بحران کرونا در کره جنوبی؛ دولت چگونه شیوع کووید ۱۹ را مدیریت کرد؟

درحال حاضر اروپا به کانون انتشار دنیاگیری کووید ۱۹، بیماری ناشی از ویروس کرونا جدید تبدیل شده است.  موارد ابتلا و و شمار جان‌باختگان در ایتالیا، اسپانیا، فرانسه و آلمان درحال افزایش است و بسیاری از کشورها، شهرهایشان را قرنطینه کرده و مرزهایشان را بسته‌اند. درهمین‌حال، ایالات متحده با تعلل در اقدام به‌موقع و گرفتاری با کیت‌های تشخیصی معیوب از گسترش ویروس کرونا در سطح جامعه ناکام ماند؛ به‌نحوی که به باور متخصصان آمریکا نیز در همان مسیر کشورهای اروپایی قرار دارد. ایران دیگر کشور به‌شدت آسیب‌دیده از ویروس کرونا در منطقه‌ی خاورمیانه است که ناتوانی مقام‌هایش در کنترل بحران روزبه‌روز به شمار موارد ابتلا و فوتی در این کشور اضافه می‌کند.

درمیانه‌ی تمام این حوادث، کره جنوبی به‌عنوان نشانه‌ای از امید و الگویی برای الهام دیگر کشورها ظاهر شده است. این کشور ۵۰ میلیونی ظاهرا به‌نحو چشمگیری همه‌گیری کووید ۱۹ را درون مرزهایش آهسته کرده است؛ به‌نحوی که پس از رسیدن شیوع ویروس کرونا به نقطه‌ی اوج در این کشور با شناسایی ۹۰۹ مورد ابتلا، روز چهارشنبه ۲۸ اسفند تنها ۹۳ مورد جدید ابتلا به کووید ۱۹ گزارش شد. کره جنوبی این پیشرفت در مهار ویروس را بدون قرنطینه‌ی کل شهرها یا اعمال برخی از دیگر اقدامات سختگیرانه‌ای به‌دست آورد که چین با انجام آن‌ها توانست همه‌گیری ویروس کرونا را تحت کنترل درآورد. کیم وو جو، متخصص بیماری‌های عفونی در دانشگاه کره می‌گوید:

کره جنوبی یک جمهوری دموکراتیک است و ما احساس می‌کنیم قرنطینه انتخابی معقول نیست.

موفقیت کره جنوبی می‌تواند حاوی درس‌هایی برای سایر کشورها و همچنین یک هشدار باشد: حتی پس از پایین‌آوردن شمار موارد ابتلا، این کشور همچنان برای طغیان مجدد احتمالی بیماری آماده است.

پشت صحنه‌ی موفقیت کره جنوبی، گسترده‌ترین و سازمان‌یافته‌ترین برنامه‌ی آزمایش در جهان قرار دارد که با اقدامات وسیع برای جداسازی افراد آلوده و پیگیری و قرنطینه‌ی مخاطبان آن‌ها ترکیب شده است. به‌نقل از وب‌سایت ورلدمتر، کره جنوبی فراتر از هر کشور دیگر به جز بحرین، بیش از ۲۷۰ هزار نفر را آزمایش کرده که به‌معنای بیش از ۵۲۰۰ آزمایش در هر میلیون نفر از جمعیتش است؛ درحالی‌که براساس داده‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده، این کشور تاکنون تنها ۷۴ آزمایش در هر میلیون انجام داده است.

به‌گفته‌ی رینا مکین‌تایر، پژوهشگر بیماری‌های عفونی نوظهور در دانشگاه نیوساوث ولز سیدنی، تجربه‌ی کره جنوبی نشان می‌دهد که «ظرفیت تشخیص بیماری در مناسب‌ترین اندازه، کلید کنترل همه‌گیری است.» او می‌افزاید «پیگیری ارتباطات نیز اقدامی بسیار تأثیرگذار در کنترل همه‌گیری محسوب می‌شود.»

