آیا رژیم غذایی وگان برای حفظ سلامت قلب بهتر است؟
۳۰ درصد از مرگ‌ومیر در کل دنیا ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی است و هر ساله افراد بیشتری که درگیر این بیماری هستند شناسایی می‌شوند. در سال ۲۰۱۵، بیشتر از ۸۵ میلیون نفر در اروپا به بیماری‌های قلبی و عروقی مبتلا بودند.
اگرچه هرساله تعداد افراد مبتلا به این دسته از بیماریها افزایش می‌یابد، تعداد افرادی که در اثر این بیماریها جان خود را از دست می‌دهند، در حال کاهش است. دلیل این موضوع این است که از اواسط قرن گذشته، درمان‌های این بیماری، کیفیت مراقبت‌های بهداشتی و دسترسی به آن به‌طور قابل توجهی بهبود یافته است.
هرچند این امر نشانه مثبتی است ولی به این معنی است که افراد بیشتری با این بیماری زندگی می‌کنند که می‌تواند کیفیت زندگی آن‌ها را به‌طور جدی تحت تأثیر قرار دهد و آن‌ها را در خطر مرگ ناگهانی قرار دهد. تنها در انگلستان، هزینه‌ی مراقبت‌های بهداشتی مربوط‌به بیماری‌های قلبی و عروقی در حدود ۱۲ میلیارد دلار است؛ در حالی که هزینه‌ی آن‌ها برای اقتصاد اتحادیه‌ی اروپا سالانه نزدیک به ۲۶۰ میلیارد دلار است.
بنابراین منطقی است که پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی به هدف اول بسیاری از خدمات ملی بهداشتی درمانی در سرتاسر دنیا تبدیل شده است. این پیشگیری شامل تشویق مردم به داشتن رژیم غذایی سالم‌تر، فعالیت‌بدنی بیشتر و ترک سیگار است. رعایت این سه مورد مزایای زیادی به‌دنبال خواهد داشت که شامل کاهش خطر ابتلا به انواع بیماریها و بهبود کیفیت زندگی است.
رژیم‌غذایی برای داشتن قلبی سالم
برای بسیاری از مردمی که درگیر بیماری‌های قلبی و عروقی هستند، رژیم غذایی احتمالاً یکی از اولین مواردی است که برای مقابله با این بیماری به ذهنشان می‌رسد. تعدادی رژیم‌غذایی سالم وجود دارد که بیشتر آن‌ها مربوط‌به مناطق یا کشورهای خاصی هستند، مانند نیونوردیک که رژیم غذاییشان شامل خوردن ریشه سبزیجات، کلم، سیب، انوع توت‌ها، ماهی و حیوانات شکاری همراه‌با دیگر خوراکی‌ها است، یا ژاپنی‌ها که مصرف برنج، سبزیجات ترش یا پخته‌شده، ماهی، گوشت و سویا بخشی اصلی رژیم غذایی آن‌ها را تشکیل می‌دهد.
رژیم‌غذایی وگان، سطح کلسترول را کاهش می‌دهد
رژیم غذایی مدیترانه‌ای، رژیم غذایی معتدلی است که مصرف سبزیجات و میوه‌ها را درکنار ماهی‌های روغنی، روغن زیتون، شراب قرمز، گوشت کم‌چرب، آجیل و محصولات لبنی کم‌چرب ارتقا می‌دهد. این رژیم از اواخر دهه ۵۰ میلادی به‌خاطر مزایایی که در حفظ سلامت قلب دارد شناخته شد و این موضوع تاکنون با استفاده از چندین پژوهش نه‌چندان بزرگ تأئید شده است.
همچنین رژیم غذایی دیگری تحت‌عنوان رژیم غذایی وگان نیز وجود دارد که براساس گیاهان و عاری از هرگونه محصولات گوشتی است. در این رژیم همچنین از خوردن تخم‌مرغ، لبنیات و عسل نیز خودداری می‌شود. در مورد نقش رژیم وگان در حفظ افراد از ابتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی شواهد محدودی وجود دارد. بااین‌حال، براساس آنچه که ما می‌دانیم، نشان می‌دهد کسانی که به‌مدت طولانی رژیم غذایی وگان داشته باشند، کلسترول پائین‌تری نسبت به غیروگان‌ها دارند.
