بروز نارسایی کلیه بر اثر مصرف مقدار زیاد مکمل ویتامینی

مقدار بیش از حد چیزهای خوب هم می‌تواند فاجعه‌بار باشد. یک مرد ۵۴ ساله‌ی کانادایی پس از مصرف ۱۲-۸ قطره از ویتامین D تغلیظ‌شده در هر روز و به‌مدت ۲/۵ سال، به‌صورت غیرعمدی آسیبی دائمی به کلیه‌های خود وارد کرد. او این مکمل را براساس تجویز بالاتر از حد معمول یک طبیعی‌-درمانگر مصرف می‌کرد و در این راستا برخی از اندام‌های او دچار مشکل شدند و درنهایت دچار بیماری مزمن کلیوی مرحله‌ی 3B شد.

پزشکانی که این مورد را در یک مجله‌ی پزشکی منتشر کردند، نگران این موضوع هستند که دیگران نیز ممکن است در این تله گرفتار شوند. نویسندگان پیشنهاد می‌کنند:

تجربه‌ی ما نشان می‌دهد که بیماران و پزشکان باید درمورد خطرات مرتبط با استفاده‌ی غیرمجاز از ویتامین D بیشتر مطلع شوند.

باتوجه‌به یافته‌های جدید، کارگروه خدمات پیشگیرانه در ایالات متحده گفته است که دستورالعمل‌های فعلی کانادایی درمورد میزان مصرف این ویتامین در افراد سالم باید مجددا بازبینی شود.

مسمومیت ناشی از ویتامین D نادر است ولی در نتیجه‌ی استفاده‌ی بیش از حد از مکمل آن و نه ازطریق رژیم غذایی یا مواجهه بیش از حد با نور خورشید مشکلات سلامتی جدی ایجاد می‌شود. البته در این مورد خاص احتمالا قرار گرفتن در معرض نور خورشید موجب لبریز شدن کاسه صبر بدن بیمار شد. پس از بازگشت از تعطیلاتی که در آن مرد کانادایی برای ۸ ساعت یا بیشتر حمام آفتاب گرفته بود، پزشک خانوادگی او متوجه یک علامت نگران‌کننده در وی شد. ظاهرا طی سفر دو هفته‌ای به جنوب شرقی آسیا، سطح کراتین بیمار به‌طور ناگهانی افزایش پیدا کرده و از ۱۰۰ میکرومول بر لیتر به ۱۳۲ میکرومول بر لیتر رسیده بود. باتوجه به اینکه کلیه معمولا کراتین اضافه را دفع می‌کند، این نتایج نشان‌دهنده‌ی وجود نوعی نقص عملکرد در کلیه بود.

در ابتدا پزشک تصور کرد که بیمار او دچار حمله‌ی قلبی و کم‌آبی شده است، اما حتی پس از توقف مصرف داروهای ادرارآور و ضد فشارخون، سطوح کراتین بیمار همچنان بالا می‌رفت. وقتی این سطح به ۳۷۶ میکرومول بر لیتر رسید و پزشک او هنوز متوجه نشد چه چیزی در حال اتفاق افتادن است، بیمار را به یک متخصص کلیه ارجاع داد. این جایی بود که پزشکان برای نخستین بار درمورد آن طبیعی‌-درمانگر شنیدند؛ فرد به اصطلاح متخصصی که با وجود عدم کمبود این ویتامین در بیمار یا وجود بیماری خاصی که نیاز به مصرف این ویتامین داشته باشد، دوز بالایی از آن را برای وی تجویز کرده بود. سایر داستان نیز مجموعه‌ای از اشتباهات تاسف‌برانگیز و غیرقابل درک است. نویسندگان توضیح می‌دهند:

برند توصیه‌شده در هر قطره، حاوی ۵۰۰ واحد بین‌المللی از ویتامین D بوده است و بیمار به‌طور غیرعمد و از روی بی‌اطلاعی از یک مکمل دیگر که هر قطره‌ی آن حاوی ۱۰۰۰ واحد بین‌المللی ویتامین D بوده، استفاده کرده است.

به بیمار درمورد خطرات مسمومیت ناشی از ویتامین اطلاع‌رسانی نشده بود و طی یک دوره‌ی ۲/۵ ساله، او هر روز ۱۲-۸ قطره ویتامین D مصرف می‌کرد که در مجموع  ۱۲۰۰۰-۸۰۰۰ واحد بین‌المللی می‌شود. بدیهی است که بدن افراد با یکدیگر تفاوت دارد؛ اما طبق توصیه‌های متون علمی، مصرف دوز بالاتر از ۱۰۰۰ واحد در روز برای چندین ماه برای هیچ‌کس توصیه نمی‌شود.

در این مورد بیمار از روی ناآگاهی ۱۲-۸ برابر آن مقدار را مصرف کرد و حتی با بروز علایمی در حد هشدار، همچنان به این کار ادامه داد. حاصل این اشتباه، تجمع خطرناک ویتامین D و کلسیم در خون او بود که سرانجام موجب شد توانایی فیلتراسیون کلیه‌های او به‌شدت کاهش پیدا کند. این موضوع باعث شده است که احتمال نیاز او به انجام دیالیز در آینده بیشتر شود. بورن آگوستا، متخصص نفرولوژی در بیمارستان عمومی تورنتو گفت:

او تصور می‌کرد که ویتامین‌ها بدون ضرر هستند و منطقش این بوده است که هرچه ویتامین D بیشتری مصرف کنم، استخوان‌های من محکم‌تر خواهند شد.