کارگران قطار شهری سئول را ضدعفونی می‌کنند

اکنون دسته‌های تازه درحال ظاهرشدن هستند. از هفته‌ی پیش تاکنون، مقام‌ها ۱۲۹ مورد جدید را گزارش کرده‌اند که اغلبشان به یک مرکز تماس در سئول ارتباط دارند. کیم می‌گوید این مسئله می‌تواند آغاز انتشار فرد به فرد بیماری در سطح جامعه در سئول و گیونگی-دو، استان مجاور آن باشد. این منطقه سکونتگاه ۲۳ میلیون نفر از جمعیت کره جنوبی است.

درس‌های آموخته از مرس

کره جنوبی اهمیت آمادگی برای مقابله با بیماری‌های واگیردار را از راهی سخت آموخت. در سال ۲۰۱۵، تاجری کره‌ای مبتلا به سندرم تنفسی حاد خاورمیانه (مرس) پس از بازگشت از سه کشور در خاورمیانه به کشورش بازگشت. پیش از آنکه ابتلای او به مرس تشخیص داده شود، در سه مرکز خدمات درمانی در کره تحت درمان قرار گرفت و قرنطینه شد. تا آن زمان، او زنجیره‌ی انتقالی را شکل داد که موجب آلودگی ۱۸۶ و مرگ ۳۶ نفر ازجمله بسیاری از بیماران بستری‌شده برای امراض دیگر، ملاقات‌کنندگان و کادر بیمارستان  شد. پیگیری، آزمایش و قرنطینه‌ی نزدیک به ۱۷ هزار نفر، شیوع مرس را پس از دو ماه به پایان رساند. شبح افسارگسیخته‌ی همه‌گیری مرس، هشداری بزرگ برای کره جنوبی بود و به اقتصاد این کشور آسیب زد.

کیم می‌گوید «آن تجربه نشان داد که برای کنترل یک بیماری عفونی درحال‌ظهور، تست آزمایشگاهی ضروری است. اوه می‌افزاید «تجربه‌ی مرس به‌طور قطع به ما کمک کرد تا پیشگیری و کنترل عفونت بیمارستانی را بهبود دهیم». به‌گفته‌ی او، هنوز هیچ گزارشی از عفونت کووید ۱۹ درمیان کادر مراقبت‌های بهداشت کره جنوبی وجود ندارد.

مقررات تصویب‌شده از زمان همه‌گیری مرس در کره جنوبی، به دولت این کشور اختیار داد تا گوشی موبایل، کارت اعتباری و دیگر داده‌های افراد آزمایش‌مثبت را گردآوری کند تا از مکان‌های رفت‌و‌آمد اخیر آن‌ها مطلع شود. این اطلاعات که از شناسه‌های شخصی افراد به‌دست می‌آید، در اپلیکیشن‌های شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته می‌شود تا به دیگران امکان دهد بفهمند آیا ممکن است مسیرهای رفت و آمدشان با فرد آلوده یکی بوده باشد یا نه.

پس از ظهور ویروس کرونا جدید در چین، مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های کروه‌ی جنوبی (KCDC) وارد رقابت برای ساخت آزمایش برای آن شدند و به‌منظور ساخت کیت‌های تشخیصی تجاری با تولیدکنندگان آن‌ها همکاری کردند. نخستین کیت تشخیصی در هفتم فوریه مجوز گرفت و سپس به مراکز بهداشتی محلی توزیع شد. در آن تاریخ، کره جنوبی تنها چند مورد معدود ابتلا به کووید ۱۹ را شناسایی کرده بود. تنها ۱۱ روز بعد، آزمایش کرونای زنی ۶۱ ساله معروف به «مورد ۳۱» مثبت شد. او که در تاریخ‌های ۹ و ۱۶ فوریه در مراسمی در کلیسای شین‌چانجی در شهر دئگو با فاصله‌ی تقریبا ۲۴۰ کیلومتر جنوب شرق سئول شرکت کرده بود، ازقبل قدری احساس بیماری می‌کرد. به‌نقل از گزارش‌های خبری محلی، درجریان مراسم دو ساعته، بیش از ۵۰۰ شرکت‌کننده شانه به شانه‌ی یکدیگر در کف کلیسا نشسته بودند.

