بررسی و آزمایش فاضلاب؛ ابزاری غیرتهاجمی برای تشخیص گستره‌ی شیوع کرونا

باتوجه به اینکه در جامعه، بیشتر افراد ازنظر ابتلا به کووید ۱۹ مورد آزمایش قرار نمی‌گیرند‌، بیش از ده‌ها گروه پژوهشی در سرتاسر جهان شروع به تجزیه‌و‌تحلیل فاضلاب و یافتن آثاری از ویروس جدید به‌عنوان راهی برای برآورد تعداد کل عفونت‌ها در یک جامعه کرده‌اند. دانشمندان می‌گویند این روش همچنین می‌تواند برای تعیین این مسئله که آیا ویروس کرونا به جامعه بازگشته است یا نه، مورد استفاده قرار گیرد. پژوهشگران تاکنون اثراتی از ویروس کرونا را در فاضلاب‌های هلند، آمریکا و سوئد یافته‌اند.

تجزیه‌و‌تحلیل فاضلاب (آب استفاده‌شده‌ای که ازطریق سیستم زهکشی به مرکز تصفیه می‌رود)، یکی از راه‌هایی است که پژوهشگران می‌توانند بیماری‌های عفونی مانند SARS-CoV-2 را که در ادرار یا مدفوع دفع می‌شوند، ردیابی کنند.

گرتجان مدما، میکروب‌شناس مؤسسه‌ی تحقیقات آب KWR در نیووه‌خین هلند می‌گوید یک کارخانه‌ی تصفیه می‌تواند فاضلاب بیش از یک میلیون نفر را بگیرد. مدما که ماده‌ی ژنتیکی SARS-CoV-2 را در چندین کارخانه تصفیه‌ی هلند تشخیص داده است، می‌گوید نظارت بر آب ورودی در این مقیاس می‌تواند نسبت‌به آزمایش، برآوردهای بهتری درمورد میزان گسترش ویروس کرونا مهیا کند؛ زیرا این روش قادر است افرادی را که آزمایش نشده‌اند یا دچار علائم خفیفی بوده یا اصلا علائمی ندارند، درنظر بگیرد.

پژوهشگران می‌گویند برای تعیین کمیت عفونت در یک جمعیت براساس نمونه‌های فاضلاب، باید بدانند چه مقدار RNA ویروسی در مدفوع دفع می‌شود و تعداد افراد آلوده را براساس غلظت RNA ویروسی یک نمونه آب تخمین بزنند. همچنین لازم است مطمئن شوند نمونه‌ای را بررسی می‌کنند که نماینده‌ی کل جمعیت است و اینکه آزمایش‌های آن‌ها باید بتواند حضور مواد ویروسی را در غلظت پایین نیز تشخیص دهد. البته پژوهشگران بر این مسئله نیز تأکید می‌کنند که نظارت بر فاضلاب نباید موجب شود که از آزمایش افراد صرف‌نظر شود.

دانشمندان در چندین تصفیه‌خانه فاضلاب در هلند آثار ویروس کرونا را پیدا کردند

کایل بیبی، مهندس محیط زیست در دانشگاه نوتردام در ایندیانا می‌گوید برخی تلاش‌ها برای نظارت بر ویروس به خاطر تعطیلی دانشگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها و دسترسی محدود به واکنشگرها برای انجام آزمایش‌ها متوقف شده است. این مواد که در کلینیک‌ها نیز استفاده می‌شوند، با کمبود مواجه شده است و بیبی می‌گوید ما نمی‌خواهیم به کمبود جهانی این موارد بیفزاییم.

گروه درودا هاسمن، تنها چهار روز پس از اینکه هلند اولین مورد کووید۱۹ را با استفاده از آزمایش بالینی تأیید کرد، آثاری از ویروس SARS-CoV-2 را در فاضلاب فرودگاه اسخیپول در تیلبورگ کشف کردند. پژوهشگران اکنون قصد دارند که نمونه‌برداری را به پایتخت تمام ۱۲ استان هلند و ۱۲ منطقه‌ی دیگر که هیچ مورد تأیید شده‌ای نداشته‌اند، گسترس دهند. این گروه، قبل از اینکه عفونت کووید ۱۹ در شهر آمرسفورت گزارش شود، RNA ویروس را در این جامعه پیدا کردند.

تامار کوهن، ویروس‌شناس مؤسسه‌ی فناوری فدرال سوئیس در لوزان می‌گوید مطالعات نشان داده‌اند که ویروس SARS-CoV-2 طی سه روز پس از عفونت می‌تواند در مدفوع ظاهر شود که بسیار زودتر از زمان تشدید علائم در افراد به اندازه‌ای است که به‌دنبال مراقبت‌های بیمارستانی بروند و بیماری آن‌ها به‌طور رسمی تأیید شود. او می‌گوید ردیابی ذرات ویروسی در فاضلاب می‌تواند به مقامات بهداشت عمومی فرصتی برای تصمیم‌گیری در این مورد بدهد که آیا باید اقداماتی مانند قرنطینه شهر را انجام دهند یا نه. کوهن می‌گوید:

۳ تا ۷ روز، می‌تواند تفاوت زیادی ازنظر شدت این شیوع ایجاد کند.

بیبی می‌گوید شناسایی سریع‌تر ورود ویروس به یک جامعه ممکن است موجب محدودشدن آسیب‌های سلامتی و اقتصادی ناشی‌از کووید ۱۹ شود، خصوصا اگر این ویروس سال آینده برگردد. چارلز گربا، میکروبیولوژیست دانشگاه آریزونا در توسان می‌گوید نظارات بر فاضلاب چندین دهه برای ارزیابی برنامه‌های موفقیت واکسیناسیون دربرابر ویروس فلج اطفال مورد استفاده قرار گرفته است. گربا که آثاری از ویروس SARS-CoV-2 را در فاضلاب خام توسان یافته است، می‌گوید این روش همچنین می‌تواند برای تعیین میزان اثربخشی مداخلاتی نظیر فاصله‌گیری اجتماعی مورد استفاده قرار گیرد.