نتایج یک پژوهش: استفاده از سیگار الکترونیکی در ترک سیگار موثر است
مطالعهی جدیدی که بهتازگی در مجلهی New England Journal of Medicine منتشر شده است، نشان میدهد که میزان اثربخشی سیگارهای الکترونیکی در ترک سیگار دو برابر روشهای متداولی نظیر چسبها و آدامسها است. اگرچه میزان موفقیت همچنان پایین است؛ ۱۸ درصد در گروهی که سیگار الکترونیکی مصرف میکردند و ۹/۹ درصد در بین افرادی که از روشهای جایگزین نیکوتین استفاده میکردند. بااینحال، جمعی از پژوهشگرانی که روی تنباکو و نیکوتین مطالعه میکنند، میگویند این همان مدرک آشکاری است که آنها بهدنبال آن بودهاند. دکتر نیل بنوویتز، رئیس بخش فارماکولوژی دانشگاه کالیفرنیا که در زمینهی جذب نیکوتین و بیماریهای مرتبط با تنباکو تخصص دارد و البته در این پژوهش مشارکتی نداشته است، گفت: «این یک مطالعهی اصلی است و در این حوزه از علم اهمیت دارد».
مطالعهای که روی افراد سیگاری در انگلستان انجام شد، نشان میدهد تاثیر سیگارهای الکترونیکی درمقایسهبا محصولات جایگزین نیکوتین نظیر چسبها یا آدامسها، در ترک سیگار دو برابر است
در این مطالعه که طی یک سال در انگستان انجام شد، تعداد ۸۸۶ فرد سیگاری بهطور تصادفی به دو گروه مصرفکنندگان سیگارهای الکترونیکی یا درمانهای جایگزین نیکوتین تقسیم شدند و مورد بررسی قرار گرفتند. هر دو گروه حداقل در چهار جلسه مشاورهی هفتگی شرکت میکردند؛ عاملی که عنصر مهمی برای موفقیت این برنامه بهشمار میرود.
یافتههای این پژوهش میتواند مشروعیت جدیدی به شرکتهای تولید کنندهی سیگارهای الکترونیکی مانند شرکت جول (Juul) ببخشد. شرکتی که سابقبراین از سوی دولت و مردم در زمینهی افزایش شیوع مصرف سیگارهای الکترونیکی درمیان نوجوانان مورد اتهام واقع شده بود. اما دور نگهداشتن این ابزارها از افراد جوانی که هیچگاه سیگار مصرف نکردهاند و در عینحال مهیا کردن دسترسی به آن برای استفادههای بالینی کار دشواری خواهد بود. دکتر بنوویتز گفت:
کشمکش اجتنابناپذیری میان محافظت از کودکان از مصرف سیگارهای الکترونیکی و ترک سیگار وجود دارد که بسیار مهم است.
مصرف تنباکو، سالانه موجب مرگ ۶ میلیون نفر در جهان میشود که براساس گزارش مرکز پیشگیری و کنترل بیماریها در آمریکا، ۴۸۰ هزار مورد آن در آمریکا اتفاق میافتد. اگر روند مصرف تنباکو همچنان ادامه پیدا کند، پیشبینی میشود که شمار مرگومیر سالانهی ناشی از مصرف این ترکیبات تا سال ۲۰۳۰ به هشت میلیون نفر برسد.
سیگارهای الکترونیکی اشتیاق افراد سیگاری را برآورده میسازند و در عینحال حاوی مواد سمی و سرطانزایی که در نتیجهی تنفس تنباکوی سوخته وارد بدن میشوند، نیستند. البته قانونگذاران کشورهای مختلف آنها را بهعنوان ابزاری برای ترک سیگار تأیید نکردهاند.
متخصصان بهداشت و سلامت نیز بهعلت فقدان شواهد آشکاری که از آزمایشهای تصادفی کنترلشده به دست آمده باشند، تمایلی به توصیهی آنها نداشتند. پیتر هاجک نویسندهی اصلی مقاله و استاد روانشناسی بالینی در دانشگاه کویین مری در لندن میگوید: «این وضعیت احتمالا دچار تغییر میشود».
مجلهی The New England Journal بخش زیادی از مباحث خود را به موضوع سیگارهای الکترونیکی اختصاص داده است و سه مطلب درمورد این موضوع منتشر کرده است. در یکی از سرمقالهها که توسط بلینداد بورلی متخصص سلامت رفتار و تی. اوکونور، متخصص ریه نوشته شده است، به این موضوع اشاره میشود که هشتاد درصد از شرکتکنندگان مطالعه که با استفاده از سیگارهای الکترونیکی، سیگار را ترک کردهاند، همچنان پس از یک سال درحال استفاده از آن بودند درحالیکه تنها ۹درصد از افراد گروه جایگزین نیکوتین همچنان درحال مصرف محصولات نیکوتینی بودند. آنها نوشتند این موضوع موجب افزایش نگرانی دربارهی اعتیاد پایدار به نیکوتین و پیامدهای سلامتی ناشناختهی استفادهی بلندمدت از سیگارهای الکترونیکی میشود.
در این سرمقالهها توصیه شده است که بهتر است سیگارهای الکترونیکی تنها در شرایطی استفاده شوند که روشهای ترک دیگر از جمله مشاورههای رفتاری موفقیتآمیز نباشند، بیماران از حداقل مقدار ممکن نیکوتین استفاده کنند و ارائهدهندگان خدمات سلامتی، برای بیماران یک خط زمانی آشکاری برای استفاده از سیگارهای الکترونیکی تعیین کنند.
