ارتباط احتمالی میان مرگومیر ناشی از کووید ۱۹ و کمبود ویتامین D
نتایج مقدماتی مطالعه‌ای جدید که هنوز مورد بازبینی قرار نگرفته است و به‌وسیله‌ی دانشمندانی از بنیاد تراست بیمارستان ملکه الیزابت و دانشگاه آنگلیای شرقی انجام شده است، سطوح پایین ویتامین D را با نرخ مرگومیر کووید۱۹ در سرتاسر اروپا مرتبط کرده است. ویتامین D به‌طور معمول به‌وسیله‌ی سلول‌های پوستی که درمعرض خورشید قرار می‌گیرند، تولید می‌شود.
مطالعه‌ی مذکور به‌عنوان قطعه‌ی بالقوه‌ای از معمای ویروس کرونا سزاوار توجه است و به ما یادآوری می‌کند که سلامتی و بیماری امری پیچیده است که عوامل مختلف مربوط به سبک زندگی در آن‌ها دخیل هستند. اما توجه این مسئله نیز مهم است که شواهدی نظیر این مورد را به‌عنوان بخشی از یک گفتگوی علمی بزرگ‌تر تفسیر کنیم، یعنی هنوز برای هرگونه توصیه بسیار زود است و نباید قبل از آمدن شواهد بیشتر سراغ مکمل‌ها برویم.
پژوهشگران مقالات موجود را مورد بررسی قرار دادند تا سطوح متوسط ویتامین D را در بین شهروندان ۲۰ کشور اروپایی فهرست کنند و سپس ارقام حاصل را با تعداد نسبی مرگومیر ناشی‌از کووید ۱۹ در هر کشوری مورد مقایسه قرار دادند. یک آزمون آماری ساده نشان داد که همسبتگی کاملا متقاعدکننده‌ای میان ارقام وجود دارد و نرخ مرگومیر ناشی‌از SARS-CoV-2 در جمعیت‌های دارای میانگین غلظت پایین‌تر ویتامین، بالاتر است. پژوهشگران در گزارش مقدماتی خود نتیجه‌گیری کردند که آسیب‌پذیرترین گروه جامعه برای کووید ۱۹ نیز گروهی است که دارای بیشترین کمبود ویتامین D است.
گزارش‌های مقطعی مانند مورد جدید، بدون مشکل نیستند و تنها نشان‌دهنده‌ی وجود نوعی ارتباط احتمالی هستند. برای مثال، افرادی که دارای سطح بالاتری از ویتامین D در بدن خود هستند، ممکن است درحال انجام کار دیگری باشند که به محدودشدن آثار مخرب ویروس کمک می‌کند.
البته این نتایج چندان شگفت‌انگیز هم نیست و مطابق با مطالعات قبلی قوی‌تری است که آن‌ها نیز نشان می‌دهند که سطوح سالم ویتامین D می‌تواند خطر عفونت‌های تنفسی مانند آنفلوانزا و سل و نیز آسم کودکان را کاهش دهد. ویتامین D یک ترکیب محلول در چربی است که می‌توانیم آن را به‌عنوان یک ماده‌ی مغذی از غذاهایی نظیر قارچ‌ها یا ماهی دریافت می‌کنیم یا وقتی نوعی کلسترول موجود در پوست با نور فرابنفش واکنش نشان می‌دهد، تولید می‌شود.
کمبود این ویتامین که به‌خاطر نقشی که در حفظ سطوح کلسیم در استخوان‌‌ها شناخته شده است، عامل بروز ناهنجاری‌های اسکلتی نظیر راشیتیسم (نرمی استخوان) و نیز افزایش خطر تخریب استخوان در شرایطی مانند پوکی استخوان است. پژوهشگران همچنین عملکردهای ویتامین را در سیستم ایمنی در کنار هم قرار داده و به ارتباط آن با شرایط خودایمنی و کشف گیرنده‌هایی برای این ماده‌ی شیمیایی روی سلول‌های ایمنی مختلف اشاره می‌کنند.
اینکه چگونه این ویتامین می‌تواند با عفونت‌های ویروس کرونا مبارزه کند (اگر واقعا مبارزه کند) مطمئنا موضوع محبوب مطالعات بعدی خواهد بود. در همین حین، هرچه هم نتایج ممکن است غیرقابل بحث باشد، یک مطالعه‌ی واحد آن هم قبل از اینکه مورد بازبینی دانشمندان دیگر قرار گیرد، نباید مبنای توصیه‌ی پزشکی باشد یا موجب شود مردم سریعا سراغ مکمل‌ها بروند.
در سال ۲۰۱۷، پژوهشگران پزشکی مارک جی بولاند از دانشگاه اوکلند در نیوزلند و آلیسون آونل از دانشگاه آبردین در بریتانیا استدلال کردند که درمورد تفسیر چنین مطالعاتی باید احتیاط کرد. آن‌ها در تفسیری درمورد مجموعه‌ی متنوع مطالعاتی که درباره‌ی ویتامین D در دهه‌ی گذشته انجام شده است، می‌نویسند:
مکمل ویتامین D موضوع داغی است و استدلال‌های افراطی در حمایت و علیه آن وجود دارد.
نتایج ممکن است مثبت به‌نظر برسند اما هیچ راهی برای تبدیل آمیزه‌ای از آماره‌ها به توصیه‌های دقیقی که بتواند متناسب با نیازهای فردی باشد، نداریم. حتی سازمان جهانی بهداشت درمورد استفاده از پژوهش‌های گذشته به‌عنوان پایه‌ای برای توصیه‌های خاص تردید دارد. بولاند و آونل می‌نویسند:
ما فکر می‌کنیم که آن‌ها باید فقط به‌عنوان تولید فرضیه دیده شوند. این نتایج نیاز به تأیید در کارآزمایی‌های کنترل‌شده تصادفی شده‌ای دارند که به‌خوبی طراحی شده باشند.
پژوهش‌هایی که در این مورد گمانه‌زنی می‌کنند که یک ویتامین واحد و رایج ممکن است موجب تفاوت بین مرگ و زندگی شود، می‌توانند همچون قایق نجاتی در آب‌های متلاطم باشد اما نیاز به پژوهش‌های بیشتری داریم تا به ما بگویند که چگونه و چرا این الگوها وجود دارند تا بتوانیم خطرات همراه‌با مکمل‌های ویتامینی را متعادل کنیم. در بحبوحه‌ی همه‌گیری جهانی که دارای ظرفیت گرفتن جان هزاران نفر در سرتاسر جهان در هفته است، علم با کندی پیش می‌رود اما همیشه ارزش صبر کردن را دارد.
مقاله‌ی جدید به‌صورت پیش‌چاپ در پلتفرم Research Square در دسترس است.