چگونه هنگام بیماری داروی مناسب را انتخاب کنیم

ممکن است تلاش‌های شما برای پیشگیری از سرماخوردگی و تب در فصل زمستان بیهوده باشد. بااینکه خوشبختانه اغلب افراد واکسن آنفولانزا را زده‌اند، اما بیماری‌های دیگر مثل سرماخوردگی و سرفه هم می‌توانند قوی‌ترین سیستم‌های ایمنی را هم به زانو در بیاورند. سالم‌ ماندن در فصل زمستان به‌ویژه در مسافرت‌ها به یک چالش تبدیل شده است. در اغلب شهرها هوا به‌شدت سرد است و ساعت‌های دسترسی به نور روز کاهش پیدا کرده است.

شاید حداکثر تلاش خود را برای پیشگیری از سرماخوردگی کرده باشید؛ برای مثال خود و اعضای خانواده‌تان واکسن آنفولانزا را زده باشید، به‌اندازه‌ی کافی استراحت کرده باشید، دستان خود را با دقت شسته‌ باشید، به افراد مبتلا در محل کار نزدیک نشده باشید و روزانه یک قطر ویتامین C مصرف کنید؛ اما صبر کنید! ویتامین C؟ متأسفانه با وجود بررسی‌های بی‌شمار هیچ مدرک مستدلی وجود ندارد که ثابت کند مکمل‌های ویتامین C مدت سرماخوردگی را کاهش می‌دهند، آن را درمان کنند یا حتی از آن پیشگیری کنند.

و حالا که بیمار شده‌اید با آبریزش بینی، سرفه سردرد و گرفتگی گلو چه می‌کنید؟ اولین کاری که باید انجام دهید، ماندن در خانه و استراحت است. پزشک‌ها معمولا بیماران بدی هستند و اگر هنگام بیماری به پزشک مبتلا شوید، احتمالا پزشک را هم در وضعیت بیماری می‌بینید اما معمولا پزشک‌ها با مراجعه‌های بیش‌ازحد در روز نسبت‌به این مسئله سهل‌انگاری می‌کنند.

اغلب بیماری‌های تنفسی ازجمله سرفه، سرماخوردگی، گرفتگی گلو، سینوزیت و عفونت گوش بر اثر ویروس به وجود می‌آیند؛ بنابراین ذهنیت درمان سریع با آنتی‌بیوتیک را کنار بگذارید مگر اینکه پزشک تجویز کرده باشد. بسیاری از بیانیه‌های سازمان‌های پزشکی از جمله بیماری‌های گوش و گلو و آکادمی امراض کودکان در آمریکا، مصرف بیش‌ازاندازه‌ی آنتی‌بیوتیک برای بیماران تنفسی را محکوم کرده‌اند.

ویروس‌های سرماخوردگی عاشق زندگی و رشد در محیط گرم و مرطوب بینی هستند؛ بنابراین همیشه سعی کنید بینی خود را تمیز نگه دارید. اسپری محلول نمک بهترین ماده برای پاکسازی بینی است. برای هر عضو خانواده یک بطری محلول نمک تهیه کنید و مراقب باشید به‌صورت مشترک از آن‌ها استفاده نکنید. بهترین روش پیشگیری از سرماخوردگی، ریختن این محلول به داخل سوراخ بینی طی چند نوبت در روز است. می‌توانید از این محلول برای کودکان و حتی نوزادان هم استفاده کنید.

اگر بینی شما به‌قدری گرفته است که تنفس برایتان دشوار است، دهانتان هم خشک می‌شود و گلودرد خواهید داشت. قبل از مصرف قرص، به سراغ درمان‌های موضعی بروید. دکونژستانت‌ها یا آنتی هیستامین‌های بینی از جمله اکسیمتازولین (آفرین) یا فنیلفرین (نئو سینفرین) می‌توانند معابر بینی را به مدت ۱۲ ساعت باز کنند.

اگرچه این داروها به شکل اسپری هستند اما حتی‌الامکان با تجویز پزشک از آن‌ها استفاده کنید (به‌ویژه اگر سابقه‌ی فشار خون یا بیماری‌های قلبی را دارید). از این داروها برای بیش از دو روز یک بار استفاده نکنید زیرا استفاده‌ی بیش‌ازحد از آن‌ها می‌تواند منجر به اثر بازگشتی شود.