چون می‌گوید بیماران پرخطر با بیماری زمینه‌ای برای بستری در بیمارستان در اولویت هستند. بیماران دارای علائم خفیف به مراکز آموزشی سازمانی و فضاهایی متعلق به نهادهای دولتی که تغییر کاربری پیدا کرده‌اند، فرستاده می‌شوند تا در آنجا پشتیبانی و نظارت پزشکی اولیه را دریافت کنند. افرادی که سلامتی خود را بازمی‌یابند و آزمایششان دو مرتبه منفی شود، مرخص می‌شوند. به مخاطبان نزدیک و افراد دارای کم‌ترین علائم که افراد خانواده‌شان هیچ‌گونه بیماری مزمنی ندارند و می‌توانند حرارت بدنشان را اندازه بگیرند، دستور داده می‌شوند تا به مدت دو هفته خود را قرنطینه کنند. یک تیم نظارت محلی روزانه دوبار تماس می‌گیرد تا مطمئن شود افراد در قرنطینه هستند و درباره‌ی علایمشان می‌پرسد. کسانی که از قرنطینه تخطی کنند، با ۲۵۰۰ دلار جریمه مواجه خواهند شد. اگر لایحه‌ی اخیر مجلس کره به قانون تبدیل شود، این جریمه تا بیش از ۸ هزار دلار و به اندازه‌ی یک سال زندان افزایش خواهد یافت.

باوجود تلاش‌های یادشده، منطقه‌ی دئگو جیونگسانگ دچار کمبود فضا برای بیماران شدید شد. به‌نقل از رسانه‌های محلی، چهار بیمار قرنطینه‌شده در خانه که درانتظار تخت بیمارستانی بودند، وقتی حالشان وخیم شد، به مراکز اورژانس هجوم بردند، اما متاسفانه از دنیا رفتند. با این حال، به‌لطف دوری‌گزینی اجتماعی داوطلبانه در کل کشور، شمار موارد تازه در دو هفته‌ی گذشته کاهش یافته است. دولت به مردم توصیه کرده است تا ماسک بزنند، دستانشان را بشویند، از شلوغی‌ها و گردهمایی‌ها دوری کنند، دورکاری کنند و به‌جای رفتن به کلیسا به مراسم‌های مذهبی اینترنتی بپیوندند. به افراد دارای تب یا بیماری تنفسی توصیه می‌شود در خانه بمانند و به‌مدت ۳ تا ۴ روز مراقب علائمشان باشند. به‌گفته‌ی چون، گروه مبتلایان کلیسای شین‌چانجی مردم را شوکه کرد و پیروی از قانون را افزایش داد. اوه می‌گوید کمتر از یک ماه پس از ظهور مورد ۳۱، گروه تحت کنترل درآمده است.

مامور بهداشت بدون نیاز به خروج رانندگان خودرو از آن‌ها تست کرونا می‌گیرد

با این حال، گروه‌های تازه درحال ظهور هستند و معلوم نیست ۲۰ درصد از موارد تأییدشده‌ی کنونی چگونه آلوده شده‌اند. این امر نشان می‌دهد که همچنان تمام سرچشمه‌های انتشار ویروس در سطح جامعه شناسایی نشده‌اند. چون می‌گوید تا زمانی‌که این بی‌اطلاعی پابرجا است، نمی‌توانیم بگویم که شیوع بیماری به نقطه‌ی اوج خود رسیده است.

نیاز به داده‌های بیشتر

دولت امیدوار است به همان نحوی که توانست با گروه کلیسای شین‌چانجی مقابله کند، گروه‌های تازه را نیز تحت کنترل درآورد. درحال‌حاضر ظرفیت تشخیص ملی به عدد سرسام‌آور ۱۵ هزار آزمایش در روز رسیده است. ۴۳ پایگاه آزمایش سیار در سرتاسر کشور وجود دارد که رانندگان را بدون نیاز به خروج از خودرو آزمایش می‌کنند.. باموفقیت این طرح، اکنون ایالات متحده، کانادا و بریتانیا به کپی‌برداری از آن دست زده‌اند. درنخستین هفته‌ی ماه مارس، وزارت کشور کره اپلیکیشن موبایلی را نیز منتشر کرد که می‌تواند افراد قرنطینه‌شده را پیگیری و داده‌های مربوط به علائم آن‌ها را جمع‌آوری کند.

ما امیدواریم تجربه‌مان در کنترل شیوع کووید ۱۹ به دیگر کشورها کمک کند.