نگرانی از بازگشایی بازار فروش حیوانات وحشی در چین
در اقدامی بحثبرانگیز، چین اخیرا بازارهای خیس خود را که در آن حیوانات زنده، گوشت تازه و محصولات آنها به فروش میرسد، بازگشایی کرد. احتمالا، منشا شیوع کووید ۱۹ بازار خیسی در شهر ووهان چین بود.
اسکات موریسون، نخستوزیر استرالیا این حرکت را محکوم کرده است و سازمان جهانی بهداشت بارها اظهار داشته است که گرچه نیازی نیست بازارهای خیس تعطیل شوند، باید فروش حیوانات وحشی غیرقانونی مانند پانگولینها و گربههای زباد بهمنظور غذا ممنوع شود و مقررات ایمنی و بهداشت مواد غذایی اجرا شود.
در کشور چین، تقاضا برای گوشت و شیر بهسرعت درحال رشد است. درحدود ۱/۵ میلیارد نفر در کشور چین زندگی میکنند و هر فرد بهطور متوسط درمقایسهبا اوایل دههی ۱۹۹۰، ۲/۵ برابر گوشت بیشتری مصرف میکند. اما برخلاف غرب، جایی که استانداردهای تثبیتشدهای برای بهزیستی حیوانات مرزعه تعیین شده است، چین فاقد استانداردهای مربوط به بهزیستی حیوانات است.
حیواناتی که بهخوبی از آنها مراقبت نمیشود، تحت استرس قرار میگیرند و از آنجایی که سیستم ایمنی آنها دچار مشکل میشود، احتمال اینکه بیماریهای جدیدی در بدنشان پرورانده شود، بیشتر است. این بدان معنا است که بازارهای خیس که در آن حیواناتِ تحت استرس، در تماس نزدیکی با انسانها قرار دارند، زمینهی مناسبی برای ظهور بیماریهای جدید هستند.
چین نیاز فوری به بازسازی صنایع حیوانی خود برای ایمنی غذایی دارد. در این میان، گوشت پاک (گوشتی که در آزمایشگاه و با استفاده از سلولها پرورش داده میشود) گزینهی امیدوارکنندهای است که بعدا بیشتر درمورد آن صحبت میکنیم.
حیوانات تحت استرس نمیتوانند بهخوبی با بیماری مبارزه کنند
مصرف حیوانات وحشی بهخودیخود موجب افزایش خطر انتقال بیماری نمیشود. گوزنهای تازه کشتهشده در ارتفاعات اسکاتلند گوشتی را مهیا میکنند که نسبتبه مرغهایی که بهطور فشرده پرورش داده میشوند و مرتبا به پاتوژنهای انسانی آلوده هستند، خطر کمتری دارد. اما وقتی حیوانات وحشی تحت استرس قرار داشته و در جریان کل دورهی پرورش و کشتار، در قفسهای کوچک و در تماس نزدیک با انسانها قرار گیرند، مثل وضعیتی که در بازارهای خیس وجود دارد، خطر انتقال بیماری افزایش پیدا میکند.
وقتی عامل بیماریزایی سیستم ایمنی سالمی را به چالش میکشاند، بدن با ایجاد التهاب دربرابر آن پاسخ میدهد. اما زمانی که حیوان تحت استرس قرار دارد، هورمون کورتیزول در بدن او آزاد میشود. این امر پاسخ التهابی طبیعی را تحتتاثیر قرار میدهد و فعالسازی سلولهای سفید خون محدودتر میشود و به این صورت، به پاتوژنهای جدید فرصت بقا و تکثیر میدهد.
حیوانات وحشی تحت فشار
دولت چین علاوهبر واردات بیشتر گوشت، بهسرعت سیستمهای کشاورزی سبک روستایی را به سیستمهای فشرده تولید حیوانات تغییر داده است. توسعهی شهری اخیر نیز فشار بیشتری بر زمینهای کشاورزی وارد کرده است.
من (کلایو فیلیپس، استاد بهزیستی دام از دانشگاه کوئینزلند و نویسندهی مطلب حاضر) چند هفته پیش از یک مزرعهی گاو شیری جدید در چین بازدید کردم که بیش از ۳۰ هزار رأس گاو داشت. من از روستایی ویرانشده عبور کردم که هرکدام از مزارع کوچک آن چند گاو نگهداری میکردند. گاوهای موجود در مزارع بزرگ جدید، بهطور دائم در فضای مزرعه قرار دارند و از رژیم غذایی غنیتری تغذیه کرده و دو برابرِ گاوهای مزارع کوچک، شیر تولید میکنند. اما آنها به علت استرس، معمولا فقط تا دو یا سه دورهی شیردهی در گله میمانند درحالیکه گاوهای مزارع کوچک ممکن است برای یک دهه نگهداری شوند.
