آزمایش ادرار خانگی برای تشخیص سرطان پروستات

تشخیص زودهنگام برای درمان انواع سرطان اهمیت دارد اما برخی موارد بسیار سریع‌تر از بقیه خود را نشان می‌دهند. سرطان پروستات یکی از انواع سرطان‌هایی است که ممکن است تا مراحل تهاجمی خود را نشان ندهد، بنابراین یافتن ابزاری که بتواند نوع سرطان مذکور را زودتر از رسیدن به این مرحله تشخیص دهد، ضروری است. پژوهشگران دانشگاه آنجلیای شرقی (UEA) در بریتانیا آزمایش ادرار خانگی را طراحی کرده‌اند که می‌تواند سرطان پروستاتی را که نیاز به درمان دارد، نشان دهد.

یک مشکل بزرگ درمورد تشخیص سرطان پروستات، نرخ بالای نمونه‌برداری‌های غیرضروری است که هم از‌نظر منابع هزینه‌بر است و هم موجب رنجش و پریشانی بیمار می‌شود. این مشکل نتیجه‌ی دشواری در تمایز بین رفتار پروستات سرطانی با پروستات سالم است که هر دو می‌توانند نشانگرهای زیستی یکسانی را نشان دهند. نشانگرهای زیستی مذکور با عنوان آنتی‌ژن‌های اختصاصی پروستات (PSA) شناخته می‌شوند که پروستات به‌طور طبیعی در مقادیر کمی آن‌ها را تولید می‌کند. هنگامی که سطوح PSA بالا باشد، پزشکان اغلب برای تجزیه‌و‌تحلیل بیشتر از پروستات نمونه می‌گیرند زیرا افزایش در سطح این آنتی‌ژن ممکن است نشان‌دهنده‌ی سرطان باشد. البته این افزایش می‌تواند نتیجه‌ی شرایط دیگری مانند عفونت پروستات یا تومورهای بی‌خطری نیز باشد که نیاز به درمان ندارند. به‌گفته‌ی پژوهشگران UEA، پس از نمونه‌برداری به میزان ۷۵ درصد از افرادی که سطوح PSA در آن‌ها بالا می‌رود، معلوم می‌شود که دچار سرطان نیستند. جرمی کلارک، نویسنده‌ی مقاله می‌گوید:

در بریتانیا، سرطان پروستات شایع‌ترین سرطان در مردان است. این سرطان معمولا به‌آهستگی پیشرفت می‌کند و بیشتر موارد، در طول زندگی یک مرد نیازی به درمان ندارد.

کلارک و گروهش درحال توسعه‌ی آزمایشی هستند که آن را آزمایش PUR می‌خوانند. این فناوری بیان ژن در نمونه‌های ادرار را تجزیه‌و‌تحلیل کرده و نشانگرهای زیستی مربوط به بیماری را در افراد درمعرض خطر سرطان پروستات تشخیص می‌دهد. آزمایش جدید از دیگر آزمایش‌های تشخیص نشانگرهای زیستی ادرار پیشرفته‌تر است زیرا می‌تواند نشانه‌های زیستی مرتبط با درجه‌های مختلف سرطان را تشخیص دهد. چنین قابلیتی آن را قادر می‌سازد تا ارزیابی کند که سرطان چقدر تهاجمی است و آن را به سه گروه پایین، متوسط و بالا (از نظر خطر) طبقه‌بندی کند. نتایج پژوهشی که اوایل سال جاری منتشر شد، نشان می‌داد که PUR نسبت‌به روش‌های کنونی دارای این قابلیت است که پیش‌بینی کند آیا بیماران تا ۵ سال آینده نیاز به درمان خواهند داشت یا خیر.

نمونه‌های مورد استفاده برای آزمایش PUR از نخستین ادرار بیماران طی روز گرفته می‌شود که در آن سطوح نشانگرها بالاتر و پایدار است. پژوهشگران فناوری خود را در قالب کیتی که آن را کیت جمع‌آوری در خانه می‌نامند، گنجانده‌اند. این کیت‌ها به ۱۴ شرکت‌کننده داده شد. نتایج این آزمایش‌ها با نتایج بررسی‌های دیجیتال رکتال مورد مقایسه قرار گرفت. کلارک می‌گوید:

ما دریافتیم که نمونه‌های ادرار گرفته‌شده در خانه نسبت‌به روش معاینه‌ی رکتال، نشانگرهای زیستی مرتبط با سرطان پروستات را با وضوح بیشتری نشان می‌دهد. بازخورد شرکت‌کنندگان نیز نشان می‌داد که آن‌ها آزمایش در خانه را ترجیح می‌دهند.

یک آزمایش ادرار برای تشخیص سرطان پروستات به‌خودی‌خود پیشرفتی بزرگ در وضعیت موجود است اما اینکه بیمار می‌تواند در آسایش و در منزل خود از آن استفاده کند، یکی دیگر از مزایایش است. بیماران در معرض خطر به‌جای اینکه مجبور باشند به‌طور منظم برای معاینه و نمونه‌برداری به کلینیک مراجعه کنند، می‌توانند به‌سادگی اوضاع را در خانه تحت نظارت قرار داده و وقتی نتایج آزمایش نگران‌کننده باشد، به پزشک مراجعه کنند. رابرت میلز، نویسنده‌ی مقاله و جراح مشاور در بیمارستان دانشگاه نوریچ می‌گوید:

آزمایش ادرار برای تشخیص سرطان پروستات دارای این پتانسیل است که سرطان‌هایی را که نیاز به درمان دارند، از مواردی که نیازی به درمان ندارد، تمایز دهد که این موضوع بسیار ارزشمند است. درحالت معمول، در فرایند تشخیص سرطان، بیماران درگیر چندین نمونه‌برداری و اسکن MRI می‌شوند ولی آزمایش جدید دارای این پتانسیل است که به ما بگوید آیا بیماران به این نوع مداخلات نیاز دارند یا نه.

دانشمندان امیدوار هستند که این تکنیک منجر به توسعه‌ی آزمایش‌های خانگی مشابهی برای تشخیص سرطان کلیه و مثانه شود.

نتایج این پژوهش در مجله‌ی BioTechniques منتشر شده است.