در سرمقالهی دیگر از سازمان غذا و دارو خواسته شده است که بهعلت جذابیت آنها برای نوجوانان، استفاده از تمام طعمهای نیکوتین را در این ابزارها ممنوع کند.
آزمایش بالینی از ماه مه ۲۰۱۵ تا فوریهی ۲۰۱۸ انجام شد. از آنجایی که این افراد سیگاری از مراکز بالینی انتخاب شده بودند، از قبل دارای تمایل به ترک سیگار بودند، موضوعی که میتوانسته روی نتایج تأثیرگذار باشد. شرکتکنندگان معمولا در سنین متوسط بودند و روزانه نیم تا یک بسته سیگار مصرف میکردند و قبلا نیز برای ترک سیگار تلاش کرده بودند.
به این افراد یک بستهی آغازین همراهبا یک دستگاه قابل پرکردن و یک بطری مایع حاوی ۱۸ میلیگرم در میلیلیتر نیکوتین (رایجترین محصول موجود در انگلیس) داده شد (در آن زمان جول، فروشندهی نخست در آمریکا، در انگلستان در دسترس نبود؛ جول دارای غلظتهای نیکوتین بسیار بالاتری است، ۵۹ یا ۳۵ میلیگرم). تمام شرکتکنندگان در گروه مطالعاتی آزادی عمل داشتند تا زندگی آنها بهشکل معمول خود باشد. آنها وقتی بطری نیکوتین مایع خود را تمام میکردند، میتوانستند طعم و غلظت بطری بعدی خود را انتخاب کنند.
افرادی که از روش درمان جایگزین نیکوتین استفاده میکردند، میتوانستند محصولات مختلفی مانند چسب، آدامس، قرص و اسپری بینی را انتخاب کنند. آنها در جهت ترکیب این روشها نیز تشویق میشدند. این افراد معمولا چسبها و روش خوراکی را انتخاب میکردند. از آنجایی که گزارشهای فردی اجتناب از استعمال سیگار قابل اعتماد نیست، پژوهشگران میزان کربنمونوکسید موجود در تنفس شرکتکنندگان را بهعنوان یک سنجهی دقیقتر اندازهگیری کردند. دکتر ماچیج گونویکز، نویسندهی همکار مطالعهی بریتانیایی گفت که موفقیت سیگارهای الکترونیکی احتمالا متاثر از اثر ترکیبی چندین عامل نظیر روش ارائه، مقدار نیکوتین و رفتار مصرفکننده است. سیگارهای الکترونیکی دارای این مزیت هستند که مصرفکننده میتواند تصمیم بگیرد که چگونه و چه زمانی آنها را مصرف کند. محصولات جایگزین نیکوتین دارای دستورالعملهای خاصی هستند که برای محصولات مختلف، متفاوت است.
دکتر بنوویتز اشاره میکند که میزان بیشتر ترک سیگار و پایبندی مصرفکنندگانِ سیگارهای الکترونیکی میتواند ناشی از علت دیگری نیز باشد: شرکتکنندگانی که از سیگارهای الکترونیکی استفاده میکردند، در نتیجهی استفاده از این ابزارها، رضایتی بهدست میآوردند که شرکتکنندگان گروه دیگر از آن بهرهمند نمیشدند. دکتر بورلی و دکتر اوکونور در سرمقالهی خود به پژوهشهای دیگری که در زمینهی درمانهای ترک سیگار انجام شده بود، نیز اشاره کردند.
در یک مطالعه، میزان ترک سیگار حاصل از درمان جایگزین نیکوتین و داروی ضدافسردگی بوپروپیون نسبتبه روش سیگارهای الکترونیکی، مقداری بیشتر بود. داروی تجویزی دیگری به نام وارنیکلین حتی نتایج بهتری هم داشته است. علاوه براین این محصولات از لحاظ ایمن بودن هم تأیید شدهاند.
برای افراد سیگاری در آمریکا که سیگارهای الکترونیکی جول را با سطح بالاتر نیکوتین آن، پذیرفتهاند، یکی از سؤالهای مهم این است که آیا چنین محصولی میتواند واقعا در ترک سیگار مؤثر باشد؟ برخی از پژوهشگران بر این باورند محصولاتی نظیر محصولات جول که مقدار نیکوتین بیشتری دارند، از آنجایی که بیشتر نیکوتین مورد نیاز بدن بیمار را تأمین میکنند، بیمار نیازی نخواهد داشت که برای تأمین نیکوتین خود به دفعات بیشتری در معرض دود قرار گیرد و این موجب کمتر شدن مواجههی او با این دودهای مضر میشود. اما ریسا رابینسون استاد مهندسی مکانیک و مدیر فناوری تنفسی در مؤسسهی فناوری روچستر نگرانی خود درمورد اثرات مضر نیکوتین را ابراز کرده است؛ نگرانیهایی که در زمینهی انتشار مطالبی درمورد کاهش قابلتوجه سن مصرف سیگار در میان نوجوانان در کلرادو و حتی فراخوانی نوجوانان ۱۲ ساله به جلسات مشاورهی ترک محصولات نیکوتینی، ایجاد شده است.