چه رژیمی بهتر است؟
مارکوس کلانیزاکس، نویسنده‌ی این مقاله‌ی و سخنگوی بخش فیزیولوژی بالینی در مرکز ورزش و علوم ورزشی در دانشگاه شفیلد هالام، گفت که گروه پژوهشی آن‌ها اخیراً مزایای چندین رژیم‌غذایی جدید و منطقه‌ای را کشف کرده‌اند که شامل رژیم غذایی نیونوردیک، رژیم غذایی مدیترانه‌ای، رژیم‌غذایی وگان و رژیم غذایی غنی از نیترات است و گفته می‌شود به‌طور مستقیم بر بهبود سلامت قلب تأثیر دارند. آن‌ها در این پژوهش به بررسی تأثیر این رژیم‌ها روی بیماری‌های قلبی‌عروقی در کوتاه‌مدت و درازمدت پرداختند.
آن‌ها در پژوهشی جدید نیز به مقایسه اثرات کوتاه‌مدت رژیم‌غذایی مدیترانه‌ای و وگان پرداختند. یافته‌های این گروه نشان می‌دهد که دست‌کم در کوتاه‌مدت، رژیم‌غذایی مدیترانه‌ای به‌طور قابل‌توجه‌ای میزان نیتریک‌اکسید را در رگ‌ها و شریان‌های ما بهبود می‌بخشد که این موضوع برای حفظ سلامت سیستم عروقی مهم است.
نیتریک‌اکسید به‌شدت تحت تأثیر فرایند پیری قرار داد و به‌شدت با بیماری‌های قلبی و عروقی مرتبط است. بنابراین، مشاهده میزان بالاتر نیتریک‌اکسید خبر بسیار خوشحال‌کننده‌ای است.
این پژوهش همچنین دریافت که رژیم غذایی وگان باعث کاهش سطح کلسترول می‌شود. به‌عبارت‌دیگر، این گروه‌پژوهشی دریافتند که شرکت‌کننده‌هایی که رژیم‌غذایی وگان دارند، کاهش ریزمغذی‌ها مانند ویتامین ب ۱۲ و ید نیز تجربه می‌کنند. این موضوع با وجود تأمین مکمل‌های ب ۱۲ توسط این گروه برای اعضای شرکت‌کننده در این پژوهش است.
این یک یافته بسیار مهم است: ریزمغذی‌ها، ویتامین‌ها و موادمعدنی هستند که بدن ما برای عملکرد مناسب به آن‌ها در مقادیر کم نیاز دارد. از این‌رو کمبود هردوی ریزمغذی ب ۱۲ و ید خطرات مهمی را برای سلامت انسان ایجاد می‌کنند.
توصیه‌ی این گروه پژوهشی
بافته‌های پژوهش‌ها مرتباً نشان داده‌اند که معمولاً رژیم‌های غذایی معتدل در طولانی‌مدت بسیار مفیدتر هستند. پژوهش انجام‌شده توسط گروه نویسنده این مقاله نیز به همین موضوع اشاره می‌کند. درهرصورت، احتمالاً بهتر است که از پیروی از رژیم‌های غذایی که به‌صورت مقطعی همه‌گیر می‌شوند، پرهیز کنید و رژیم غذایی خود را براساس نیازهای بدنتان انتخاب کنید.
رژیم‌غذایی مدیترانه‌ای بهترین انتخاب برای حفظ سلامت قلب است
همچنین بسیار مهم است که قبل از هرگونه تغییری در رژیم غذایی خود درباره آن به‌خوبی اطلاعات کسب کنید. دلیل این امر این است که در بعضی از موارد، یک تغییر در رژیم غذایی باعث کاهش ویتامین‌ها و ریزمغذی‌ها می‌شود. این موضوع می‌تواند خطراتی برای سلامتی شما به‌دنبال داشته باشد که از مزایای آن جلوگیری می‌کند.
پژوهش‌های این گروه نشان می‌دهد که برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی، احتملاً رژیم غذایی مدیترانه‌ای راه‌حل بهتری باشد. این به معنای خوردن بیشتر مواد غذایی گیاهی مانند سبزیجات، میوه‌ها، غلات، حبوبات و آجیل است. همچنین باید روغن را با چربی‌های سالم مانند روغن زیتون جایگزین کرد و همچنین برای طعم دادن به غذاها، از گیاهان و ادویه‌ها به‌جای نمک استفاده کرد. همچنین خوردن گوشت قرمز باید به چندبار در ماه محدود شود، ولی می‌توان حداقل دوبار در هفته ماهی و مرغ خورد. لذت بردن از وعده‌های غذایی با خانواده و دوستان نیز بخش مهمی از رژیم‌غذایی و فرهنگ مدیترانه‌ای است.