نوع شدید بیماری کووید ۱۹ می‌تواند به قلب آسیب برساند

افراد که دچار شدیدترین اشکال بیماری کووید ۱۹ هستند، اغلب مسن‌تر بوده و نیز دچار مشکلات سلامتی دیگری هستند. حدود ۱۰ درصد از بیماران کووید ۱۹ دچار بیماری قلبی، دیابت و فشار خون بالا هستند. در کمال شگفتی، افراد مبتلا به بیماری‌های ریه مانند آسم و بیماری انسداد ریوی مزمن (COPD) تنها ۶ درصد از موارد شدید کووید ۱۹ را شامل می‌شوند. این آمارها در گزارش بیماران چین، ایتالیا، بریتانیا و آمریکا مشابه بوده است.

مبتلایان به بیماری قلبی بیشتر تحت‌تاثیر کووید ۱۹ قرار می‌گیرند اما این ویروس می‌تواند قلب افرادی را که دچار بیماری قلبی نیستند، نیز تحت‌تاثیر قرار دهد. در هر دو مورد، وقتی عفونت شدید کووید ۱۹ وجود داشته باشد، قلب درگیر واکنش التهابی گسترده‌ای به نام میوکاردیت می‌شود. ویروس سلول‌های قلب را عفونی می‌کند و موجب می‌شود که بافت ماهیچه‌ای قلب که میوکارد نام دارد، دچار التهاب شدیدی شود. این امر می‌تواند هدایت الکتریکی قلب را تغییر داده و روی توانایی قلب برای پمپاژ خون به بدن تاثیر بگذارد. نتیجه‌ی این اتفاق، عدم رسیدن اکسیژن کافی به اعضای بدن ازجمله ریه‌ها است. چگونگی رخ دادن این اتفاق مشخص نیست اما چندین مکانیسم احتمالی وجود دارد.

میوکاردیت التهاب بافت ماهیچه‌ای قلب است

اول، آسیب قلبی ممکن است با نحوه‌ی ورود ویروس به سلول‌ها ارتباط داشته باشد. پروتئین برجسته‌ی روی سطح ویروس به گیرنده‌ای به نام ACE2 که روی سطح سلول‌های میزبان وجود دارد، متصل می‌شود. در بیماران مبتلا به بیماری قلبی، روی سطح سلول‌ها تعداد بیشتری گیرنده‌ی ACE2 وجود دارد که ممکن است منجر به ورود تعداد بیشتری ذره‌ی ویروسی به داخل سلول شده و درمقایسه‌با افرادی که دچار بیماری قلبی نیستند، موجب التهاب بیشتری شود.

پزشکان می‌توانند شدت میوکاردیت را با استفاده از آزمایش خونی که آزمایش تروپونین نامیده می‌شود، مورد نظارت قرار دهند. این پروتئین به‌طور معمول در قلب یافت می‌شود. وقتی آسیب قلبی قابل‌توجهی رخ دهد مثلا هنگام حمله‌ی قلبی، پروتئین مذکور وارد جریان خون می‌شود. احتمال دارا بودن غلظت بالاتری از تروپونین در خون بیماران به‌شدت بیمار ووهان بیشتر از افرادی بود که دچار بیماری خفیف‌تری بودند. این الگو در داده‌های شیوع ایتالیا نیز تکرار شده است.

طوفان سیتوکین

برخی از بیماران کووید ۱۹ دچار میوکاردیت ناگهانی و شدیدی می‌شوند که میوکاردیت برق‌آسا (فولمینانت) نامیده می‌شود. این وضعیت در کالبدشکافی‌های بیماران متوفی کووید ۱۹ یا در بیماران زنده و با نمونه‌برداری کوچکی از بافت قلب نشان داده شده است. تصور می‌شود که پاسخ التهابی سریع در میوکاردیت برق‌آسا ناشی‌از طغیان سیگنالی شیمیایی باشد که طوفان سیتوکین خوانده می‌شود.

سیتوکین‌ها پیام‌رسان‌های شیمیایی هستند که از سلول‌های ایمنی آزاد می‌شوند. آن‌ها تعداد زیادی سلول‌ التهابی را که سلول‌های T کمک‌کننده نامیده می‌شوند، به محل عفونت جذب می‌کنند. طوفان سیتوکین، پاسخ کنترل‌نشده‌ای است که موجب التهاب بیش‌از‌حدی می‌شود که می‌تواند مرگ بیمار را به‌دنبال داشته باشد. در این بیماران نه‌تنها سطح تروپونین افزایش می‌یابد بلکه غلظت نشانگرهای التهابی که نشانه‌ی وجود عفونت ویروسی قابل‌توجهی است، نیز افزایش می‌یابد.

این امکان وجود دارد که داروهایی که به کنترل سیستم ایمنی کمک می‌کنند، در کنترل پاسخ ایمنی ناگهانی مفید باشند و کارآزمایی‌هایی در این‌باره روی بیماران کووید ۱۹ درحال انجام است. بسیاری از بیماری‌های ویروسی چنان فشاری به بدن وارد می‌کنند که قلب اغلب نمی‌تواند آن را تحمل کند و بنابراین تعداد افرادی که در اثر مشکلات قلبی از دنیا می‌روند بیش‌از افرادی است که براثر بیماری ریه جان خود را از دست می‌دهد.

درحقیقت کووید ۱۹ شبیه همه‌گیری‌های بیماری‌های تنفسی دیگر است. در سال ۲۰۰۹، همه‌گیری جهانی آنفلوانزا ناشی‌از ویروس H1N1 (آنفلوانزای خوکی) رخ داد. بروز عوارض مرتبط با قلب در بیماران آلوده به H1N1 بیشتر از چیزی بود که معمولا در جریان آنفلوانزای فصلی معمول دیده می‌شد و ۶۲ درصد از بیماران دچار میوکاردیت برق‌آسا می‌شدند.

البته خبر خوب اینکه بیشتر افراد مبتلا به کووید ۱۹ (۹۸ درصد)، بدون مشکلات سلامتی قابل‌توجهی از بیماری بهبود می‌یابند.