بهطور مشابه، جمعیت حیوانات وحشی نیز تحت فشار قابل توجهی قرار دارند. تراکم جمعیت انسان در کشور چین نسبتبه آمریکا ۴ برابر و نسبتبه استرالیا ۵۰ برابر رشد کرده است. این دو کشور نیز وسعتی در حد چین دارند و دارای مناطق طبیعی قابلتوجهی هستند. در کشور چین، جنگلهای بومی تا حد ۳ درصد مساحت اولیه کاهش پیدا کرده است.
حیوانات اهلی درجهتی که بتوانند سیستمهای کشاورزی سنتی را تحمل کنند و دچار استرس بیمورد نشوند، اصلاح شدهاند، در حالیکه چنین چیزی درمورد حیوانات وحشی رخ نداده است.
واکنش به کشاورزی حیات وحش
در سال ۲۰۱۷، دولت چین قانونی را بهمنظور سختگیری بیشتر درمورد تجارت حیاتوحش وضع کرد اما هنوز هم اجازه میداد که حیوانات وحشی تحت حفاظت دولت نباشند و بهوسیلهی فردی که دارای مجوز شکار است، به فروش برسد. جریمهی فروشندگان و خریداران فقط بهاندازهی دوبرابر ارزش حیوانی بود که معامله میشد.
با محدودیت حیوانات موجود در حیات وحش، چینیهای کارآفرین به پرورش صنعتی آنها روی آوردهاند. صنعتی که گفته میشود میلیاردها یوان ارزش داشته و موجب اشتغال ۶ میلیون نفر شده است.
نگهداری از حیوانات وحشی در قفسهای کوچک (همانطور که در مزراع حیوانات وحشی انجام میشود)، موجب استرس شدید آنها میشود (باعنوان میوپاتی اسارت شناخته میشود) و این استرس میتواند چنان شدید باشد که موجب مرگ آنها شود. اما در فوریهی سال جاری، قانون ممنوعیت مصرف حیوات وحشی خشکی وضع شد اما فقط درصورتی که آنها بهطور طبیعی زندگی کنند یعنی، حیوانات وحشی که در مزارع نگهداری میشوند، مشمول این قانون نمیشوند. بااینحال، گزارش شده است که از زمان شیوع کووید ۱۹، تقریبا ۲۰ هزار از مزارع حیاتوحش بسته شدهاند.
علائم تغییر
علائمی درمورد افزایش آگاهی درمورد استرس در حیوانات در چین دیده میشود. من و همکارانم اخیرا در دانشگاه کوئینزلند یک مرکز بهزیستی حیوانات چین و استرالیا را تاسیس کردهایم و آخرین پژوهش من نشان میداد که تعداد رو به افزایشی از دانشمندان درحال مطالعهی بهزیستی حیوانات در چین هستند. علاوهبراین، فرصت بزرگی برای وارد کردن گوشت پاک به رژیم غذایی چینی وجود دارد. گوشت پاک بهطور مصنوعی از سلولهای ماهیچهای و بدون نیاز به منابع عظیمی که برای تولید سنتی گوشت در چین نیاز است و بدون انتشار آلایندهها تولید میشود. مهمتر از همه اینکه این نوع گوشت دارای خطر انتقال بیماریهای جدید نیست. درحقیقت، جایگزینهای گوشت مبتنیبر گیاهان در چین بهعنوان محصولات پایدارتر و سالمتر مورد توجه قرار گرفته است.
گوشت آزمایشگاهی جایگزین مناسبی برای منابع سنتی گوشت در چین است
مطالعهای که در سال ۲۰۱۸ منتشر شد، نشاندهندهی این بود تصمیم مصرفکنندگان چینی برای خوردن گوشت کمتر، پاسخ عاطفی مثبتی داشته است و احتمال اینکه مردم چین گوشت پاک و جایگزینهای گیاهی را خریداری کنند، نسبتبه مردم آمریکا بیشتر است.
مطالعات فرهنگی نیز نشان میدهند که بهطورکلی، مردم چین دارای خصوصیات پذیرش گسترده هستند. آن نه به نفع خود بلکه درجهت منافع جمع عمل میکنند. آنها سازگار و کارآفرین هستد و جامعهی آنها در مواجههبا سختی، از رقابت و موفقیت نیرو میگیرد و به پیش میرود. دولت چین همچنین استفاده از فناوریهای پیشرفتهی کشاورزی را برای حل مسائل مربوط به ایمنی و امنیت مواد غذایی مورد حمایت قرار میدهد.
درحالحاضر، دانشمندان چینی درحال کار روی گوشت پاک هستند. در این کشور، اولین گوشت کشت داده شده از سلولهای بنیادی ماهیچه خوک سال گذشته بهوسیلهی دانشمندان دانشگاه کشاورزی نانجینگ تولید شد. پیشبینی میشود که گوشت پاک در سال ۲۰۴۰، ۳۵ درصد از بازار جهانی گوشت را شامل شود. شاید برای پرهیز از ظهور بیماریهای ناشیاز حیوانات، این اتفاق سریعتر در چین رخ دهد.
نظرات