انجام ورزش پیش از صرف وعده‌هایی غذایی چه فوایدی دارد؟

به افرادی که دارای اضافه وزن هستند توصیه می‌شود که ورزش کنند تا از احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و همچنین دیابت نوع ۲ در امان بمانند. اما اکثر افراد زمان کافی برای انجام ورزش ندارند و نمی‌توانند آن‌طور که دوست دارند بدون درنظرگرفتن زمان، ورزش کنند. بنابراین، یافتن عواملی که از فواید ورزش می‌کاهد، ضروری به‌نظر می‌رسد.

اخیرا مطالعه‌ای که درباره‌ی انجام ورزش منتشر شده، روی عواملی تحقیق کرده است که از مزایای ورزش کردن می‌کاهد. این امر به زمان ورزش کردن ارتباط دارد و از سویی باعث صرفه‌جویی در زمان هم می‌شود؛ یعنی با افزایش فواید ورزش می‌توان مدت‌زمان کمتری را به ورزش اختصاص داد و درنتیجه زمان بیشتری را می‌توان در اختیار خانواده، کار و سایر جنبه‌های زندگی قرار داد.

پیش از آگاهی بیشتر درباره‌ی اینکه چه عواملی سبب کاهش فواید ورزش می‌شوند، بهتر است کمی با انسولین آشنا شوید. انسولین هورمونی است که سطح قند خون را در افراد تنظیم می‌کند. برای مثال، یکی از وظایف انسولین این است که بعد از خوردن یک وعده‌ی غذایی، سبب انتقال قند خون به سلول‌های ماهیچه‎ای می‌شود. سپس این سلول‌ها قند را ذخیره کرده یا از آن به‌عنوان منبع سوخت برای تولید انرژی استفاده می‌کنند.

زمانی‌که افراد در زندگی خود تحرک کمی داشته باشند و اضافه‌وزن پیدا کنند، اثربخشی انسولین در بدن کمتر شده و درنتیجه، بدن مجبور است انسولین بیشتری تولید کند؛ به عبارت دیگر حساسیت سلول‌ها به انسولین کاهش پیدا می‌کند. درواقع همین امر افزایش احتمال ابتلا به بیماری دیابت نوع ۲ و نیز بیماری‌های قلبی را در افراد چاق توضیح می‌دهد.

یکی از مهم‌ترین فواید ورزش برای بدن این است که باعث می‌شود حساسیت سلول‌ها به هورمون انسولین بالا رود. بنابراین، بدن قادر خواهد بود به‌راحتی سطح قند خون را کنترل کند. البته ممکن است افرادی که ورزش می‌کنند متوجه وقوع چنین تغییری در بدن خود نشوند اما به‌هرحال این پدیده در بدن ورزشکاران رخ می‌دهد. اکنون مشخص شده است که «زمان» غذا خوردن با «زمان» ورزش کردن در ارتباط و از اهمیت زیادی برخوردار است.

دانشمندان طی مطالعه‌ای، به‌مدت شش هفته نتایج حاصل از ورزش را که زیر نظر پژوهشگران بوده و شامل سه جلسه‌ی ۵۰ دقیقه‌ای در هفته بود مورد ارزیابی قرار دادند. در یک گروه مردان دارای اضافه وزن قرار داشتند که پیش از خوردن صبحانه (در حالت ناشتا) ورزش کردند. در این گروه، حساسیت شرکت‌کنندگان به انسولین افزایش یافت. این بدان معنا است که این افراد با تولید انسولین کمتر، قادر به کنترل میزان قند خون خود بودند. درنتیجه، احتمال ابتلا به بیماری‌هایی نظیر دیابت نوع ۲ در افرادی که پیش از خوردن صبحانه ورزش می‌کنند کمتر است.اما هیچ‌گونه افزایش حساسیت نسبت به انسولین در گروه دیگری که همان ورزش‌ها را بعد از خورن صبحانه انجام دادند دیده نشد.

همچنین، مردانی که پیش از خوردن صبحانه ورزش کرده بودند، حدود دو برابر بیشتر از مردانی که بعد از خوردن صبحانه ورزش کرده بودند، چربی‌سوزی داشتند. شواهد به‌دست آمده از این مطالعه نشان می‌دهد که افزایش چربی‌سوزی در ورزش از مزایایی است که با ورزش کردن پیش از خوردن صبحانه حاصل می‌شود و برای سلامتی مفید است.

ورزش کردن پیش از صبحانه سبب افزایش چربی‌سوزی می‌شود؛ اما این بدان معنا نیست که ورزش در حالت ناشتا سبب از دست دادن وزن بیشتری می‌شود. درواقع کاهش وزن فقط از یک معادله پیروی می‌کند؛ معادله‌ی میزان انرژی دریافتی و میزان انرژی مصرفی. هرچه میزان انرژی دریافتی بیشتر از انرژی مصرفی باشد، انتظار می‌رود شخص افزایش وزن داشته باشد و هرچه میزان انرژی مصرفی بیشتر از میزان انرژی دریافتی باشد، شخص دچار کاهش وزن می‌شود.

شواهد نشان می‌دهد که اگر وعده‌ی صبحانه را در طی یک شبانه‌روز به‌کل حذف کنیم و به‌جای آن ورزش کنیم، معادله‌ی میزان دریافت و مصرف انرژی تغییر می‌کند و بیشتر به‌سوی چاقی گرایش پیدا می‌کند.

اکنون دانشمندان تأکید دارند که این مطالعه باید روی زنان هم صورت گیرد. البته احتمالا نتایج آزمایش‌ها با نتایج مطالعه‌ی انجام شده روی مردان یکسان باشد، چرا که در یک مطالعه‌ی دیگر مشخص شده است که ورزش کردن پیش از خوردن صبحانه باعث افزایش چربی‌سوزی در زنان می‌شود.

همچنین در این مطالعه مقصود از ورزش فقط ورزش‌های مقاومتی طولانی‌مدت نظیر دو آهسته و دوچرخه سواری بوده است. بنابراین، شاید نتوان نتایج بدست‌آمده را به ورز‌ش‌های دیگری مانند بدنسازی و ورزش‌های شدید تعمیم داد.

یافتن راه‌هایی برای افزایش مزایای سلامتی ناشی از ورزش ممکن است به کاهش شیوع روز افزون بیماری‌هایی مانند دیابت نوع ۲ کمک کند. در مجموع، تحقیقات جدید نشان می‌دهد که انجام ورزش پیش از وعده‌های غذایی برای سلامتی مفیدتر است.