پزشک چینی افشاگر کرونا دراثر ابتلا به این ویروس درگذشت
لی ونلیانگ پزشکی بود که سعی کرد درمورد شیوع یک عفونت ویروسی جدید در یکی از استانهای چین، هشدار دهد ولی بهخاطر این صداقت سریعا برای بازجویی احضار شد. روز جمعه، دکتر لی ونلیانگ پس از ابتلا به عفونت ویروسی که در یک چتروم در مورد آن به همکاران خود هشدار داده بود، یعنی همان ویروس کرونا جدید، درگذشت. او به بیش از ۶۰۰ فرد چینی دیگری پیوست که در اثر شیوع این بیماری که هماکنون در سرتاسر جهان گسترش یافته است، جان خود را از دست دادند. بیمارستان مرکزی ووهان در ویبو، سرویس رسانه اجتماعی چینی، گفت:
دکتر لی بدشانس بود که درجریان مبارزه دربرابر همهگیری ذاتالریه ناشیاز ویروس کرونا جدید عفونی شد و تمام تلاشهای ما برای نجات او بینتیجه ماند. ما درمورد این اتفاق، ابراز تأسف و همدردی عمیق میکنیم.
دکتر لی قبل از مرگ برای بسیاری از چینیها به یک قهرمان تبدیل شد. در اوایل ژانویه، او از طرف مقامات پزشکی و نیز پلیس فراخوانده شد و مجبور شد بیانیهای را امضا کند که در آن وی متهم به انتشار شایعهای بیاساس و غیرقانونی شده بود. خبر درگذشت او موجب برانگیختهشدن احساسات مردم شد. یکی از کاربران در پاسخ به اعلامیهی بیمارستان نوشت:
ما پزشکی را که درمورد بیماری خبر داد که آن را شایعه خواندند، فراموش نمیکنیم. چه کار دیگری میتوانیم انجام دهیم؟ تنها کار، فراموش نکردن است.
دکتر لی ۳۴ ساله که انتظار تولد فرزند دوم خود را میکشید، چشمپزشک نسبتا گمنامی در ووهان، مرکز استان هوبئی و نیز محل اصلی شیوع ویروس کرونا جدید بود. اما در هفتههای اخیر، او به نماد قدرتمندی از خشم مردم چین از مقاماتی مبدل شد که در آن شیوع ویروس را بدون کنترل رها کردند تا تبدیل به بحرانی کامل شود و سپس پزشکی را در آغاز این شیوع قصد داشت در مورد آن اطلاع دهد، مجازات کردند.
مرگ دکتر لی اتفاقی حساس برای دولت چین است. حتی اگر مقامات در مقابلهبا همهگیری تلاش کردند، در عینحال سعی کردند انتقادات گستردهی مردم را در این مورد که پاسخ آنها در آغاز شیوع بیماری در ووهان مناسب نبوده است، خفه کنند. در روزهای اخیر در کشور چین پس از افزایش انتقادات آنلاین و انتشار گزارشهایی درمورد اقدامات نامناسب مقامات که تهدید ناشیاز شیوع را کمتر از حد برآورد کرده و در مقابله با آن اقدامات لازم را انجام ندادند، شدت سانسور افزایش یافته است.
دکتر لی در اواخر ماه گذشته در بیمارستان مرکزی ووهان تحت درمان قرار داشت
درگذشت دکتر لی همچنین جنبهای از این همهگیری را آشکار کرد که در آمارهای رسمی منظور نشده است: تعداد پزشکان، پرستاران و کارکنان پزشکی که دچار این ویروس شدهاند. برخی از تصاویر تاییدنشده از آنچه که بهنظر میرسد، دادههای دولتی باشد، نشان میدهد صدها نفر از کارکنان بیمارستانها در ووهان ممکن است عفونی شده باشند. در ابتدای شیوع، یک کارشناس برجستهی بیماریهای عفونی گفته بود که تنها یک بیمار در یک بیمارستان، موجب آلوده شدن ۱۴ نفر از کارکنان پزشکی شده است.
