ناقلان پنهان؛ عامل انتشار وسیع ویروس کرونا در سطح جهان
ما از همان روزهای نخستین شیوع ویروس کرونا جدید، دریافتیم که افراد پیش از ظهور علائم نیز میتوانند ویروس را به دیگران منتقل کنند. همچنین براساس جامعترین پژوهش دربارهی افراد مبتلا به کووید ۱۹، بیماری ناشی از ویروس کرونا جدید در چین، علائم ابتلای بیش از ۸۰ درصد از موارد خفیف است و بههمین دلیل احتمالا درصد بالایی بدون نیاز به مراجعه به پزشک دورهی بیماری را پشت سر میگذارند.
اکنون بهنقل از مطالعهای تازه، آن دسته از افراد مبتلا به کووید ۱۹ که شناسایی نمیشوند، ممکن است عامل گسترش سریع بیماری باشند. این مطالعه دریافته است که در روزهای اولیهی همهگیری، افراد دارای کووید ۱۹ که آلودگیشان به ویروس تشخیص داده نمیشد، احتمالا بهدلیل بیمارنشدن شدید، منشاء آلودگی دستکم دوسوم از موارد ثبتشدهی کووید ۱۹ درچین هستند. جفری شمن، استاد تمام بهداشت محیط در دانشکدهی بهداشت عمومی دانشگاه کلمبیا در بیانیهای گفت:
انفجار موارد کووید ۱۹ در چین تاحد زیادی ناشی از افراد دارای بیماری خفیف، محدود یا بدون علائمی بود که شناسایی نشدند. موارد شناسایینشده میتوانند بخش بسیار بزرگتری از جمعیت را درمعرض ابتلا به ویروس قرار دهند. این «انتقال پنهانی» همچنان چالشی اساسی بر سر راه مهار این شیوع درحال پیشرفت خواهد بود.
پژوهشگران در مطالعهی جدید که روز دوشنبه ۱۶ مارس در نشریهی ساینس منتشر شد، الگویی کامپیوتری ساختند تا انتشار ویروس کرونا جدید (SARS-CoV-2) را بین ۳۷۵ شهر در چین ازجمله ووهان، کانون اولیهی انتشار بیماری شبیهسازی کنند. آنها برای مدل خود دادههای مربوط به عفونتهای گزارششده را با اطلاعات مربوط به تحرکات افراد (بهدستآمده از دادههای گوشیهای همراه) ترکیب کردند.
- ویروس کرونا چیست؟ علائم بیماری، نحوه انتقال و روند شیوع
- واکسن کرونا؛ هرآنچه باید درباره تلاش جهانی برای مقابله با کووید ۱۹ بدانید
پژوهشگران برآورد کردند که پیش از قرنطینهی ووهان در ۲۳ ژانویه، نزدیک به ۸۶ درصد از عفونتهای کووید ۱۹ در چین شناسایی نشده بودند. بهعبارت دیگر، بهنقل از واشنگتن پست به ازای هر مورد تأییدشدهی ابتلا به کویید ۱۹، ۶ مورد شناسایینشده وجود داشت. بهگفتهی پژوهشگران، این موارد شناسایینشده مسئول انتشار بیماری پیش از قرنطینه بودند.
ازآنجا که بسیاری از کشورهای جهان ازجمله ایران دچار کمبود ظرفیت آزمایش برای شناسایی موارد ابتلا به ویروس کرونا جدید هستند، یافتههای مطالعهی اخیر حاوی پیامهایی برای آنها است. نتایج اشاره میکنند که شمار موارد جهانی ممکن است تا ۱۰ برابر بالاتر از آمار رسمی کشورها باشد؛ بدین معنی که شمار واقعی موارد احتمالا بیش از ۱/۵ میلیون نفر است. پیش از انتشار مطالعهی جدید، تیمی از پژوهشگران سازمان بهداشت جهانی در امپریال کالج لندن نیز در گزارشی ادعا کردند که دوسوم از کل موارد ویروس کرونا در جهان شناسایی نشدهاند. همچنین سازمان بهداشت جهانی روز سهشنبه اعلام کرد که شمار مبتلایان به ویروس کرونا در ایران، احتمالا ۵ برابر آمار رسمی است. شمن روز دوشنبه در کنفرانسی مطبوعاتی گفت:
ما میدانیم که این [آمار رسمی] صرفا نوک کوه یخ است. پرسش این است که چه مقدار از این کوه یخ غرق در آب است. ما میتوانیم دربارهی شمار دقیق بحث کنیم؛ اما اگر در وضعیتی قرار دارید که فعالانه بهدنبال افراد و آزمایش آنها نیستید، در آن صورت بخش اعظم عفونتها شناسایی نخواهند شد.
پس از آنکه چین شهر ووهان را قرنطینه کرد، مقامها توانستند بخش اعظم موارد مبتلا (۶۵ درصد) را شناسایی و انتشار بیماری را آهسته کنند. نویسندگان مطالعه در پایان نتیجه میگیرند که «بهمنظور کنترل کامل ویروس کرونا جدید، افزایش چشمگیر شناسایی و جداسازی عفونتهای ثبتنشدهی کنونی ضروری خواهد بود.»