امواج گرما و ناامنی غذایی موجب تضعیف سیستم ایمنی می‌شود
براساس نتایج پژوهش جدیدی که در دانشگاه توکیو انجام شده است، امواج گرما می‌توانند موجب تضعیف پاسخ سیستم ایمنی بدن شوند. نتایج به دست آمده دارای تلویحاتی در این زمینه است که چگونه تغییرات اقلیمی ممکن است روی واکسیناسیون و تغذیه تأثیرگذار باشند.
طبق پیش‌بینی‌ها، تغییرات اقلیمی موجب کاهش تولید محصولات کشاورزی و ارزش غذایی آن‌ها می‌شوند و نیز گسترش دامنه‌ی انتشار حشرات ناقل بیماری را به‌همراه دارند. اثرات امواج گرما روی ایمنی دربرابر آنفلوآنزا تاکنون مورد مطلعه قرار نگرفته است. پژوهشگران دانشگاه توکیو این موضوع را بررسی کرده‌اند که دمای بالا چگونه روی موش‌های عفونی شده توسط ویروس آنفلوآنزا تاثیر می‌گذارد.
تاکشی ایچینوهه پژوهشگر مقاله می‌گوید:
آنفلوآنزا بیماری فصل زمستان است. من فکر می‌کنم به‌همین خاطر است که کسی تاکنون این موضوع را که چگونه دمای بالا می‌تواند روی آنفلوآنزا تاثیر بگذارد، مورد بررسی قرار نداده است. ویروس آنفلوآنزا در هوای خشک و سرد بهتر زنده می‌ماند، بنابراین اغلب در فصل زمستان مردم را درگیر می‌کند.
ایچینوهه به این موضوع علاقمند بوده است که بدن چگونه پس از عفونت واکنش نشان می‌دهد. پژوهشگران موش‌های ماده‌ی بالغ جوان و سالم را در دماهای ۴درجه (دمای یخچال)، ۲۲ درجه (دمای اتاق) یا ۳۶ درجه‌ی سانتیگراد (دمای امواج گرما) قرار دادند. سیستم ایمنی موش‌هایی که در محیط گرم قرار داشتند، در مواجهه با آنفلوآنزا قادر نبود به‌طور موثری پاسخ دهد. چیزی که بیش از همه تحت‌تاثیر شرایط گرمایی بالا قرار گرفته بود، یک مرحله‌ی مهم بین تشخیص ویروس آنفلوآنزا توسط سیستم ایمنی و ایجاد یک پاسخ خاص سازشی بود. موش‌های قرار داده شده در معرض گرما، دارای تغییرات معنی‌دار دیگری در سیستم ایمنی خود نبودند: آن‌ها دارای واکنشی طبیعی نسبت‌به آنفلوآنزایی بودند که زیر پوست آن‌ها تزریق می‌شد. علاوه‌بر‌این، باکتری‌هایی که در روده زندگی می‌کنند و نقش مهم آن‌ها در سلامت، روز‌به‌روز بیشتر شناخته می‌شود، در موش‌هایی که در اتاق‌های گرم زندگی می‌کردند، همچنان طبیعی بود.
به‌طور مشخص، موش‌هایی که در دمای بالا قرار داشتند، کمتر غذا می‌خوردند و ده درصد از وزن خود را طی ۲۴ ساعت اول قرارگیری در شرایط دمای بالا از دست دادند. وزن آن‌ها در روز دوم ثابت ماند و سپس در روز هشتم ازطریق تنفس آنفلوآنزای زنده به این عفونت دچار شدند. اگر پژوهشگران قبل و بعد از عفونت به موش‌هایی که در دمای بالا قرار گرفته بودند، مکمل‌های تغذیه‌ای می‌دادند، این موش‌ها می‌توانستند پاسخ ایمنی طبیعی از خود نشان دهند. پژوهشگران به این موش‌ها یا گلوکز یا اسیدهای چرب زنجیر کوتاه دادند؛ مواد شیمیایی که به‌طور طبیعی توسط باکتری‌های موجود در روده ساخته می‌شوند.
در آزمایشاتی که در دمای اتاق انجام شد، پژوهشگران با استفاده از جراحی، موش‌ها را به طریقی با هم مرتبط کردند که مایعات بدن آزادانه بین موش‌هایی جریان یابد که دارای تغذیه‌ی نرمال بودند و موش‌هایی که دچار سوء‌تغذیه بودند و هر دو با آنفلوآنزا عفونی شده بودند. مایعات بدن موش‌هایی که دارای تغذیه‌ی طبیعی بودند، موجب تقویت سیستم ایمنی موش‌های دچار سوء‌تغذیه شد و آن‌ها توانستند دربرابر ویروس آنفلوآنزا واکنش طبیعی از خود بروز دهند. موریاما، دیگر پژوهشگر مقاله می‌گوید:
آیا سیستم ایمنی به این‌خاطر به ویروس آنفلوآنزا پاسخی نمی‌دهد که گرما موجب تغییر بیان ژن‌ها شده است؟ یا به‌علت اینکه موش مواد مغذی کافی دریافت نکرده است؟ برای اینکه به این موضوع پی ببریم، باید پژوهش‌های بیشتری انجام دهیم.
این نتایج شاید تجربه‌ی ناخوشایند بیمار شدن پس از بهبودی از یک بیماری را خاطرنشان کنند. ایچینوهه می‌گوید:
اغلب مردم وقتی بیمار می‌شوند، اشتهای خود را از دست می‌دهند. اگر فرد به‌اندازه‌ی کافی غذا نخورد و دچار کمبود تغذیه‌ای شود، این امر ممکن است موجب تضعیف سیستم ایمنی او و افزایش احتمال بیمار شدن دوباره‌ی او شود.
یک حوزه‌ی مهم از مطالعات آینده، اثر دمای بالا روی انواع مختلف واکیسناسیون است. واکسن‌های آنفلوآنزا با استفاده از ویروس‌های غیرفعال در بخش بالای بازو تزریق می‌شوند درحالیکه در واکسن‌های تنفسی که از راه بینی اسپری می‌شوند، از ویروس‌های ضعیف شده استفاده می‌شود. موریاما گفت:
مسیر تحویل و نوع ویروس، هر دو ممکن است روی نحوه‌ی واکنش سیستم ایمنی در دمای بالا تأثیرگذار باشند.
تا زمانی‌که پژوهش‌های بیشتر بتوانند کاربرد این یافته‌ها در زمینه‌ی انسان‌ها را نشان دهند، ایچینوهه و موریاما یک رویکرد حفاظتی را برای سلامت عموم توصیه می‌کنند: «شاید واکسن‌ها و مکمل‌های تغذیه باید به‌طور همزمان در جوامعی که وضعیت غذا در آن‌ها مناسب نیست، داده شود». ایچینوهه می‌گوید:
مدیریت بالینی بیماری‌های عفونی در حال پیدایشی مانند آنفلوآنزا، زیکا و ابولا ممکن است علاوه‌بر درمان‌های ضد ویروسی استاندارد، نیازمند ارائه‌ی مکمل‌های تغذیه‌ای باشد.
پژوهشگران در حال برنامه‌ریزی پروژه‌هایی برای درک بهتر اثرات دما و تغذیه روی سیستم ایمنی هستند. این پروژه‌ها شامل آزمایش‌هایی مرتبط‌با موش‌های چاق، مهارکننده‌های شیمیایی مرگ سلول و سطوح مختلف رطوبت هستند.
نظرات