تأثیر مثبت قدم‌زدن روی خواب

در میان مردان و زنان میان‌سالی که حدود هفت‌هزار قدم و حتی کمتر در روز برمی‌داشتند، با خواب بهتر همراه بود. براساس نتایج این مطالعه‌ی جدید و دلگرم‌کننده که درزمینه‌ی سبک زندگی و الگوی خواب انجام شده‌، قدم‌زدن بیشتر در طول روز با خواب بهتر در شب همراه است. پژوهشگران با بررسی ارتباط بین قدم‌زدن و خواب نشان دادند فعال‌بودن و نه لزوما ورزش، می‌تواند بر چگونگی خواب ما اثرگذار باشد.

دانشمندان حوزه‌ی خواب و ورزش مدت‌ها است درباره‌ی ارتباط بین فعالیت بدنی و حالت خواب‌آلودگی کنجکاو بوده‌اند. برای اکثر ما ممکن است این گونه به‌نظر برسد که این رابطه باید رابطه‌ای یک‌طرفه و سودمند و ساده باشد: کار می‌کنید و خسته می‌شوید و آن شب بهتر می‌خوابید. باوجوداین، بسیاری از مطالعات گذشته نشان می‌دهند تأثیر ورزش روی خواب چیزی بیش از این است. در بعضی از مطالعات، وقتی افراد در طول روز کار زیادی می‌کردند، خواب نه‌چندان دلچسبی تجربه می‌کردند که نشان می‌دهد ورزش شدید ممکن است موجب اختلال در خواب شود. آزمایش‌های دیگر نشان می‌دهند رابطه‌ی بین فعالیت و خواب دوطرفه است. مردم اغلب گزارش می‌کنند پس از خوابی آشفته، فعالیت طبیعی آن‌ها در آن روز بسیار خسته‌کننده بوده است.

در پژوهش‌های گذشته، نتایج ضدونقیضی درباره‌ی این موضوع به‌دست آمده است که آیا زمان‌بندی ورزش در رابطه با کیفیت خواب اهمیت دارد و انجام فعالیت بعدازظهر به خواب شب کمک می‌کند یا موجب آشفتگی آن می‌شود. تمرکز بیشتر مطالعات گذشته روی ورزش برنامه‌ریزی‌شده بوده است و عمدتا فعالیت‌های ضمنی و روزمره را در نظر نگرفته‌اند. همچنین، بیشتر این مطالعات روی افراد دچار مشکلات بالینی خواب مانند بی‌خوابی انجام شده است.

اطلاعات کمی درباره‌ی این موضوع وجود دارد که آیا تحرک بیشتر در طول روز (نه ورزش رسمی) روی خواب تأثیر می‌گذارد یا نه. بنابراین، برای مطالعه‌ی جدید که اخیرا در مجله‌ی Sleep Health منتشر شده است، پژوهشگران دانشگاه برندایس با همکاری مؤسسه‌های پژوهشی دیگر تصمیم گرفتند ارتباط بین خواب و قدم‌زدن مورد کنند. این مطالعه بخشی از تلاش گسترده‌تری است که برای تشویق افراد بزرگ‌سال منطقه‌ی بوستون برای فعال‌بودن بیشتر در حال انجام است.

برخی از پرسشنامه‌ها درباره‌ی خواب شرکت‌کنندگان بود و از آن‌ها خواسته می‌شد کیفیت مدت‌زمانی‌ که طول کشیده به خواب بروند یا تعداد دفعات بیداری در طول شب یا حس تازگی هنگام صبح و کمیت خواب خود را به‌شکل زمان رفتن به خواب و بلندشدن از آن ارزیابی کنند.

پژوهشگران برای مطالعه‌ی حاضر، داده‌های هرکدام از ۵۹ شرکت‌کننده را به‌دقت بررسی کردند و به امید پیداکردن الگوی مشخصی بین کیفیت خواب و میزان تحرک، روی میزان تحرک و وضعیت خواب آن‌ها تمرکز کردند. آن‌ها براساس نتایج حاصل دریافتند رابطه‌ی بین تحرک و خواب پایدار و محکم بود.

بنابه گزارش خود شرکت‌کنندگان، هرچه تعداد قدم‌های بیشتری در طول ماه جمع می‌شد، کیفیت خواب طی زمان افزایش می‌یافت. همچنین، وقتی پژوهشگران به تعداد دقایق حرکت آن‌ها توجه کردند، مشخص شد هرچه فرد در طول ماه زمان بیشتری در حال حرکت بود، کیفیت خواب او افزایش پیدا می‌کرد. حتی وقتی پژوهشگران روزها را به‌صورت انفرادی بررسی کردند، این همبستگی‌ها نیز وجود داشت. در هرکدام از این روزها، وقتی فرد درمقایسه‌با حالت معمول بیشتر راه می‌رفت، معمولا کیفیت خواب او بهبود پیدا می‌کرد. الیسا بیسون، یکی از پژوهشگران این مطالعه می‌گوید:

فکر کنم عادلانه است اگر بگوییم این نتایج نشان می‌دهد افرادی که در طول روز تحرک بیشتری داشته باشند، خواب بهتری نیز خواهند داشت.

او می‌افزاید فعالیت موردنیاز برای بهبود کیفیت خواب آن‌قدر زیاد نیست که کسی نتواند از عهده‌ی آن برآید. میانگین قدم‌ها در این ۵۹ شرکت‌کننده حدود هفت‌هزار قدم (حدود پنج کیلومتر) در روز بود. قدم‌زدن با خواب بهتر همراه بود؛ ولی حتی کسانی که کمترین فعالیت را داشتند، وقتی در برخی از روزها اندکی فعالیتشان را افزایش می‌دادند، کیفیت خواب آن‌ها بهتر می‌شد.

البته ارتباط نشان داده‌شده در این مطالعه فقط یک ارتباط است. این نوع مطالعه‌ی مشاهده‌ای نمی‌تواند این موضوع را تأیید کند که لزوما قدم‌زدن بیشتر موجب خواب بهتر می‌شود. نکته‌ی بعد اینکه آزمایش کوتاه‌مدت مذکور بر گزارش خود افراد درباره‌ی نحوه‌ی خواب تکیه داشته است و با این هدف انجام نشده است که تعیین کند راه‌رفتن چگونه ازنظر فیزیولوژیکی روی بدن و ذهن و درنهایت خواب تأثیر می‌گذارد. بیسون می‌گوید:

اگرچه چنین هشدارهایی درباره‌ی مطالعه وجود دارد، کسانی که می‌خواهند خواب بهتری داشته باشد، بهتر است فعالیت بیشتری در زندگی روزمره‌ی خود بگنجانند.