نخستین داروی افسردگی پس از زایمان تایید شد

اولین دارو برای زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان روز سه‌شنبه از سوی سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تأیید شد؛ حرکتی که شاید مقدمه‌ای برای یافتن درمان‌هایی برای این بیماری ناتوان‌کننده که شایع‌ترین عارضه‌ی بارداری است، باشد. این دارو به سرعت و طی ۴۸ ساعت اثر می‌کند؛ یک قابلیت قابل‌توجه درمقایسه با داروهای ضدافسردگی موجود که دو تا چهار هفته طول می‌کشد، اثرشان آشکار شود؛ تازه اگر اثری داشته باشند. متخصصان می‌گویند درمان جدید تسکین فوری برای مادرانی که افسردگی آن‌ها موجب می‌شود قادر به نگه‌داری و پرورش نوزاد خود نباشند، مهیا خواهد کرد.

از هر ۷ زن آمریکایی، یک نفر در دوران بارداری یا پس از آن دچار افسردگی می‌شود. دکتر تیفانی فارچیونی از سازمان غذا و داروی آمریکا در بیانیه‌ای گفت:

افسردگی پس از زایمان مشکلی جدی است که وقتی شدت پیدا می‌کند، حتی می‌تواند کشنده باشد. این تأیید، نخستین مورد برای یک داروی اختصاصی افسردگی پس از زایمان است.

البته این داروی جدید که نام آن برکسانولون (brexanolone) است و با نام تجاری زولرسو (Zulresso) وارد بازار خواهد شد، محدودیت‌هایی نیز دارد. این دارو ازطریق تزریق و طی یک دوره‌ی ۶۰ ساعته استعمال می‌شود که در این مدت فرد بیمار باید در یک مرکز پزشکی تحت نظارت قرار گیرد زیرا ممکن است دچار سرگیجه یا غش شود؛ همان‌طور که چند بیمار در آزمایش‌های بالینی دچار این وضعیت شدند. براساس گفته‌ی شرکت تولیدکننده یعنی شرکت سیج، این تزریق گران بوده و هزینه‌ی آن برای هر بیمار قبل از تخفیف، ۳۴۰۰۰ دلار است. در این محاسبه، ‌هزینه‌های ماندن در مرکز پزشکی درنظر گرفته نشده است. مسئولان شرکت سیج می‌گویند آن‌ها انتظار دارند این درمان تحت پوشش بیمه قرار گیرد؛ سازمان‌های بیمه نیز گفته‌اند که آن‌ها در حال ارزیابی این دارو هستند.

براساس گفته‌ی شرکت سازنده‌ی دارو، قرصی که با استفاده از ملکول مشابهی ساخته می‌شود برای بیماران قابل دسترس‌تر خواهد بود و در آزمایش‌های بالینی نتایج امیدوارکننده‌ای حاصل کرده است و اگر نتایج به همین خوبی پیش بروند، طی یکی دو سال آینده برای دریافت تأیید به سازمان ارائه می‌شود.

تزریق فقط یک بار انجام می‌شود و بیماران ممکن است داروهای ضدفسردگی‌های استاندارد را نیز مصرف کنند. آزمایش‌های بالینی این دارو که همه تحت حمایت شرکت سیج انجام شده است، نشان می‌دهند که کاهش علایم افسردگی در زنانی که دچار افسردگی پس از زایمان شدید یا متوسط بودند، به‌دنبال تزریق این دارو کاهش یافت و این تسکین تا یک ماه پس از تزریق ادامه داشت. اگرچه گزارش‌هایی وجود دارند که نشان‌دهنده‌ی تأثیر مثبت این دارو برای مدت بیش از یک ماه نیز هستند، اما پژوهش سیستماتیکی روی نتایج بلندمدت انجام نشده است. دکتر مارگارت اسپینلی استاد روانپزشکی دانشگاه کلمبیا گفت:

البته مهم‌ترین موضوع، تأثیر سریع آن است. این نخستین بار است که دارویی برای افسردگی پس از زایمان طراحی شده و این مقدمه‌ای برای طراحی داروهای دیگری برای درمان افسردگی پس از زایمان است که روش استفاده‌ی راحت‌تری داشته باشند.