بسیاری از سرماخوردگی‌ها با سرفه همراه هستند. انواع سرفه، شامل سرفه‌ی مرطوب، سرفه‌ی خشک، سرفه‌‌ای که مانع خواب شود و حتی سرفه‌ای است که به قفسه‌ی سینه و سر آسیب بزند. براساسس بعضی پژوهش‌های انجام‌شده روی کودکان، تأثیر عسل روی سرفه بسیار زیاد است؛ بنابراین یک قاشق عسل برای کودکان بیش از یک سال (به‌دلیل خطر مسمومیت غذایی نوزاد، به نوزادان زیر یک سال عسل ندهید) می‌تواند سرفه را کاهش دهد.

اگر عسل دوست ندارید، می‌توانید از دکسترومتورفان استفاده کنید که در محصولات تجاری مثل ماسینکس، پدیاکر، روبیتوسین DM، داروی سرماخوردگی و سرفه‌ی سودافد، سرماخوردگی و سرفه‌ی تیلنول عرضه می‌شود؛ اما مراقب باشید که این ترکیب‌های دارویی علائم متفاوتی دارند اما ممکن است عوارض منفی هم داشته باشد؛ بنابراین بهتر است قبل از مصرف هر دارویی (به‌ویژه برای کودکان) با پزشک خود مشورت کنید.

اگر با وجود اسپری‌های موضعی نتوانستید گرفتگی و آبریزش بینی را برطرف کنید، از آنتی‌هیستامین‌های دهانی استفاده کنید. این داروها شامل آنتی‌هیستامین‌هایی با اسامی تجاری بنادریل، کلاریتین، زیرتک، آلگرا و یا سوئدوفدرین‌ها با اسم تجاری سودافد هستند. این داروها به بهبود سردرد و سرماخوردگی کمک می‌کنند اما عوارضی مثل خستگی، پرخاشگری و مشکلات فشارخون را هم به‌دنبال دارند. بنابراین در ابتدا لازم است با پزشک خود مشورت کنید.

گاهی اوقات مشکل فقط گرفتگی یا آبریزش نیست بلکه مشکل ضخیم بودن مخاط بینی است (مخاط داخل بینی یا سینه) به‌طوری‌که پاک کردن آن دشوار می‌شود. بعضی از داروها به‌ویژه آنتی‌هیستامین‌های دهانی، مشکل آبریزش را برطرف می‌کنند اما از سوی دیگر مخاط را ضخیم می‌کنند. برای مبارزه با این مشکل، گوافنیسین می‌تواند مخاط را باریک کرده و در نتیجه حذف آن را آسان کند. گوافنیسین در برندهایی مثل ماسینکس و روبیتوسین وجود دارد.

معمولا تب، وضعیت بیمار را بدتر می‌کند. تب زیر ۳۸.۶ درجه نگران‌کننده نیست (مگر اینکه در نوزاد زیر ۶ هفته دیده شود) اما احساس بدی به بیمار می‌دهد. تب‌های بالا با تنفس سریع، تعریق، لرز و حتی کم شدن آب بدن همراه هستند. با اینکه بسیاری از پزشکان، درمان فوری تب را توصیه نمی‌کنند اما می‌توان حداقل دمای بدن را پائین آورد. استومینوفن (تلونل) و ایبوپروفن (آدویل، موترین) متداول‌ترین داروهای تب‌بر هستند.

استیل سالیسیک اسید ( آسپرین) در طولانی‌مدت عوارض منفی را به همراه دارد و در کودکان می‌تواند منجر به یک اختلال نادر به‌نام سندرم ری شود و براساس بررسی‌های اخیر، مصرف روزانه‌ی آن برای افراد مبتلا به بیماری قلبی توصیه نمی‌شود. این دارو از قدیمی‌ترین داروها برای درمان گرفتگی، درد و تب است.

اگر روش‌های پیشگیری کارساز نبودند، از دارو برای برطرف کردن علائم بیماری استفاده کنید؛ اما داروها و درمان‌های متعدد معمولا با عوارضی هم همراه هستند و بعضی از این عوارض، ارزش امتحان دارو را زیر سؤال می‌برند؛ بنابراین سعی کنید همیشه قبل از مصرف دارو، با پزشک خود تماس بگیرید و با او مشورت کنید.