نتایج پژوهشی تازه: ویروس کرونا کودکان را نیز بهشدت بیمار میکند
ویروس کرونا که در سرتاسر جهان درحال گردش است، معمولا رفتار ملایمتری با کودکان دارد و تا به امروز کمترین شمار عفونتهای شناساییشده متعلق به این گروه سنی بوده است. حال، بزرگترین مطالعهای که تاکنون درمورد ویروس کرونا جدید (SARS-CoV-2) و کودکان انجام شده است، نشان میدهد که هرچند بیشتر آنها دچار علائم خفیف یا متوسط میشوند، درصد کمی از خردسالان بهویژه نوزادان و کودکان پیشدبستانی ممکن است بهشدت بیمار شوند. در این مطالعه که در مجلهی Pediatrics منتشر شد، بیش از ۲ هزار کودک بیمار از سرتاسر چین مورد بررسی قرار گرفتند.
مطالعهی جدید تصویری واضحتر از چگونگی تاثیر ویروس کرونا عامل کووید ۱۹ روی جوانترین گروه سنی فراهم میکند. بهگفتهی کارشناسان، دانش حاصلاز این نوع پژوهشها میتواند روی سیاستهایی مانند تعطیلی مدارس، آمادگی بیمارستانها و توسعهی درمان و واکسنی برای بیماری تاثیرگذار باشد.
پژوهشگران ۲۱۴۳ کودک زیر ۱۸ سال را که از ۸ فوریه به مرکز پیشگیری و کنترل بیماری چین گزارش شده بودند و بیماری حدود یکسومشان با آزمایش آزمایشگاهی تایید شده بود، مورد تجزیهوتحلیل قرار دادند. سایر موارد براساس علائم، پرتونگاری قفسه سینه، آزمایش خون و اینکه کودک درمعرض افراد مبتلا به ویروس کرونا قرار گرفته یا نه، بهعنوان موارد مشکوک طبقهبندی شده بودند.
درحدود نیمی از کودکان علائم خفیف مانند تب، خستگی، سرفه، احتقان و احتمالا تهوع یا اسهال داشتند. بیشاز یکسوم (حدود ۳۹ درصد) بیماری ملایمی داشتند و دارای علائم دیگری مانند ذاتالریه یا مشکلات ریوی بودند که بهوسیلهی سیتیاسکن تایید میشد؛ اما تنگی نفس آشکاری نداشتند. حدود ۴ درصد نیز علائمی نداشتند. بهگفتهی شیلو تانگ، نویسندهی ارشد مقاله و مدیر بخش همهگیرشناسی و آمار زیستی مرکز پزشکی کودکان شانگهای، ۱۲۵ کودک (حدود ۶ درصد) دچار بیماری شدیدی شده بودند و یک پسر ۱۴ ساله که عفونت ویروس کرونا در او تایید شده بود، از دنیا رفت. شرایط ۱۳ نفر از آنها «بحرانی» بود و در آستانهی نارسایی تنفسی یا نارسایی عضو قرار داشتند. بقیهی موارد، بهخاطر مشکلات تنفسی شدید در گروه «شدید» طبقهبندی شدند. دکتر سرینیواس مورتی، دانشیار پزشکی کودکان در دانشگاه بریتیش کلمبیا که در این پژوهش مشارکتی نداشته است، گفت:
آنچه این نتایج به ما نشان میدهد این است که بیمارستانها باید برای کودکان بیمار آماده باشند زیرا نمیتوانیم به کلی کودکان را رد کنیم. نتیجهگیری اصلی آن است که نرخ ابتلای کودکان به بیماری ممکن است با نرخ ابتلای افراد بزرگسال قابل مقایسه باشد؛ اما شدت بیماری در آنها کمتر است. با این حال حتی در کودکان نیز طیفی از بیماری وجود دارد و مواردی هستند که نیاز به درمانهای تهاجمیتر دارند.
بنا به گزارش این مطالعه، بیشاز ۶۰ درصد از ۱۲۵ کودکی که بهشدت بیمار شده یا در شرایط بحرانی قرار داشتند، دارای سن ۵ سال یا کمتر بودند. ۴۰ نفر از آنها نوزادان زیر ۱۲ ماه بودند.
در اوایل ماه جاری، نوزادی مبتلا به ویروس کرونا در بیمارستان کودکان ووهان در چین درمان شد
دکتر تانگ گفت که معتقد است کودکان کمسنوسال بهدلیل اینکه سیستم تنفسی و دیگر عملکردهای بدنشان بهسرعت درحال توسعه است، دربرابر عفونت حساستر هستند. دکتر آندره کروز، دانشیار پزشکی کودکان در کالج پزشکی بیلور و نویسندهی تفسیری درمورد این مطالعه گفت که نوزادان و کودکان پیشدبستانی بهدلیل عدم بلوغ سیستم ایمنی ممکن است دچار بیماری شدیدتری شوند. او در مصاحبهای گفت:
آنها قبلا درمعرض ویروس قرار نگرفتهاند و بنابراین نمیتوانند پاسخ ایمنی موثری دربرابر بیماری تدارک ببینند.