دکتر کیمبرلی یانکرز استاد روانپزشکی در دانشگاه ییل که در این پژوهش مشارکتی نداشته است، می‌گوید:

این درمان ممکن است برای تا ۳۰ درصد از ۴۰۰۰۰۰ زن آمریکایی که هر سال دچار افسردگی پس از زایمان می‌شوند، سودمند باشد. کاندیداهای این روش درمانی احتمالاً آن دسته از زنانی خواهند بود که علایم شدیدی را تجربه می‌کنند یا با استفاده از داروهای ضدافسردگی استاندارد بهبودی حاصل نمی‌کنند. در وضعیت فردی که مقاوم به درمان بوده یا نمی‌تواند برای دو تا چهار هفته صبر کند تا داروی ضدافسردگی معمول اثر کند، این روش حتی با هزینه‌ی بالا ممکن است، ارزش داشته باشد. افسردگی می‌تواند واقعا رنج‌آور باشد و به تمام خانواده آسیب می‌رساند.

استیفای هاتاوی ۳۳ ساله، مادر دو فرزند در ویندوسر جنوبی است که سابقه‌ی قبلی افسردگی نداشت. اما او پس از تولد دخترانش به‌طور مداوم گریه می‌کرد و علاقه‌ی خود را به انجام فعالیت‌هایی که در گذشته به آن‌ها علاقه‌مند بود، از دست داد. او گفت:

من دچار افکار مزاحمی شدم که از من دور نمی‌شدند: دختران شما شایسته‌ی مادر بهتری هستند و شوهر شما نیز لایق همسر بهتری است. این‌ افکار به‌طور مکرر در ذهن من تکرار می‌شدند.

استفانی هاتاوی همراه‌ با دخترانش (برنلی و هالدی) در ویندوسر جنوبی

درنهایت خانم هاتاوی دچار افکار خودکشی شد و از اینکه ممکن بود به خود آسیب بزند یا از فرزندان خود مراقبت نکند، دچار هراس شد. پس از تولد هالدی، خانم هاتاوی دو هفته تحت مراقبت از خودکشی قرار گرفت. سه ماه طول کشید تا داروی ضدافسردگی که برای او تجویز شده بود یعنی زولوفت علایم او را حذف کنند. پس از تولد برنلی، زولوفت دیگر روی او اثری نداشت و خانم هاتاوی حدد ۵ ماه بعد برای انجام آزمایش برکسانولون داوطلب شد. خانم هاتاوی گفت:

بین ۱۸-۱۲ ساعت پس از آغاز تزریق من واقعا از خواب بیدار شدم و آن افکار مزاحمی که به‌طور مکرر در ذهنم تکرار می‌شدند، همه رفته بودند. پس از خروج از بیمارستان دوباره خودم را احساس کردم.

البته او کلا مصرف داروهای ضدافسردگی را متوقف نکرد ولی رژیم دارویی او به دوز پایین‌تری از افکسور (Effexor) تغییر یافت. سرگیجه و خواب‌آلودگی از عوارض رایج این آزمایش‌ها بودند و از هر ۸ بیمار شرکت‌کننده در آزمایش، یک نفر از جمله خانم هاتاوی را درگیر کرد. طبق گفته‌ی FDA، نگران‌کننده‌ترین اثر دارو غش یا از دست دادن موقت هشیاری بود که در ۵ بیمار دیده شد. همه‌ی این بیماران طی یک ساعت بهبودی یافتند و تزریق دوباره انجام شد. دکتر سامانتا ملتزر برودی، مدیر برنامه‌ی روانپزشکی پس از زایمان در دانشگاه کارولینای شمالی که پژوهشگر اصلی مطالعات برکسانولون است، می‌گوید:

برکسانولون یک فرم سنتزی از الوپرگنانولون (allopregnanolone) است، هورمونی که از پروژسترون ساخته می‌شود و ممکن است توسط تعدیل فعالیت عصبی در مغز، به کاهش استرس و افسردگی کمک کند.

