانی به کم‌خوری و بیش‌خوری‌های دردسرساز مردم ایران اشاره کرد و گفت:

متأسفانه در برخی مناطق کشور علی‌رغم تلاش‌های زیادی که طی چهار دهه انقلاب اسلامی اتفاق افتاده، همچنان مشکل کمبود برخی از ریزمغذی‌ها به‌ویژه برای کودکان وجود دارد. این در حالی است که در بخش‌های بزرگی از جامعه هم با مشکلات چاقی و بیماری‌های ناشی از بیش‌خوری مانند دیابت مواجه هستیم.همچنین بررسی‌هایمان نشان می‌دهد که در بسیاری از مناطق کشور با مشکل کمبود ویتامین D و آهن مواجهیم که البته با اقدام‌های چون غنی‌سازی نان بخشی از این مشکلات مرتفع شده است، اما کماکان به‌صورت ۱۰۰ درصدی حل نشده‌اند.

مفید راه‌حل مشکلات موجود در حوزه‌ی غذا را انجام اقدام‌های لازم از سوی دولت و وزارت بهداشت، فرهنگ‌سازی مردم نسبت به غذایی که می‌خورند و اهمیت دادن مردم به سبد غذایی می‌داند. او بخشی از رفتار نامناسب تغذیه‌ی مردم را مسائل اقتصادی و بخش دیگر را نداشتن اطلاعات و آگاهی مناسب عنوان کرد.

وی در ادامه به اقدام‌های انجام‌شده از سوی وزارت بهداشت برای مقابله با بیش‌خوری عناصر غذایی مانند قند، ‌نمک و چربی اشاره کرد؛ زیرا بیش‌خوری این عناصر، احتمال ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر مانند بیماری‌های قلبی-عروقی، دیابت و... را افزایش می‌دهد. به‌گفته‌ی او بیش از ۳۰ درصد نمک در نان و حدود ۱۰ درصد نمک در سایر محصولات صنعتی کاهش پیدا کرده است. او بیشترین میزان نمک مصرفی را نمک سر سفره عنوان کرد که باید فرهنگ‌سازی مناسب تغذیه حذف شود.

مفید از اقدام‌های دیگر وزارت بهداشت مانند کاهش ۱۰ درصدی میزان قند در محصولات کارخانه‌ای مانند نوشابه‌ها، آبمیوه‌های صنعتی، شیرینی و شکلات خبر داد. به‌گفته‌ی او با اقدامات این وزارت میزان اسید چرب ترانس روغن‌ها نیز به زیر دو درصد کاهش پیدا کرده است.

به‌گفته‌ی مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو، تلاش می‌شود سند ملی تغذیه سریع‌تر تصویب و ابلاغ شود. این سند، زنجیره‌ی تولید مواد غذایی را از ابتدا یعنی مزرعه تا انتها که سفره است، پوشش می‌دهد تا همه‌ی ارگان‌های مربوط به حوزه‌ی غذا اقداماتی را تحت مدیریت واحد انجام داده و خروجی مناسبی داشته باشند.