استفاده از اینترنت برای درمان سرطان مفید است یا مضر؟
اکثر مردم وقتی با تشخیص بالقوه یا واقعی سرطان مواجه میشوند، اغلب قبل از مراجعه به پزشک متخصص مایلاند بیماریشان را در گوگل بررسی کنند. متأسفانه دکتر گوگل همیشه نمیداند چه چیزی بهنفع ما است. بیماران یک نسل قبل برای درمان بیماریهایی نظیر سرطان بهشدت به تشخیص پزشک معالجشان وابسته بودند. بااینحال، امروزه اینترنت دراختیار مردم قرار دارد و میتوان طیف گستردهای از اطلاعات مجازی را از انواع منابع مختلف بهدست آورد؛ از متخصصانی که واقعیتها را مبتنی بر شواهد و مدارک ارائه میکنند تا افرادی که با فریبکاری سر مردم کلاه میگذارند. مردم باید با هوشیاری کامل بین وبسایتهای مناسب و نامناسب تمایز قائل شوند؛ بهویژه آنکه توصیههای غیراصولی میتواند برای افراد خطرناک باشد. دکتر لیدیا شاپیرا، متخصص انکولوژی طبی در مرکز پزشکی دانشگاه استنفورد میگوید:
مردم بهراحتی میتوانند وارد وبسایتی مملو از اطلاعات غلط شوند که آنها را به تصمیمگیریهایی مصمم میکند که شاید بهنفعشان نباشد.
دکتر شاپیرا سردبیر وبسایت بسیار مطمئن www.cancer.net است که اطلاعات واضح و علمی دربارهی سرطان و درمان آن را دراختیار بیماران و خانوادهها و دوستانشان قرار میدهد. وی در زمینهی سرطان سینه تخصص دارد و به درمان زنانی مشغول است که درمان دارویی بعد از عمل با داروهایی نظیر تاموکسیفن یا مهارکنندههای آروماتاز را نمیپذیرند؛ زیرا با وبگردی در اینترنت به این نتیجه رسیدهاند که این داروها برایشان مضر است. هرچند بررسیهای گسترده نشان میدهد این داروها از بازگشت سرطان سینه جلوگیری میکنند. او میگوید:
اعتقاد زنها دربارهی ضرر داروهای مذکور، واکنشی احساسی و برای پزشکان خیلی دشوار است که آنها را براساس واقعیتها قانع کنند.
انجمن سرطان آمریکا نیز هشدار میدهد هنگام ابتلا به سرطان، اطلاعات نادرست برای افراد مضر است. بسیاری از اطلاعات موجود در اینترنت دربارهی سرطان مبتنی بر دیدگاههای شخصی و منافع مالی است و اساس علمی ندارد. افراد میتوانند هر نوع اطلاعاتی را آنلاین منتشر کنند و عدهای از مردم ممکن است با این اطلاعات محدود و ناقص یا اشتباه مواجه میشوند. برخی حتی سعی میکنند دیگران را فریب دهند.
آیا از دیدن نشانهی ناشناخته نگران میشوید؟ علائم مختلف بیماریها در اینترنت وجود دارد و بیماران وقتی برخی علائم را در خود میبینند، برای یافتن نوع بیماری بهسراغ اینترنت میروند و میفهمند محتملترین بیماری برای علائمشان سرطان است. پس، دچار ترس و ناامیدی میشوند. هر نشانهای از سرفههای مداوم تا یبوست مزمن ممکن است دراثرِ سرطان بهوجود آمده باشد؛ اما فقط پزشک متخصص میتواند با برخی آزمایشها و بررسی سابقهی خانوادگی و شخصی بیمار، بیماری سرطان را تشخیص دهد.
دکتر دیوید وولپاو، پزشک خانوادگی در منچستر، از مردی جوان میگوید که یک هفته گلودرد داشت و بهواسطهی تحقیق در اینترنت، خود را مبتلا به سرطان دهان میدانست. این دکتر با بررسی بیمار، او را فاقد عوامل اصلی خطرناک سرطان تشخیص و با آزمایشی ساده نشان داد بیماری او فقط سرماخوردگی است. دکتر وولپاو میگوید:
مردم نباید انتظار داشته باشند وبسایت جای پزشک معالج را برایشان بگیرد. پزشک خانوادگی علاوهبر سالهای طولانی تحصیل و تجربه، شما را میشناسد و از پیشینهی پزشکی خانواده و عوامل خطرناک و... نیز مطلع است. وبسایتها حتی با وجود انتشار اطلاعات بیپایهی علمی، همچنان مطمئن بهنظر میرسند.