پژوهشی که به FDA ارائه شد، متشکل از سه آزمایش بالینی بود. در آزمایش‌ها ۲۷۴ زن شرکت داشتند که به‌طور تصادفی در گروه دارونما یا برکسانولون قرار گرفتند. این اندازه نمونه درمقایسه با دیگر آزمایش‌های پزشکی کوچک است.

زنان شرکت‌کننده در آزمایش در یک محدوده‌ی زمانی ۶ ماه پس از زایمان، تزریق را دریافت کردند و دچار افسردگی شدید یا متوسطی بودند که در سه‌ماهه‌ی سوم بارداری یا چهار هفته اول پس از زایمان آغاز شده بود. لازم بود که شرکت‌کنندگان دچار روانپریشی یا اختلال دوقطبی نباشند. علایم آن‌ها می‌توانست شامل افکار خودکشی باشد ولی اقدام به خودکشی اخیر قابل قبول نبود. از آن‌ها خواسته شد که در جریان تزریق و چند روز پس از آن به فرزند خود شیر ندهند؛ هرچند دکتر برودی گفت این دارو به‌نظر می‌رسد برای مادر و کودک بی‌خطر باشد زیرا مقدار بسیار کمی از آن وارد شیر مادر می‌شود. افسردگی در زنانی که از داروی برکسانولون استفاده می‌کردند و در آن‌هایی که از دارونما استفاده کردند، بهبود یافت؛ یک پدیده‌ی رایج درمطالعات مرتبط با درمان افسردگی. بااین‌حال بیشتر زنان گروه برکسانولون بهبودی نشان دادند و میزان بهبودی آن‌ها قابل‌توجه‌تر بود.

زنانی که به‌شدت دچار افسردگی بودند و روی مقیاس افسردگی همیلتون نمره‌ی ۲۸ از ۳۰ گرفته بودند، آزمایش را آغاز کردند. پس از تزریق، گروه دارونما دارای میانگین ۱۴ بودند درحالی‌که گروه برکسانولون دارای میانگین نمره‌ی ۹ یا ۱۰ بودند. فردی که دارای امتیاز ۷ یا کمتر باشد، عملا بدون علایم افسردگی در نظر گرفته می‌شود. پس از یک ماه، بیمارانی که از برکسانولون استفاده کرده بودند درمقایسه با گروه دارونما، موفق به مهار علایم افسردگی خود شدند. اما در یک مطالعه که روی زنان دارای افسردگی متوسط انجام شد، پس از گذشت یک ماه، افرادی که دارونما را دریافت کرده بودند، به‌همان اندازه‌ی گروه برکسانولون دارای احساس خوبی بودند. دکتر اسپینلی گفت:

این شاید بدان معنا باشد که داروهای ضدافسردگی استاندارد درنهایت تأثیر خود را نشان دادند یا اینکه شاید هم بیماران خودشان خوب شدند.

دکتر برودی گفت:

ما می‌خواهیم برای اینکه ببینیم پس از ۳۰ روز در یک جمعیت بزرگ‌تر چه اتفاقی می‌افتد، داده‌های بیشتری جمع کنیم.

دکتر جف جوناس، مدیر اجرایی شرکت سیج که به‌عنوان یک روانپزشک آموزش دیده است، گفت که قرص آزمایشی که برای دو هفته به بیماران در آزمایش‌های بالینی داده می‌شود، به‌نظر می‌رسد که همان مزایای تزریق را داشته باشد. این قرص در حال آزمایش برای درمان افسردگی عمده و نیز افسردگی پس از زایمان است.