حداقل با استناد به دادههایی که تاکنون جمعآوری شده است، میتوان گفت دکتر لی برای اینکه این چنین در اثر عفونت ویروس کرونا بیمار شود و از دنیا برود، خیلی جوان بود. بهگفتهی پژوهشگران، میانگین سن بیماران بین ۴۹ تا ۵۶ سال بوده است.
وقتی دکتر لی هشدار خود را در تاریخ ۳۰ دسامبر منتشر کرد، ویروس کرونا جدید هنوز شناسایی نشده بود. او میگفت که ویروس جدید مانند ویروس سارس است، ویروس کرونای دیگری که حدود دو دهه پیش چین را به ویرانی کشید. مدت زیادی از توبیخ وی نگذشته بود که مشخص شد حق با او بوده است و هزاران نفر از ساکنان ووهان با علائم تب و ذاتالریه بیمار شدند. او هنگام درمان بیماری که مبتلا به گلوکوم و نیز عفونت ویروس کرونا جدید بود، به شمار چینیهای بیمار پیوست.
درگذشت دکتر لی پس از یک شب گمانهزنی درمورد سرنوشت وی ازجمله اندوه مردم چین بهخاطر گزارش اولیهای درمورد از دنیا رفتن او اعلام شد. درست چند ساعت پیش از تأیید مرگ وی، بیمارستان در ویبو گفته بود که هنوز درحال تلاش برای نجات او است. یکی از کاربران زیر پست بیمارستان نوشته بود:
نخوابید و در انتظار یک معجزه، آنلاین بمانید. ما لازم نیست امشب بخوابیم، اما دکتر لی ونلیانگ باید بیدار شود.
هنگامی که خبر مرگ وی اعلام شد، بسیاری از مردم در پستهای خود مقامات را متهم کردند که عمدا خبر مرگ دکتر لی را دیرتر و در نیمهشب اعلام کردهاند. سریعا پس از اعلام خبر درگذشت دکتر لی، کمیسیون بهداشت استان هوبئی و مقامات بهداشتی شهر ووهان پیام تسلیت کوتاهی را منتشر کردند.
گلوبالتایمز، روزنامهی قابل اطمینان طرفدار دولت نیز با اظهار تأسف، از خوانندگان خواست که از تلاش دولت در مبارزه دربرابر همهگیری حمایت کنند. در مقالهی آنلاینی در گلوبال تایمز نوشته شد:
اینکه لی ونلیانگ نتوانست جان سالم به در ببرد، نشان میدهد که این نبردی دشوار و پیچیده است. در این لحظات بحرانی همهی ما باید با هم متحد باشیم.
نیویورکتایمز نیز در این ماه در مقالهای درمورد اقدامات نادرست دولت چین در مقابله با این بحران، درمورد دکتر لی نیز نوشته بود. دکتر لی به روزنامهی تایمز گفته بود:
من فکر میکنم اگر مقامات خبر همهگیری را زودتر افشا میکردند، وضعیت خیلی بهتر میشد. باید شفافیت و صداقت بیشتری در کار باشد.
بعید است که مرگ دکتر لی الهامبخش برپایی اعتراضاتی در ووهان شود که در اقدامی بیسابقه برای توقف همهگیری بیماری، بیش از دو هفته است در حالت قرنطینه قرار دارد. در ووهان و دیگر مناطق بهشدت محدودشده در استان هوبئی، ساکنان در اکثر اوقات در خانههای خود میمانند و از ترس ابتلا به ویروس از معاشرت اجتناب میکنند. بیشتر ساکنان دیگر چین نیز در شرایط محدودیت شدیدی قرار دارند و پرپایی عزاداری دستهجمعی در این شرایط بعید است.
دکتر لی در جریان بیماری نیز به سخنان خود ادامه میداد. وی اخیرا به مجلهی چینی Caixin گفته بود:
من فکر می کنم که یک جامعهی سالم نباید فقط یک صدا داشته باشد.
دکتر لی امیدوار بود که بر بیماری خود غلبه کرده و دوباره به کار خود مشغول شود. او به روزنامهی چینی The Southern Metropolis Daily گفته بود:
پس از بهبودی، میخواهم به خط مقدم برگردم. بیماری همچنان درحال انتشار است و من نمیخواهم یک فرد فراری باشم.