بهعنوان مثال، افرادی که بهدنبال جدیدترین روغن مار میگردنند، مطمئنا آن را در اینترنت پیدا خواهند کرد. درنتیجه، جامعهی سرطان هشدار میدهد مردم دربرابر ادعاهایی ازایندست مراقبت باشند: «پیشرفت علمی»، «درمان معجزهآسا»، «مواداولیهی اسرارآمیز» یا «درمان باستانی» و نیز محصولاتی که تضمین میکنند درصورت نتیجهنگرفتن، مشتری میتواند پولش را پس بگیرد یا فقط یک منبع خاص آن را عرضه میکند یا برای درمان طیف وسیعی از بیماریهای بهکار میرود.
درهرصورت، افراد مبتلا به سرطان میتوانند اطلاعات ارزشمندی از اینترنت بهدست آورند. دکتر شاپیرا میگوید:
اینترنت ابزاری است که مردم برای دسترسی به اطلاعات مبتنی بر پایهی علمی میتوانند از آن استفاده کنند. درضمن، به بیماران کمک میکند برای مشاوره با پزشک متخصص آمادگی لازم را داشته باشد و بعد از مشاوره، میتوانند ازطریق اینترنت، ارزش و اهمیت توصیههای او را بررسی کنند.
دکتر شاپیرا توصیه میکند مردم بهسراغ منابعی اینترنتی بروند که بهدنبال منفعت مالی نیستند. حتی وبسایتهای متعلق به مؤسسات پزشکی نیز ممکن است مطالبی برای تبلیغ خودشان منتشر کنند. باوجوداین، اطلاعات وبسایت www.cancer.net را اعضای انجمن آمریکایی انکولوژی بالینی تهیه میکنند. دکتر شاپیرا پیشنهاد میکند مردم اطلاعات منتشرشدهی جامعهی سرطان آمریکا و مؤسسهی ملی سرطان را مطالعه کنند.
اینترنت نهتنها اطلاعات ارزشمندی ارائه میکند و افراد را بهسمت منابع مطمئن سوق میدهد؛ بلکه به بیماران کمک میکند حمایتهای روحیاجتماعی از گروههای آنلاین بهدست آورند. دانیل جنتیل از مؤسسهی سرطان لوین و همکارش ۱۷۰ بیماری را بررسی کردند که از فناوری اطلاعات استفاده میکردند. آنها دریافتند گروههای رسانههای اجتماعی کمک بزرگی برای بیماران مبتلا به سرطان محسوب میشوند؛ بهویژه برای کسانی که از حمایت اجتماعی بیبهرهاند. این بیماران هنگام حضور در گروهها، بهصورت غیرمستقیم یا ناشناس با دیگران دربارهی مسائل عاطفی و معنوی صحبت و توصیههای مفید و مناسبی در زمینهی موضوعات مربوط به درمان دریافت میکنند. بااینحال، دکتر شاپیرا هشدار میدهد برخی از گروههای آنلاین را پزشکان متخصص اداره میکنند و در برخی دیگر، مطالب را افرادی منتشر میکنند که اصلا دانش علمی ندارند. اطلاعاتی که بیمار از این گروهها بهدست میآورد، ترجیحا با پزشک متخصص باید درمیان بگذارد تا دچار مشکل نشود.
همچنین، دکتر شاپیرا پیشنهاد میکند بیماران نباید برای بررسی بیماریشان در اینترنت زیرفشار قرار بگیرند؛ مگر آنکه ازلحاظ احساسی و فکری آمادگی پذیرش اطلاعات بهدستآمده را داشته باشند. او میگوید:
شاید بهتر باشد بیماران بررسی اینترنتی بیماری سرطان را به دیگران بسپارند. در زمانهای مختلف، مردم به اطلاعات گوناگونی نیاز دارند. برخی آمادگی پذیرش اطلاعات مربوطبه سرطان را ندارند که امری طبیعی است. عدهای هم ترجیح میدهند این اطلاعات را از اینترنت پیدا کنند؛ اما تصمیمگیری را به پزشک معالج محوّل کنند یا خودشان نیز در تصمیمگیری دخیل باشند.
درپایان، توصیه میکنیم بدون نگرانی دربارهی درمانهای مختلف بیماری سرطان، با پزشک خود صحبت کنید و برای زمانیکه شاید بدنتان به درمان تجویزی دکتر واکنش بدی نشان دهد، حتما درمان جایگزین مدنظرتان را به پزشک معالج اطلاع دهید.
نظرات