دانشمندان بهطور فعالانه سعی در تعیین این مساله دارند که چرا بهنظر میرسد بسیاری از کودکان چندان از ویروس کرونا جدید آسیب نبینند. این الگو در شیوعهای پیشین ویروس سارس در چین و ویروس مرس در خاورمیانه نیز دیده میشد. دکتر مورتی گفت بهنظر میرسد که موارد کودکان مبتلا به عفونت ویروس کرونا جدید در ایتالیا، سنگاپور و کره جنوبی نیز چنین باشد.
یکی از تئوریهایی که در این زمینه مطرح میشود آن است که گیرنده یا پروتئین موجود در سلولهای انسانی که ذرات ویروس به آن متصل میشوند و گیرندهی ACE2 نامیده میشود، در کودکان کمسن بهطور برجسته بیان نمیشود و شاید شکل دیگری داشته باشد. دکتر مورتی توضیح داد:
نحوهی توسعهی این پروتئین در کودکان ممکن است با توسعهی آن در بزرگسالان یکسان نباشد و شاید به همین دلیل، اتصال برجستگیهای ویروس با سلولهای انسانی سختتر شود و به این ترتیب ویروس بهخوبی نمیتواند وارد سلول شده و در آن تکثیر پیدا کند.
تئوری دیگر این است که بیشتر کودکان نسبتبه افراد بزرگسال دارای ریههای سالمتری هستند. افراد بزرگسال با احتمال بیشتری در طول زندگی در معرض آلودگیها قرار گرفتهاند و افراد دارای بیماری شدید ویروس کرونا معمولا دارای بیماری زمینهای هستند یا سیستم ایمنی پیر یا ضعیفی دارند.
کارشناسان میگویند ممکن است پاسخ سیستم ایمنی کودکان دربرابر ویروس بهاندازهی پاسخ سیستم ایمنی افراد بزرگسال قوی نباشد. پزشکان دریافتهاند که برخی از آسیبهایی که افراد بزرگسال مبتلا به عفونت ویروس کرونا متحمل میشوند، صرفا ناشیاز خود ویروس نیست بلکه حاصل پاسخ ایمنی تهاجمی است که موجب بروز التهابی مخرب در اندامهای بدن میشود.
کودکان درحال بازی در فضای بیرون در پکن در روز سهشنبه
مطالعهی جدید اگرچه گسترده است و شامل مواردی از مناطق مختلف چین و نه فقط ووهان میشود، سوالات زیادی را همچنان بیپاسخ میگذارد. برای مثال، پژوهشگران دریافتند که بیشتر موارد شدید و بحرانی در کودکان مشکوک به ابتلا به عفونت مشاهده شده است (که بیماری آنها ازطریق آزمایش تایید نشده بود و این احتمال وجود دارد که علاوهبر کووید ۱۹ عفونتهای دیگری بدن آنها درگیری کرده یا عفونت آنها بهکلی از نوع دیگری بوده باشد). همچنین مشخص نیست که شرایط در کشورهای دیگری نظیر آمریکا نیز این گونه خواهد بود و آیا شمار کودکان مبتلا به حالت شدید بیماری در مناطق دیگر جهان نیز نسبتبه افراد بزرگسال کمتر خواهد بود. دکتر کروز همانند دیگر کارشناسان معتقد است تعداد زیادی از افراد دارای علائم خفیف یا بیماری بدون علامت به دلیل انجام ندادن آزمایش در چنین مواردی، شناسایی نمیشوند. او میگوید:
هرم سنی چین با هرم سنی آمریکا متفاوت است. آنها نسبت به ما کودکان بسیار کمتری دارند. از آنجایی که بیشتر تمرکز روی افراد بزرگسال بوده است، کودکان زیادی مورد بررسی قرار نگرفتهاند. ممکن است ما بار بیماری را در کودکان کمتر از حد برآورد کرده باشیم.
یافتن پاسخ سوالاتی که درمورد ویروس کرونا در کودکان مطرح میشود، مزایایی فراتر از جمعیت کودکان دارد. این امر میتواند بینشی در این مورد مهیا کند که چرا برخی بیماران درمعرض خطر بالاتری قرار دارند. بهگفتهی دکتر مورتی، شاید مطالعهی فیزیولوژی افرادی که کمتر تحتتاثیر بیماری قرار گرفتهاند، بتواند به توسعه درمان و واکسن برای بیماری کمک کند.